Thận trọng là cần thiết

TS.Nguyễn Trí Hiếu

Nhìn vào kết quả hoạt động kinh doanh của hệ thống ngân hàng trong hai quý vừa qua, ông nhận định thế nào?

Từ số liệu của nhiều ngân hàng đã công bố báo cáo tài chính hợp nhất có thể thấy một số nhà băng đã hoàn thành 50% chỉ tiêu kinh doanh năm nay. Tuy nhiên ở phần còn lại, cũng có không ít ngân hàng, chủ yếu là quy mô nhỏ thì kết quả kinh doanh lại có sự sụt giảm. Thẳng thắn mà nói, tôi cho rằng chúng ta nên nhìn nhận những kết quả đó với sự thận trọng. Tại sao lại nói vậy? Bởi số liệu ngân hàng công bố hiện mới chỉ là các con số tạm thời, khi chưa trích lập dự phòng rủi ro đầy đủ.

Đặc biệt trong khi tình hình đại dịch Covid-19 diễn biến phức tạp từ đầu năm tới nay, tính toán của giới chuyên gia dự báo lợi nhuận năm nay sẽ giảm khoảng 30.000 - 40.000 tỷ đồng, đồng nghĩa giảm khoảng 20 - 25% lợi nhuận toàn hệ thống so với kế hoạch các TCTD dự tính thời điểm cuối năm 2019. Bản thân nhiều nhà băng cũng nhận thức được là lợi nhuận năm nay sẽ rất khó để khả quan trước ảnh hưởng quá nặng nề của dịch bệnh.

Chính vì thế, để đánh giá một cách xác thực nhất về kết quả kinh doanh của hệ thống ngân hàng thì phải chờ tới cuối quý IV/2020, khi trích lập dự phòng tương đối đầy đủ.

Nhiều NHTM đã điều chỉnh giảm mục tiêu tăng trưởng lợi nhuận năm nay. Ông có cho rằng họ quá thận trọng?

Tôi cho rằng việc các ngân hàng giữ sự cẩn trọng như vậy là phù hợp. Thời gian trước khi nền kinh tế đang trong bối cảnh “bình thường mới” và cũng đang có những kỳ vọng hơn khi Việt Nam cơ bản khống chế và kiểm soát được dịch Covid-19 thì kết quả cũng cho thấy hệ thống TCTD không thật sự quá lạc quan về kết quả hoạt động kinh doanh của năm nay. Còn ở thời điểm này, khi dịch bệnh Covid-19 đang có nguy cơ bùng phát lần thứ 2 tại Việt Nam thì cho thấy sự thận trọng của các ngân hàng không phải không có cơ sở.

Tôi cho rằng năm nay, các ngân hàng đều sẽ phải tính toán rất kỹ càng về việc điều chỉnh chỉ tiêu lợi nhuận phù hợp với thực tế. Bởi từ nay cho tới cuối năm rất khó có thể lường trước tình hình dịch bệnh sẽ đưa kinh tế thế giới và kinh tế Việt Nam đi về đâu. Thêm nữa, nợ xấu của ngân hàng dự báo sẽ tăng do ảnh hưởng của dịch bệnh. Ngân hàng phải có sổ riêng theo dõi nợ xấu và đưa ra những biện pháp thích ứng kịp thời, nợ xấu là khó tránh khi nền kinh tế có dịch, nhưng chúng ta cũng sẽ chỉ chấp nhận nợ xấu ở một mức độ nào đó thôi, tuyệt đối không được chủ quan. Có lãi trong giai đoạn này đã là quá tuyệt vời rồi, cũng không nên nghĩ xa tới chuyện lãi được bao nhiêu.

Đánh giá của ông về triển vọng kinh doanh ngân hàng những tháng cuối năm 2020?

Công bằng mà nói, nếu nhìn nhận ở khía cạnh tích cực, thì một trong những điểm sáng của ngành Ngân hàng hiện nay là thanh khoản khá tốt, tỷ giá ổn định, và nhiều nhà băng vẫn báo lãi. Nhưng phải thừa nhận, tôi không thật sự quá lạc quan. Thời gian qua, nhiều DN doanh thu giảm rất sâu, nhất là với những DN thuộc lĩnh vực xuất nhập khẩu, khi mà đơn đặt hàng mới không có, trong khi nhiều đơn hàng cũ bị huỷ hoặc bị gia hạn.

Từ nay cho tới cuối năm, nếu đại dịch Covid-19 càng diễn biến khó lường, và như đã nói ở trên, nguy cơ có một làn sóng thứ hai của Covid-19 tại Việt Nam bùng lên thì áp lực lên nền kinh tế, trong đó có hệ thống ngân hàng tiếp tục nặng nề hơn.

Ngân hàng đi cùng với trách nhiệm xã hội, hỗ trợ DN, trong thời điểm dịch bệnh thì DN cần nhất là duy trì tính thanh khoản để khi dịch được kiểm soát vẫn còn nguồn lao động, vẫn còn lực lượng sản xuất để đóng góp cho quá trình phục hồi nền kinh tế. Lực lượng sản xuất, đặc biệt là đối tượng DNNVV là vô cùng quan trọng khi chiếm tới hơn 97% số DN của cả nước. Vì thế mà bức tranh lợi nhuận cũng khó mà có gam màu sáng được.

Đó là chưa kể Việt Nam là một quốc gia có độ mở cửa nền kinh tế tương đối lớn, thì mọi biến động của kinh tế thế giới đều sẽ có tác động trực tiếp tới nền kinh tế trong nước, đặc biệt khi hiện nay tình hình dịch bệnh Covid-19 trên thế giới ngày càng theo chiều hướng phức tạp.

Xin cảm ơn ông!