M&A sẽ trỗi dậy trong trạng thái bình thường mới

Với những dự báo như vậy, Diễn đàn M&A Việt Nam lần thứ 12 năm 2020 do Báo Đầu tư tổ chức sẽ diễn ra vào ngày 24/11/2020 tại TP.Hồ Chí Minh đã chọn chủ đề “Trỗi dậy trong trạng thái bình thường mới”.

Thị trường M&A khu vực Đông Nam Á

Việt Nam vẫn là tâm điểm của giới đầu tư

Theo thông tin từ cuộc họp báo về Diễn đàn M&A 2020 tổ chức ngày 5/11/2020, tổng giá trị các thương vụ M&A toàn cầu trong 6 tháng 2020 giảm hơn 52% so với cùng kỳ 2019. “Ở Việt Nam, thị trường M&A cũng bị suy giảm và chậm lại, nhưng thị trường M&A Việt Nam ít bị tác động nhất trong số các quốc gia Đông Nam Á”, ông Lê Trọng Minh – Tổng biên tập Báo Đầu tư cho biết.

Ít bị tác động vì “Việt Nam đã khống chế thành công đại dịch Covid-19 và nhiều cơ hội mở ra, Việt Nam đang nổi lên như một điểm đến đầu tư an toàn và hấp dẫn, Việt Nam vẫn là tâm điểm của giới đầu tư. Bởi vậy từ 6 tháng cuối năm 2019 và năm 2020, các nhà đầu tư từ Singapore, Thái Lan, Hàn Quốc và Nhật Bản vẫn tích cực tham gia hoạt động M&A tại Việt Nam”, ông Lê Trọng Minh cho biết.

Thông tin tại cuộc họp báo, ông Đặng Xuân Minh – Tổng giám đốc Công ty AVM, Phó trưởng ban tổ chức Diễn đàn M&A Việt Nam 2020 cho biết, từ đầu năm 2020 đến nay ở Việt Nam vẫn có những thương vụ đáng chú ý, đặc biệt là những thương vụ mua lại hoặc tái cấu trúc của các tập đoàn tư nhân. Trong đó các ngành chủ yếu thu hút các thương vụ M&A tại Việt Nam trong thời gian từ 6/2019 đến tháng 10/2020 là bất động sản, tài chính - ngân hàng, công nghiệp, bán lẻ, logistics, nông nghiệp, dược phẩm - y tế, xây dựng.

Khối ngoại, đặc biệt là các nhà đầu tư từ Singapore, Thái Lan, Hàn Quốc và Nhật Bản vẫn tích cực tham gia hoạt động M&A tại Việt Nam. Đơn cử như trong 9 tháng qua đã có 19 thương vụ của nhà đầu tư Nhật Bản như Mitsubishi Corporation và Nomura Real Estate mua lại 80% trong giai đoạn II Dự án Grand Park của Vingroup; Ngân hàng Aozora mua 15% cổ phần của NHTMCP Phương Đông; Tập đoàn bất động sản Haseko mua 36% cổ phần của Công ty Xây dựng Ecoba; Công ty Dược phẩm ASKA mua 24,9% cổ phần của Công ty dược Hà Tây... Các nhà đầu tư Hàn Quốc thời gian gần đây cũng tích cực trong các hoạt động M&A như SK Investment III (công ty con của SK Group) mua gần 25% cổ phiếu của Imexpharm Corporation; Lotte Chemical mua lại Công ty VinaPolytech; GS Caltex mua 16,7% cổ phầ̀n của VI Automotive Service…

Theo dự báo, với sự sụt giảm của thị trường, dự kiến giá trị M&A năm 2020 ở Việt Nam ước đạt 3,5 tỷ USD (bằng 48,6% so với năm 2019). Nhưng thị trường M&A sẽ trỗi dậy và sẽ có những thay đổi lớn từ năm 2021 do cả những yếu tố thuận lợi về chính sách và sự hồi phục của nền kinh tế.

