Thị trường bất động sản khát nguồn cung, thiếu vắng khách hàng
Thị trường bất động sản vẫn còn nhiều khó khăn cần tiếp tục tháo gỡ Phát triển nhà ở xã hội sẽ tăng tính bền vững cho thị trường bất động sản Thủ tục hành chính "cản bước" nhà ở xã hội |
Thị trường bất động sản luôn trong trạng thái thiếu vắng khách hàng bởi sản phẩm nghèo nàn |
Thiếu nguồn cung
TS. Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam cho biết, suốt từ đầu năm 2022 đến hết quý I/2023, thị trường luôn trong trạng thái khát nguồn cung, đặc biệt là nguồn cung nhà ở giá bình dân, phù hợp với khả năng tài chính của phần đông người dân.
"“Nghèo nàn, kém hấp dẫn, thiếu hụt là những từ chính xác để mô tả về thực trạng nguồn cung trong thời gian qua", ông Đính chia sẻ.
Cụ thể, năm 2022, nguồn cung ra thị trường đạt khoảng 48.500 sản phẩm, chỉ bằng hơn 20% nguồn cung năm 2018 (năm trước khi xảy ra đại dịch covid), cơ cấu nguồn cung chủ yếu là sản phẩm cao cấp, giá trị lớn.
Quý I/2023 nguồn cung ra thị trường đạt khoảng 25.000 sản phẩm, chủ yếu là hàng tồn kho từ các dự án mở bán trước đó. Thị trường thiếu vắng hẳn thông tin mở bán từ những dự án mới hoàn toàn.
Theo ông Đính, bên cạnh thiếu hụt nguồn cung, thị trường bất động sản còn sụt giảm nguồn cầu, sụt giảm giao dịch và mất thị trường. Thời gian qua, thị trường bất động sản luôn trong trạng thái thiếu vắng khách hàng bởi sản phẩm nghèo nàn, phần lớn đến từ các dự án cũ và không đủ sức hấp dẫn với khách hàng.
Niềm tin vào thị trường bất động sản của khách hàng ngày càng sụt giảm, một lượng lớn khách hàng khó khăn về tài chính do tình hình kinh tế chung.
Thị trường bất động sản dấu hiệu suy yếu kể từ đầu năm 2022. Tình trạng này vẫn tiếp tục duy trì đến hết quý I/2023.
Thiếu nguồn cung phù hợp cộng với dòng tiền yếu và niềm tin bị sụt giảm, khiến cho lượng giao dịch năm 2022 và quý I/2023 đều có chiều hướng đi xuống.
Cụ thể, tỷ lệ hấp thụ chung của toàn thị trường năm 2022 đạt khoảng 39%, tương đương 19.000 giao dịch, chỉ bằng 17% so với lượng giao dịch của năm 2018. Tỷ lệ hấp thụ chung của toàn thị trường trong quý I/2023 chỉ đạt khoảng 11%, tương đương hơn 2.700 giao dịch, giảm hơn 50% so với cùng kỳ năm 2022.
Thị trường truyền thống của các sàn giao dịch và môi giới bất động sản chủ yếu dựa vào các dự án khu đô thị và du lịch nghỉ dưỡng.
Tuy nhiên, các dự án trên thị trường tại hầu hết các địa phương đều trong tình trạng đắp chiếu, chờ phê duyệt. Đơn cử như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Nha Trang, Quảng Ninh... Trong tình hình kinh tế suy giảm, hiệu quả sử dụng và kinh doanh đặc biệt với bất động sản nghỉ dưỡng là rất thấp.
Doanh nghiệp bất động sản đang "ngộp thở"
Ông Đính ví von, các doanh nghiệp đầu tư, phát triển bất động sản đồng loạt lâm vào trạng thái “ngộp thở” trong thời gian dài, như người sắp chết đuối. Mặc dù đã cố gắng loại bỏ dần các yếu tố làm giảm sức nặng nhưng vẫn không đủ sức để có thể ngoi lên.
Động lực sống khiến các doanh nghiệp vẫn đang cố gắng “vùng vẫy, quẫy đạp” và sẵn sàng “bấu víu” vào bất cứ chiếc phao cứu sinh nào. Tuy nhiên, trong suốt thời gian kể từ đầu năm 2022, chính phủ đã tạo ra những chiếc phao để cứu thị trường và doanh nghiệp. Nhưng chúng vẫn chưa đến được với doanh nghiệp giúp doanh nghiệp có thể bám vào, tạo đà ngoi lên mặt nước.
Sức chống đỡ của các doanh nghiệp có giới hạn, nếu không “ngoi lên” kịp thời, chắc chắn sẽ bước sang giai đoạn “sặc nước, ngừng thở” đồng loạt.
Theo ông Đính, trong 5 tháng đầu năm 2023, có 554 doanh nghiệp bất động sản giải thể, tăng 30,4% so với cùng kỳ năm trước. Số lượng doanh nghiệp bất động sản thành lập mới giảm 61,4% so với cùng kỳ năm trước, chỉ có 1.744 doanh nghiệp.
Trong quý I/2023, doanh thu của các doanh nghiệp bất động sản giảm 6,46% so với cùng kỳ và lợi nhuận sau thuế giảm 38,6% so với cùng kỳ năm 2022.
Lượng hàng tồn kho lớn, chủ yếu đến từ các dự án xây dựng dở dang, buộc phải tạm dừng do doanh nghiệp không còn đủ nguồn lực để tiếp tục triển khai dự án. Nhiều doanh nghiệp phải điều chỉnh lại quy mô nhân sự.
Các doanh nghiệp bất động sản còn hoạt động phải phải thu hẹp quy mô đầu tư sản xuất kinh doanh, tinh giản tối đa bộ máy, lực lượng lao động.
Thậm chí dừng, đình hoãn hoạt động đầu tư, thi công xây dựng dự án dở dang; dừng triển khai các dự án mới; dừng phát hành cổ phiếu tăng vốn, dừng IPO...
Theo ông Đính, doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ bất động sản là cầu nối giữa các chủ đầu tư với khách hàng. Nguồn thu của các doanh nghiệp chủ yếu đến từ việc phân phối các sản phẩm bất động sản. Khi thị trường không có sản phẩm, thiếu hụt khách hàng thì đương nhiên các doanh nghiệp bắt buộc bị đặt vào thế khó.
Tình trạng khó khăn đến từ hai chiều, giống như 1 chốt chặn đầu và 1 chốt chặn sau, khiến cho các doanh nghiệp không có cơ hội “trở mình”, bị dồn vào thế “hoang mang, vô định, khó có thể vùng vẫy”.