Tiệm tạp hóa “lên đời” nhờ công nghệ

Hòa mình vào nhịp sống số

Nằm trong con ngõ nhỏ trên đường Xuân Thủy (Cầu Giấy, Hà Nội), tiệm tạp hóa của vợ chồng anh Nguyễn Văn Phúc bày bán tất cả các loại mặt hàng, từ thứ nhỏ nhất như cây kim, cuộn chỉ, hay đến đồ điện máy như nồi cơm điện, bàn là… Mở cửa từ 6 giờ sáng, tiệm tạp hóa của anh Phúc lúc nào cũng có khách ra vào mua bán, chủ yếu là khách quen, có người chỉ lấy hàng rồi lại ghi sổ nợ. Đã 7 năm nay, hai vợ chồng anh kinh doanh tiệm tạp hóa tại đây, theo anh Phúc, dù xung quanh có nhiều siêu thị, cửa hàng tiện lợi nhưng tiệm của anh lúc nào cũng có lượng khách đều mỗi ngày.

Tiệm tạp hóa đang dần hòa mình vào dòng chảy của nền kinh tế số

Tuy nhiên, so với thời điểm 7 năm trước, hiện nay, công việc buôn bán của vợ chồng anh đã nhẹ nhàng hơn nhờ vào những “trợ thủ” đắc lực là công nghệ. Anh Phúc mạnh dạn đầu tư máy tính cài phần mềm quản lý hàng hóa, máy in hóa đơn, máy thanh toán… Bằng những công nghệ này đã giúp anh tiết kiệm được khá lớn thời gian và công sức cho việc kiểm tra hàng hóa và nhầm lẫn khi tính tiền.

Không chỉ anh Phúc, theo khảo sát, nhiều tiệm tạp hóa cũng đã đầu tư đầy đủ công nghệ hiện đại để phục vụ cho việc buôn bán. Chị Hà, chủ một tiệm tạp hóa tại Xã Đàn (Đống Đa, Hà Nội) cũng cho biết đã trang bị máy POS cho tiệm của mình để khách hàng có thể quẹt thẻ khi cần thiết, ngoài ra, chị còn đặt mã QR nếu khách hàng thanh toán bằng các ví điện tử. Theo chị Hà, việc thanh toán bằng mã QR hay quẹt thẻ không chỉ nhanh, chính xác mà còn giải quyết được việc hết tiền lẻ như ngày trước, đem đến sự tiện lợi cho cả người mua và người bán.

Bên cạnh đó, nhiều bà chủ tiệm tạp hóa cũng cho biết, ngoài việc bán tại chỗ, “tiền trao, cháo múc”, các tiệm tạp hóa còn có dịch vụ giao hàng tận nơi nếu ở cùng khu phố. Ngoài ra, các mặt hàng cũng liên tục được cập nhật mẫu mã mới nhất với giá cả cạnh tranh để phục vụ người mua.

Chính vì vậy, dù các chuỗi cửa hàng tiện lợi như VinMart, Circle K, FamilyMart, Co.op Smile, Satrafoods hay gần đây là Bách Hóa Xanh... xuất hiện dày đặc ở nhiều khu phố nhưng tiệm tạp hóa vẫn có sức sống của riêng mình.

Theo Nielsen, Việt Nam có khoảng 1,4 triệu cửa hàng tạp hóa và 9.000 chợ truyền thống, chiếm thị phần 75%, với doanh thu khoảng 10 tỷ USD mỗi năm. Trong khi theo Kantar Worldpanel, các kênh bán lẻ truyền thống vẫn đáp ứng đến 85% nhu cầu tiêu dùng của người dân.

Có đến 9/10 người được hỏi (92%) cho biết, họ thích mua nhu yếu phẩm tại cửa hàng tạp hóa hơn. Đó là do thói quen đã có từ lâu và vì cửa hàng tạp hóa có quy mô nhỏ, chi phí vận hành thấp nên giá hàng hóa rẻ. Ngoài ra dưới góc độ cá nhân kinh doanh, việc mở cửa hàng bách hóa khá dễ dàng khi len lỏi vào ngõ ngách hoặc các ki ốt nhỏ tại các khu chung cư mà không có những tiêu chuẩn về diện tích, vốn.

Sẽ còn sống mãi

Theo chuyên gia bán lẻ Vũ Vinh Phú, hiện nay, dù siêu thị phát triển mạnh mẽ nhưng tiệm tạp hóa vẫn sống khỏe, do bà con được mua bán thuận tiện, không phải gửi xe, giá cả phải chăng… tiệm tạp hóa đã chiếm 20 - 30% doanh số bán lẻ.

So với siêu thị, ông Phú cho rằng tiệm tạp hóa có những lợi thế hơn hẳn. Đơn cử như về giá cả hàng hóa, khi tiệm tạp hóa cắt được khâu trung gian, đưa thẳng hàng hóa từ nhà sản xuất về tay người tiêu dùng nên giá sẽ rẻ hơn so với hàng hóa trong siêu thị. Hàng hóa trong siêu thị với việc phải áp dụng thuế VAT là 10% cùng với nhiều phụ phí khác sẽ dẫn đến việc bị đẩy giá cao hơn.

Nhận xét về xu thế số hóa của các tiệm tạp hóa, theo ông Phú, các tiệm phải đi theo xu thế, xây dựng được lòng tin với người mua đồng thời áp dụng công nghệ trong hoạt động để có thể đem đến trải nghiệm mới cho khách hàng, đồng thời giành lợi thế trên cuộc đua gay gắt với các loại hình bán lẻ hiện đại.

“Phải tạo khách hàng thân thiết, kéo khách hàng về phía mình một cách hợp lý. Nếu được đầu tư, uốn nắn, tiệm tạp hóa sẽ sống mãi cùng chúng ta”, ông Phú nhấn mạnh.

Để đầu tư, kết nối cùng các tiệm tạp hóa, mới đây, Công ty cổ phần One Distribution thuộc Tập đoàn Vingroup chính thức công bố ra mắt ứng dụng VinShop - một sản phẩm công nghệ có vai trò kết nối cung ứng hàng hóa trực tiếp từ nhà sản xuất tới chủ cửa hàng tạp hóa. Với khởi điểm hơn 20 ngàn cửa hàng tạp hóa kết hợp với ứng dụng VinID sở hữu 10 triệu khách hàng, VinShop đã bước đầu tạo nên mô hình B2B2C - Business to Business to Customer - đầu tiên trên thị trường bán lẻ Việt Nam.

Bằng ứng dụng này, chủ cửa hàng tạp hóa có thể ngồi tại nhà thông qua ứng dụng để đặt một lần được cả trăm mặt hàng đa dạng và chỉ phải nhận một lần duy nhất, phục vụ 24/7, được giao hàng siêu tốc ngay trong ngày hôm sau kể cả thứ Bảy và Chủ Nhật.