Chỉ cần vài thương vụ thoái vốn lớn

Các chuyên gia dự báo, khi kinh tế Việt Nam “trỗi dậy trong trạng thái bình thường mới”, hoạt động M&A sẽ có nhiều khởi sắc. Bên cạnh đó, cổ phần hóa và thoái vốn cũng sẽ tăng trở lại, nên thị trường kỳ vọng có thêm những thương vụ thoái vốn ở quy mô lớn, nhằm giúp gia tăng đáng kể giá trị M&A của Việt Nam. Đồng thời, nhiều cơ hội mở ra từ các hiệp định thương mại tự do đã có hiệu lực và sự dịch chuyển dòng vốn ra khỏi các thị trường lớn nhưng kém an toàn, sự dịch chuyển sản xuất khỏi Trung Quốc ngày càng mạnh hơn, nhanh hơn. Bên cạnh đó các tập đoàn kinh tế tư nhân của Việt Nam tiến hành tái cấu trúc, mở rộng hợp tác kinh doanh với các đối tác trong và ngoài nước.

Ông Phan Đức Hiếu - Phó Viện trưởng Viện Nghiên cứu quản lý kinh tế Trung ương tin rằng, M&A sẽ tích cực hơn, sẽ sôi động trở lại nhờ một loạt các luật quan trọng mới về đầu tư kinh doanh như Luật Doanh nghiệp, Luật Đầu tư và Luật Chứng khoán có hiệu lực. Các luật này có các quy định mới cởi mở hơn, minh bạch hơn cho hoạt động M&A và cơ hội cho nhà đầu tư nước ngoài tham gia các thương vụ M&A sẽ mở rộng hơn… “Tôi rất lạc quan về M&A ở cả góc độ thị trường và tác động chính sách. Hàng hóa cho M&A cũng tăng cả chất và lượng”, ông Phan Đức Hiếu nói. Theo ông Hiếu, hàng hóa trên thị trường M&A sẽ có những thay đổi đáng kể về chất lượng, những nguyên tắc quản trị mới được quy định trong Luật Doanh nghiệp 2020 sẽ thúc đẩy điều này.

“Giới đầu tư và doanh nghiệp Việt Nam vẫn tin vào sức bật của thị trường M&A trong giai đoạn hậu Covid. Thị trường có thể phục hồi về mức 4,5-5 tỷ USD vào năm 2021 trước khi bật mạnh hơn nhờ các thương vụ mới cũng như nhiều thương vụ thoái vốn lớn được Nhà nước thực hiện sau năm 2021”, ông Đặng Xuân Minh cho biết. Giới đầu tư kỳ vọng, chỉ cần Chính phủ quyết liệt đưa ra một vài thương vụ thoái vốn lớn, thì mọi dự báo sẽ trở nên lạc hậu và giá trị M&A năm 2021 có thể ở một mốc khác cao hơn nhiều so với dự đoán. Thị trường đang kỳ vọng sẽ về hàng chục ngàn tỷ đồng từ thoái vốn, cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước sẽ là nguồn hàng lớn cho thị trường M&A trong năm 2020-2021. Thị trường và các nhà đầu tư đang mong chờ có cơ hội để mua lại vốn nhà nước từ VNPT, MobiFone, Argibank, Vinacomin, Vietcombank, BIDV, Vinafood 1…

Theo các chuyên gia, trong trường hợp các điều kiện thuận lợi về môi trường chính trị, môi trường kinh tế, cùng với sự phục hồi của kinh tế toàn cầu, sự dồn nén các cơ hội đầu tư giai đoạn 2019 – 2021 sẽ có thể được giải phóng vào thời điểm 2022. Thị trường có thể sẽ được chứng kiến sự hồi phục theo mô hình chữ V, hoặc mô hình Chim tung cánh. Dự báo giá trị M&A năm 2022 tại Việt Nam có thể đạt được mốc 7 tỷ USD.