VietinBank: Hơn 30 năm và hành trình nâng giá trị cuộc sống
Hơn ba thập kỷ, quá trình xây dựng và phát triển Ngân hàng Công Thương Việt Nam (Incombank), nay là Ngân hàng TMCP Công Thương Việt Nam (VietinBank), trên cơ sở tổ chức lại Vụ Tín dụng Công nghiệp, Vụ Tín dụng Thương nghiệp thuộc Ngân hàng Nhà nước Việt Nam gắn liền với công cuộc đổi mới, hội nhập cùng đất nước. Đây cũng là hành trình của ý chí kiên định, tiên phong đổi mới của các lớp thế hệ VietinBank, vượt qua mọi khó khăn, thách thức vươn lên xác lập vị thế ngân hàng thương mại dẫn đầu, hoàn thành xuất sắc các nhiệm vụ chính trị của một doanh nghiệp mang tính dẫn dắt nền kinh tế, hài hòa mục tiêu phát triển kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa mà Đảng và Nhà nước giao phó, “nâng giá trị cuộc sống” từ từng cá thể đơn lẻ của nền kinh tế cộng hưởng vào sự vững mạnh quốc gia.
VietinBank kỷ niệm 30 năm thành lập và đón nhận các phần thưởng cao quý của Đảng và Nhà nước năm 2018 |
Hành trình của sự đột phá, vượt lên chính mình
Ông Lê Đức Thọ - Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT VietinBank nhìn nhận “hành trình xây dựng và phát triển của VietinBank không chỉ được bồi đắp bằng những thành tích vinh dự, tự hào mà còn là lịch sử với những thăng trầm, khó khăn”.
Như giai đoạn đầu chuyển đổi từ ngân hàng một cấp thành hai cấp, vượt lên những khó khăn thiếu thốn từ cơ sở vật chất đến việc chập chững thích nghi với cơ chế thị trường, VietinBank đã nhanh chóng thích ứng, tiên phong ứng dụng công nghệ, đa dạng hóa hoạt động dịch vụ, tín dụng. Quan hệ đại lý với các ngân hàng nước ngoài được mở rộng. VietinBank trở thành ngân hàng đầu tiên tham gia với ngân hàng nước ngoài thành lập Ngân hàng Liên doanh Indovina.
Nguồn lực và vị thế thương hiệu gia tăng nhanh theo thời gian là nền tảng để VietinBank mở rộng hoạt động tín dụng đầu tư đáp ứng cho nền kinh tế đặc biệt là các dự án, các ngành nghề trọng điểm của đất nước cộng hưởng thêm các xung lực cho công cuộc đổi mới phát triển kinh tế Việt Nam giai đoạn đầu. Trong giai đoạn 1998 - 2000, tốc độ tăng trưởng nguồn vốn của VietinBank là 47%/năm. Tổng tài sản từ 718 tỷ đồng tăng lên 57 nghìn tỷ đồng, dư nợ cho vay nền kinh tế từ 601 tỷ đồng tăng lên 35 nghìn tỷ đồng.
Lễ ký kết hợp đồng đầu tư chiến lược và hợp đồng hợp tác toàn diện giữa VietinBank và BTMU năm 2012 |
Từ ngân hàng cung ứng vốn chủ lực cho khu vực quốc doanh, năm 1995, VietinBank đã trở thành ngân hàng đầu tiên mở rộng cho vay ra khu vực ngoài quốc doanh, phát triển nhiều sản phẩm tín dụng và thanh toán mới hòa cùng độ mở nền kinh tế, giúp doanh nghiệp vươn mình ra ngoài lãnh thổ cũng như thu hút dòng chảy đầu tư, thương mại vào Việt Nam.
Những năm cuối thập niên 90, VietinBank lâm vào thời điểm khó khăn nhất sau gần 12 năm hoạt động khi nợ xấu chiếm 28,7% dư nợ cho vay và cao gấp 5,7 lần vốn chủ sở hữu. Song chính những vấn đề này là nguyên nhân và cũng là động lực để VietinBank triển khai Đề án cơ cấu lại tổ chức hoạt động của VietinBank đến năm 2010 và Đề án xử lý nợ tồn đọng đến năm 2005 và 2010.
Với việc xem công tác xử lý nợ tồn đọng là yếu tố sống còn, cùng với việc tái cơ cấu lại nợ, lành mạnh hóa tài chính, VietinBank đã từng bước vượt qua khó khăn, củng cố nguồn lực tiếp tục phát huy vai trò trụ cột trong việc cung ứng tín dụng dịch vụ hỗ trợ các ngành nghề mũi nhọn của nền kinh tế như dầu khí, xăng dầu, bưu chính viễn thông, than, sắt thép, hóa chất, xi măng, vận tải... Đồng thời tài trợ nhiều ngành hàng xuất khẩu góp phần thực thi chiến lược tăng trưởng xuất khẩu quốc gia như dệt may, da giày, nuôi trồng chế biến thủy sản, nông lâm sản...
