Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp 2025: Bức tranh toàn cảnh cho phát triển bền vững

Tổ chức Hội nghị tập huấn nghiệp vụ lập bảng kê hộ TĐTNN 2025 cho công chức Văn phòng Thống kê và điều tra viên TĐTNN 13 xã, phường tại thành phố Cao Lãnh - Đồng Tháp

Ngày 7/6/2024, Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 484/QĐ-TTg phê duyệt việc tổ chức Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp năm 2025. Cuộc điều tra sẽ diễn ra trong 30 ngày, từ 1/7 đến 30/7/2025, với phạm vi bao phủ toàn bộ hộ dân cư có hoạt động trong lĩnh vực nông, lâm, thủy sản trên toàn quốc. Không chỉ ghi nhận thực trạng sản xuất, đời sống và lao động khu vực nông nghiệp, cuộc tổng điều tra còn cung cấp dữ liệu đầu vào quan trọng phục vụ các chương trình mục tiêu quốc gia, định hướng chuyển đổi cơ cấu kinh tế, phát triển hạ tầng nông thôn và đáp ứng yêu cầu thông tin trong bối cảnh hội nhập quốc tế ngày càng sâu rộng.

Cơ sở dữ liệu quan trọng phục vụ hoạch định chính sách

TĐTNN 2025 được thiết kế nhằm phục vụ ba nhóm mục tiêu lớn: Đánh giá thực trạng và phân tích xu hướng biến đổi để xây dựng kế hoạch phát triển bền vững cho nông thôn và các ngành nông, lâm, thủy sản; Cung cấp cơ sở cho nghiên cứu quy mô, cơ cấu lao động, tình hình hạ tầng và thực hiện các chương trình mục tiêu quốc gia; Xây dựng cơ sở dữ liệu thống kê dùng làm nền tảng cho các cuộc điều tra định kỳ chuyên sâu.

Thông tin được thu thập sẽ bao gồm cả các chỉ tiêu tại thời điểm ngày 1/7/2025, số phát sinh trong 12 tháng trước điều tra, hoặc số liệu chính thức năm 2024 tùy theo loại phiếu. Các đối tượng điều tra không chỉ bao gồm hộ tự sản xuất mà cả hộ làm thuê, các trang trại sản xuất, doanh nghiệp, hợp tác xã, cũng như cư dân sinh sống ở nông thôn không trực tiếp tham gia sản xuất. Việc phân định kỹ lưỡng các đối tượng này nhằm đảm bảo không bỏ sót hay trùng lặp, đồng thời cung cấp dữ liệu đầy đủ, toàn diện phục vụ so sánh quốc tế và thiết kế chính sách ở cấp địa phương và trung ương.

Đáng chú ý, cuộc điều tra lần này được đặt ra yêu cầu rất cao về chất lượng thông tin: bảo đảm đầy đủ, chính xác, kịp thời, đúng quy định và không được trùng lặp hoặc bỏ sót. Toàn bộ dữ liệu phải được bảo mật theo quy định của Luật Thống kê, đồng thời việc sử dụng kinh phí điều tra phải tiết kiệm và hiệu quả.

Nhiều đổi mới trong thiết kế và cách thức điều tra

So với kỳ tổng điều tra năm 2016, TĐTNN 2025 có nhiều cải tiến đáng kể, từ mở rộng phạm vi thông tin đến đổi mới phương pháp thu thập, xử lý và quản lý dữ liệu. Một trong những điểm mới nổi bật là việc mở rộng phạm vi điều tra: thay vì chỉ thu thập thông tin về một số cây trồng, vật nuôi chủ yếu, lần này dữ liệu sẽ bao phủ toàn bộ các loại cây trồng, vật nuôi trong hộ dân. Điều này được thực hiện thuận lợi nhờ ứng dụng phiếu điều tra điện tử (CAPI, Webform), giúp điều tra viên thao tác nhanh hơn và hạn chế sai sót.

Bên cạnh đó, TĐTNN 2025 lần đầu bổ sung phiếu điều tra riêng cho doanh nghiệp, hợp tác xã và liên minh hợp tác xã, nhằm mở rộng phạm vi và nâng cao tính đại diện của dữ liệu điều tra. Các phiếu bảng kê hộ dân cũng được cải tiến theo hướng gộp thông tin, vừa giúp lập danh sách điều tra, vừa tích hợp thu thập dữ liệu về lao động phi nông nghiệp, tiết kiệm chi phí và thời gian xử lý.

Một trong những thay đổi quan trọng là việc kết nối thông tin giữa phiếu trang trại và phiếu hộ dân cư, từ đó cho phép phân tích dữ liệu theo chiều sâu và đa chiều. Đồng thời, cuộc điều tra lần này khai thác mạnh dữ liệu hành chính và điều tra sẵn có, kết hợp sử dụng bản đồ số trong nhiều công đoạn để tối ưu hóa quy trình. Ứng dụng học máy cũng được đưa vào để hỗ trợ kiểm tra và hoàn thiện mã ngành dựa trên đặc điểm lao động của từng hộ, góp phần nâng cao chất lượng số liệu và giảm thiểu rủi ro khi xử lý thông tin thực địa.

Nhờ những cải tiến đó, thời gian thu thập thông tin dự kiến sẽ rút ngắn đáng kể, trong khi chất lượng và độ chính xác của dữ liệu lại được nâng cao. Hệ thống thu thập dữ liệu trực tuyến cũng cho phép kiểm soát tiến độ, phát hiện sớm lỗi và nâng cao khả năng giám sát của các cấp điều hành điều tra.

Quyết tâm chuẩn bị kỹ lưỡng từ Trung ương đến cơ sở

Để đảm bảo cuộc tổng điều tra diễn ra đồng bộ, chất lượng và đúng tiến độ, Cục Thống kê (Bộ Tài chính) đã chủ động triển khai nhiều bước chuẩn bị trọng yếu từ sớm. Từ tháng 2/2025, các lớp tập huấn chuyên sâu đã được tổ chức cho cán bộ thống kê 63 tỉnh, thành về cách sử dụng phiếu bảng kê hộ, phiếu trang trại và phiếu doanh nghiệp. Đây là bước then chốt nhằm thống nhất phương pháp điều tra, nâng cao năng lực cho điều tra viên và đảm bảo quy trình thực hiện chính xác theo phương án đã được phê duyệt.

Huyện Đồng Hỷ - Thái Nguyên tổ chức tập Hội nghị tập huấn phiếu thu thập thông tin lập bảng kê TĐTNN 2025 cho các cán bộ chủ chốt trong lĩnh vực thống kê

Hiện nay, công tác lập bảng kê hộ - bước đầu tiên trong chuỗi quy trình - đang được các Chi cục Thống kê trên toàn quốc triển khai quyết liệt. Tại khu vực thành thị, thời điểm thu thập thông tin bảng kê được thực hiện từ 1/3/2025, còn tại khu vực nông thôn là từ 1/5/2025. Việc hoàn thành tốt bảng kê sẽ giúp xác định đúng địa bàn điều tra, bố trí nhân lực phù hợp và kiểm soát hiệu quả toàn bộ quá trình thu thập.

Tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp 2025 không chỉ là một nhiệm vụ thống kê mang tính kỹ thuật, mà còn là một cuộc khảo sát toàn diện, khoa học và chính xác nhằm định hình các chính sách phát triển nông thôn - nông nghiệp trong thời kỳ mới. Kết quả điều tra sẽ góp phần quan trọng trong việc xây dựng các chính sách đúng đắn, sát thực tiễn, phục vụ mục tiêu nâng cao đời sống người dân và phát triển bền vững đất nước.