Nhà đầu tư trẻ - Động lực mới cho thị trường chứng khoán Việt

Xu hướng đầu tư mới

Trong hơn hai thập kỷ qua, hành vi tài chính của người dân đã có sự thay đổi căn bản. Nếu trước đây, phần lớn lựa chọn gửi tiết kiệm để tích lũy, thì nay xu hướng này dần thay thế bằng các kênh đầu tư năng động hơn.

Ông Trương Vĩnh An - CFA, Phó Tổng giám đốc Khối Đầu tư Công ty TNHH Quản lý Quỹ KIM Việt Nam cho biết, thị trường chứng khoán đã trở thành kênh đầu tư nổi bật nhờ tính thanh khoản cao, vốn khởi điểm nhỏ chỉ từ một đến vài triệu đồng và thao tác dễ dàng trên smartphone. Chứng khoán còn mang lại cơ hội ủy thác cho các quỹ đầu tư chuyên nghiệp, giúp những người ít thời gian vẫn có thể tham gia thị trường. Theo thống kê tại Quỹ KDEF do KIM quản lý, tới 74% nhà đầu tư nằm trong độ tuổi 20 - 30, phản ánh rõ nét sự dịch chuyển sang kênh đầu tư hiện đại của thế hệ trẻ.

Đồng quan điểm, TS. Trần Thăng Long, Giám đốc Phân tích CTCP Chứng khoán BIDV (BSC) phân tích, có 3 nguyên nhân chính thúc đẩy sự bùng nổ của nhà đầu tư trẻ. Thứ nhất, kinh tế Việt Nam nhiều năm duy trì tốc độ tăng trưởng cao, giúp thu nhập và mức tích lũy tài sản của các hộ gia đình được cải thiện. Khi thu nhập bình quân đầu người đạt 4.500 - 5.000 USD/năm, nhu cầu đầu tư thay vì chỉ chi tiêu cơ bản ngày càng gia tăng. Thứ hai, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ đã biến đầu tư trở nên thuận tiện hơn bao giờ hết. Thứ ba, kiến thức tài chính phổ cập rộng rãi, từ báo chí chính thống đến mạng xã hội và sự hỗ trợ của trí tuệ nhân tạo, đã giúp thế hệ trẻ tiếp cận nhanh chóng với các công cụ đầu tư.

Nhà đầu tư trẻ là những người tiếp cận nhanh nhất và linh hoạt nhất

Cơ hội và thách thức

Sự năng động và khả năng nắm bắt công nghệ là ưu thế lớn nhất của nhà đầu tư trẻ. Họ sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao để tìm kiếm lợi nhuận lớn, nhanh chóng tiếp cận các hệ thống giao dịch mới, cập nhật thông tin liên tục và chủ động trong đầu tư. TS. Trần Thăng Long nhận định, khi hệ thống giao dịch nâng cấp, nhà đầu tư trẻ là những người tiếp cận nhanh nhất và linh hoạt nhất.

Tuy nhiên, hạn chế cũng không ít. Ông Trương Vĩnh An cho rằng, nhà đầu tư trẻ thường thiếu kiến thức phân tích doanh nghiệp, thị trường và yếu tố vĩ mô, trong khi tâm lý chưa ổn định, dễ bị tác động từ biến động ngắn hạn. Sự thiếu kiên nhẫn có thể khiến họ đưa ra quyết định thiếu chính xác, ảnh hưởng đến hiệu quả dài hạn.

Ở góc nhìn vĩ mô, nền kinh tế Việt Nam năm 2025 đặt mục tiêu tăng trưởng GDP trên 8% và tăng trưởng hai con số cho các năm tiếp theo, nhờ đầu tư công, tín dụng và cải cách thể chế mạnh mẽ. Đặc biệt, Nghị quyết 68 của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế tư nhân mở ra động lực tăng trưởng mới, giúp thị trường chứng khoán có thêm nền tảng bền vững. Ông Trương Vĩnh An nhận định, khu vực tư nhân sẽ trở thành trụ cột trong giai đoạn tới.

Thị trường chứng khoán từ đầu năm đến nay đã phản ánh tích cực bức tranh này. VN-Index tăng khoảng 20% và tính từ đáy tháng 4, mức tăng đạt 40%. Theo dự báo, Top 100 doanh nghiệp lớn nhất trên HoSE sẽ tăng trưởng lợi nhuận 15% trong năm nay và 17% năm sau. Ông An đánh giá, nền kinh tế và doanh nghiệp Việt Nam đã bước vào chu kỳ tăng trưởng mới.

Bên cạnh đó, thanh khoản thị trường cũng gia tăng mạnh. Nếu như cuối năm 2024 và đầu năm 2025, giá trị giao dịch chỉ quanh mức 15 - 18 nghìn tỷ đồng/phiên, thì nay nhiều phiên đạt 40 - 50 nghìn tỷ đồng, thậm chí gần 70 nghìn tỷ đồng. TS. Trần Thăng Long cho rằng, khác với trước đây, khi thanh khoản cao đi kèm biến động cực mạnh, thì nay thị trường đang hình thành trạng thái cân bằng mới, sẵn sàng cho mức thanh khoản cao hơn.

Một điểm nhấn quan trọng là khả năng Việt Nam được FTSE nâng hạng từ thị trường cận biên lên mới nổi trong kỳ đánh giá tới. Ông An dự báo, khi nâng hạng, định giá P/E thị trường có thể tăng từ 13 lên 17 - 18, tương ứng tăng thêm 30%, thu hút dòng vốn quốc tế lớn hơn. TS. Long bổ sung rằng sự kiện này không chỉ thu hút vốn ngoại mà còn giúp xây dựng thị trường chứng khoán Việt Nam phát triển bền vững, tạo cơ hội dài hạn cho nhà đầu tư trong nước.

Cần có chiến lược dài hạn

Về định hướng chiến lược, các chuyên gia đều đồng thuận, nhà đầu tư trẻ cần có kế hoạch dài hạn. Ông Trương Vĩnh An khuyến nghị, những người mới nên bắt đầu với số vốn nhỏ, dần tích lũy kinh nghiệm trước khi quản lý vốn lớn, còn những người ít thời gian có thể lựa chọn ủy thác qua các chứng chỉ quỹ. TS. Trần Thăng Long thì nhấn mạnh, nhà đầu tư trẻ nên học hỏi liên tục về kiến thức quản trị rủi ro và tránh đầu tư theo cảm xúc.

Sự xuất hiện ngày càng đông đảo của nhà đầu tư trẻ đã và đang mang đến làn gió mới cho thị trường chứng khoán Việt Nam. Họ đại diện cho thế hệ năng động, thích nghi nhanh với công nghệ, giàu khát vọng và sẵn sàng tìm kiếm cơ hội trong bối cảnh hội nhập. Tuy nhiên, để lực lượng này thực sự trở thành động lực bền vững, cần có sự đồng hành từ các cơ quan quản lý trong việc hoàn thiện hạ tầng, minh bạch thông tin và phát triển sản phẩm đầu tư đa dạng.