“Thang thuốc” hiệu quả cho nông nghiệp Việt Nam

Trên thực tế, khuyến nông vốn gắn với các hoạt động mang tính cộng đồng như tập huấn, hội nghị đầu bờ, chuyển giao tiến bộ kỹ thuật, xây dựng mô hình. Trước đây hoạt động khuyến nông chủ yếu triển khai trực tiếp tại các diễn đàn, lớp tập huấn… với sự có mặt của bà con nông dân.

Khi dịch Covid-19 xuất hiện, TS. Lê Quốc Thanh, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông quốc gia (Bộ NN&PTNT) nhấn mạnh, trong tình hình mới, chuyển đổi số trong nông nghiệp, kể cả các hoạt động khuyến nông là điều không thể chậm trễ thêm nữa. Vì thế, Trung tâm đã nhanh chóng chuyển đổi số, ứng dụng công nghệ thông tin để mọi hoạt động vẫn diễn ra bình thường trong điều kiện mới. Thông qua các lớp học online trong các môi trường khác nhau, vẫn có thể tương tác với bà con nông dân ở vùng sâu, vùng xa.

Ứng dụng công nghệ giúp cải thiện chất lượng cây trồng

Với đặc điểm ngành nông nghiệp là sản xuất phân tán theo địa phương với 8,6 triệu hộ nông dân nhỏ lẻ, cộng với tính chuyên nghiệp của nông dân hầu như chưa có, nhưng nhờ thực hiện chuyển đổi số thành công, Trung tâm khuyến nông quốc gia đã vươn cánh tay đến vùng xa xôi nhất.

TS. Đào Thế Anh - Phó giám đốc Viện Khoa học nông nghiệp Việt Nam chia sẻ, chỉ với một chiếc điện thoại thông minh, nông dân tại các vùng sâu vùng xa không chỉ có thể tham gia các lớp tập huấn khuyến nông, mà còn tiếp cận được nhiều dịch vụ khác. Quá trình chuyển đổi số đã rút ngắn các khoảng cách về địa lý và giúp nông dân không chỉ bán sản phẩm đó mà còn bán cả giá trị của sản phẩm đó.

Đồng thời, chuyển đổi số sẽ cá nhân hóa được những hộ làm tốt, có tư tưởng kinh doanh, marketing tốt. Những nông dân trồng nhãn giỏi ở Hưng Yên, trồng vải giỏi ở Bắc Giang có thể đứng lên giới thiệu bán hàng. Điều này sẽ tạo thành phong trào và động lực cho bà con.

Ông Dương Tôn Bảo, Vụ Bưu chính (Bộ Thông tin và Truyền thông - TT&TT) chia sẻ, việc đẩy mạnh kết nối tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp qua các sàn thương mại điện tử là giải pháp quan trọng để thúc đẩy phát triển kinh tế nông thôn, giúp hộ sản xuất nông nghiệp, hộ kinh doanh cá thể, hợp tác xã… quảng bá, giới thiệu, tiêu thụ sản phẩm, mở rộng thị trường.

Năm 2021, trong bối cảnh vải thiều Bắc Giang đang đến độ chín và thu hoạch, việc thúc đẩy tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp càng cấp thiết hơn bao giờ hết. Bộ TT&TT với thế mạnh về công nghệ đã liên kết với Bộ NN&PTNT, Bộ Công thương xây dựng sàn thương mại điện tử postmart.vn và voso.vn, để nâng tầm giá trị nông sản Việt và tiêu thụ nông sản Việt Nam.

Cũng nhấn mạnh về tầm quan trọng của chuyển đổi số trong tiêu thụ bưởi Phúc Trạch, ông Nguyễn Văn Trí, Giám đốc Trung tâm Khuyến nông tỉnh Hà Tĩnh cho biết, trung tâm đã phối hợp cùng 19 xã thuộc vùng chỉ dẫn địa lý bưởi Phúc Trạch, tập huấn cài đặt app, vận hành hệ thống xây dựng cơ sở dữ liệu số để phục vụ công tác truy xuất nguồn gốc sản phẩm, số hóa, quản lý điện tử trên môi trường mạng.

Chỉ trong thời gian chưa đầy 1 tháng, đơn vị đã số hóa trên diện tích 990 ha bưởi. Sau 22 ngày, Hương Khê đã tiêu thụ được 70% sản lượng Phúc Trạch với số lượng 14 nghìn tấn, trong đó, một số lượng lớn bưởi Phúc Trạch đã được tiêu thụ trên các sàn thương mại điện tử.

Là một quốc gia nông nghiệp với 63% dân cư sống ở nông thôn, 66% số hộ, 68% người làm nông; nông nghiệp chiếm tỷ trọng 13,96% trong GDP, mô hình sản xuất nhỏ lẻ, kém hiệu quả và thiếu liên kết chuỗi giá trị vẫn luôn là tồn tại của nền nông nghiệp nước ta từ nhiều năm qua. Trong bối cảnh đó, hy vọng rằng, chuyển đổi số sẽ khắc phục triệt để tồn tại này.

Nói về giải pháp để tập trung chuyển đổi số, TS. Đào Thế Anh nhấn mạnh, cần đẩy mạnh xây dựng các hệ thống cơ sở dữ liệu phục vụ cho bà con nông dân tiếp cận với công nghệ số. Quan trọng hơn cả là cần tăng cường đào tạo năng lực, kỹ năng về bán hàng online cho nông dân, hợp tác xã, trong đó nhấn mạnh vai trò trọng yếu của hợp tác xã.

Cùng với đẩy mạnh đầu tư công nghệ chế biến, chú trọng thị trường nội địa, chuyển đổi số được xem là "thang thuốc" hiệu quả cho tương lai nông nghiệp Việt. Thực tiễn cho thấy những thành công của nông nghiệp gần đây đã có nhiều đóng góp từ việc triển khai hệ thống giải pháp phát triển khoa học công nghệ tận dụng thành tựu của nền công nghiệp 4.0 và chuyển đổi số trong nông nghiệp là một giải pháp tổng thể góp phần nâng cao hiệu quả toàn ngành, tạo đột phá trong phát triển nhanh, bền vững, nâng cao giá trị gia tăng, hiệu quả.