Nắng hạn gây thiệt hại nặng cho nông nghiệp

Theo dự báo của các chuyên gia, năm 2020 sẽ là năm nắng nóng kỷ lục, kèm theo đó là tính bất ổn cao của khí quyển trên quy mô toàn cầu, khu vực.

Tổng cục Khí tượng thủy văn cũng nhận định, nhiều khả năng diễn biến khí tượng năm 2020 sẽ khốc liệt, phức tạp, khó lường. Ở Việt Nam, từ đầu năm 2020 đến nay, cũng đã xảy ra nhiều hiện tượng thời tiết, khí hậu bất thường như mưa to kèm giông lốc, mưa đá ở nhiều địa phương miền Bắc; rồi hạn hán, xâm nhập mặn tiếp tục diễn ra ở Nam bộ, Trung bộ.

Đáng chú ý, năm nay, mùa mưa trên khu vực Tây Nguyên sẽ đến muộn hơn so với trung bình nhiều năm. Trong khoảng tháng 6 - 9, lượng mưa mới có xu hướng gia tăng trên khu vực và phổ biến ở mức xấp xỉ với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Nắng hạn kéo dài đã gây nhiều thiệt hại cho hộ sản xuất nông nghiệp

Ở khu vực Tây Nguyên, hiện nắng hạn đã gây thiệt hại lớn đối với sản xuất nông nghiệp, và Gia Lai là một trong những địa phương bị ảnh hưởng nặng nề nhất. Theo thống kê của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh này, nắng hạn kéo dài thời gian qua đã làm hơn 1.902 ha cây trồng bị thiệt hại nặng. Trong đó, có 1.652ha lúa nước, 226 ha rau màu, 24 ha cà phê và cây ăn quả. Nắng hạn còn khiến 1.323 hộ tại các huyện Đak Pơ và K’bang thiếu nước sinh hoạt cục bộ. Ước tính thiệt hại do hạn hán gây ra trên 40 tỷ đồng.

Tại huyện Chư Sê - địa phương chịu ảnh hưởng nặng bởi đợt hạn năm nay, vụ sản xuất Đông - Xuân bị thiệt hại nặng, nhiều diện tích cây trồng bị thiếu nước dẫn đến thất bát. Xã Bar Măih có 158ha diện tích đất nông nghiệp gieo trồng lúa thì có hơn 61ha mất trắng, 89ha bị thiệt hại 50-70%.

Theo ngành nông nghiệp huyện Chư Sê, địa phương bị thiệt hại nặng nề với hơn 572ha lúa Đông - Xuân mất trắng hoặc giảm năng suất, ước thiệt hại hơn 12,1 tỷ đồng. Trước tình hình này, lãnh đạo huyện đã chỉ đạo các địa phương chủ động trích nguồn kinh phí dự phòng để hỗ trợ tiền dầu, tiền điện cho các hộ bơm tưới đối với những diện tích có thể khôi phục được nhưng nguồn nước tại chỗ không còn.

Cũng theo báo cáo của UBND thị xã An Khê (Gia Lai), tính đến nay, trên địa bàn có trên 77ha cây trồng vụ Đông - Xuân bị ảnh hưởng do nắng hạn, ước thiệt hại hơn 798 triệu đồng. Trong đó, 27,43ha lúa thuần bị thiệt hại trên 70% đến mất trắng; 34,53ha lúa thuần bị thiệt hại 30-70%; 7,2ha bắp và rau màu bị thiệt hại trên 70% và bị thiệt hại 30-70% là 7,9ha. Trong số này, có hơn 55 ha nằm trong kế hoạch sản xuất của địa phương.

Trên địa bàn thị xã An Khê có đến 165 công trình thủy lợi phục vụ nước tưới cho sản xuất nông nghiệp, nhưng nắng hạn kéo dài đã khiến các hồ nhỏ gần như đã cạn trơ đáy, ở mực nước chết; một số công trình thủy lợi như đập Hòn Cỏ, đập Đất Khách, hồ Suối Le, hồ Bến Tuyết, bàu Làng, bàu Lớn Sình, bàu Phụng, đập Giảo dung tích chỉ còn lại khoảng 10 -30%, không đảm bảo lượng nước tưới cho các loại cây trồng.

Cùng với thị xã An Khê, các huyện phía Đông Gia Lai như Đăk Pơ, K’Bang cũng rơi vào tình trạng tương tự, thậm chí nhiều xã ảnh hưởng nặng nề gây ra thiếu nước sinh hoạt.

Đại diện ngành nông nghiệp tỉnh Gia Lai chia sẻ, dự báo năm 2020 thời tiết diễn biến khó lường, hạn hán kéo dài, do đó bước vào sản xuất vụ Đông Xuân 2019-2020, ngành nông nghiệp Gia Lai đã triển khai nhiều giải pháp để phòng chống hạn. Những diện tích không đảm bảo nước tưới, ngành nông nghiệp Gia Lai chỉ đạo các địa phương không tiến hành sản xuất; thường xuyên tổ chức nạo vét kênh mương, khơi thông dòng chảy, bố trí lịch tưới hợp lý cho cây trồng; sử dụng giống ngắn ngày, có khả năng chịu hạn để gieo trồng và dịch chuyển lịch thời vụ sớm hơn nhằm tránh hạn cuối vụ.

Song do lượng nước tích trữ của mùa mưa năm 2019 bị thiếu hụt, kết hợp từ tháng 12/2019 đến cuối tháng 3/2020 trên địa bàn không có mưa nên làm cho một số diện tích cây trồng bị thiệt hại, chủ yếu là lúa và cây hoa màu.