Hội nghị báo cáo công tác triển khai chuyển đổi CoreBanking với Ngân hàng Nhà nước Việt Nam năm 2016 |
VietinBank dần mở rộng và khẳng định vị thế của một thành viên tạo lập, định hướng và dẫn dắt thị trường vốn, được công nhận là ngân hàng mạnh nhất trong cung cấp dịch vụ tài chính với phân khúc doanh nghiệp vừa và nhỏ, được nhiều tổ chức quốc tế lớn như JIBIC, EC, KFW, ADB tín nhiệm tài trợ vốn cho vay, tạo công ăn việc làm cho nhiều tầng lớp lao động.
Các sản phẩm của VietinBank dần phát triển và hòa nhập xu hướng phát triển ngân hàng hiện đại trên thế giới. Từ năm 2001, VietinBank đã chú trọng phát triển thanh toán không dùng tiền mặt, phát triển giao dịch điện tử ngân hàng trở thành ngân hàng đầu tiên ở Việt Nam cung cấp dịch vụ Internet Banking cho khách hàng, và có riêng Homebanking dành cho khách hàng doanh nghiệp.
Đến năm 2008, tổng tài tản của VietinBank đã tăng 270 lần so với năm 1988 đạt 194 nghìn tỷ đồng (bình quân tăng 47%/năm), tổng dư nợ cho vay và đầu tư đạt 182 nghìn tỷ đồng. Với quy mô tăng trưởng nhanh và ổn định về chất lượng, VietinBank đã được Chính phủ, NHNN tin tưởng bổ sung vốn điều lệ nhiều đợt cùng với lợi nhuận để lại hàng năm đưa vốn chủ sở hữu tăng từ 22 tỷ đồng khi mới thành lập lên 12.336 tỷ đồng vào năm 2008. Năm 2008, trở thành một mốc son lớn trong hành trình phát triển của VietinBank khi thay đổi thương hiệu quốc tế từ Incombank sang VietinBank, trở thành ngân hàng duy nhất của Việt Nam khi đó được đăng ký bản quyền quốc tế.
Nhiều năm qua VietinBank luôn là lá cờ đầu trong thực hiện công tác hỗ trợ an sinh xã hội, đền ơn đáp nghĩa |
Trợ lực con thuyền hội nhập vượt sóng cả
Năm 2007, Việt Nam gia nhập WTO đánh dấu một bước đột quá trong quan hệ kinh tế quốc tế, với mục tiêu hội nhập sâu rộng, ngành Ngân hàng đứng trước nhiều cơ hội, song cũng có không ít thách thức mới. Bằng kinh nghiệm và bài học trong quá khứ, VietinBank đã nhanh chóng thực hiện tái cấu trúc đồng bộ trên mọi phương diện hướng tới thông lệ, chuẩn mực và hội nhập tích cực với thế giới có điều chỉnh phù hợp với điều kiện và đặc thù của Việt Nam, phấn đấu trở thành Ngân hàng đa sở hữu, kinh doanh đa lĩnh vực, giữ vững vị trí hàng đầu Việt Nam.
Thành tựu trong giai đoạn này có thể thấy rõ qua việc VietinBank trở thành NHTM đầu tiên cổ phần hóa thành công ngày 25/12/2008 và đến ngày 16/7/2009 chính thức niêm yết trên Hose với mã chứng khoán CTG. Năm 2011, VietinBank trở thành NHTMCPNN đầu tiên có đối tác chiến lược nước ngoài và tăng vốn điều lệ lên 20.230 tỷ đồng với việc bán 10% cổ phần cho IFC. Cuối năm 2012, VietinBank tiếp tục thành công trong việc bán 20% cổ phần trị giá 15.465 tỷ đồng cho BTMU (nay là MUFG Bank) - ngân hàng lớn nhất Nhật Bản và là một trong những ngân hàng hàng đầu trên thế giới. Cuối năm 2013, VietinBank trở thành ngân hàng có số vốn lớn nhất Việt Nam với vốn điều lệ 37.234 tỷ đồng, vốn chủ sở hữu đạt trên 54.000 tỷ đồng.
Hiệu ứng từ những cái bắt tay chiến lược này không chỉ củng cố tiềm lực tài chính, năng lực quản trị điều hành, quản trị rủi ro mà hơn thế là gia tăng uy tín, vị thế và hình ảnh của VietinBank trên trường quốc tế. Đây cũng là nền tảng để VietinBank vươn mình ra ngoài lãnh thổ, trở thành ngân hàng Việt Nam đầu tiên có mặt tại châu Âu vào tháng 9/2011 với việc khai trương chi nhánh tại Frankfurt – CHLB Đức, tháng 2/2012 mở chi nhánh tại Thủ đô Viên Chăn, CHDCND Lào (nay là ngân hàng con). Cùng năm, VietinBank cũng trở thành ngân hàng đầu tiên tại Việt Nam phát hành thành công 250 triệu USD trái phiếu quốc tế.
Lễ ra mắt ứng dụng VietinBank iPay Mobile phiên bản mới (năm 2019) |
Năm 2015, VietinBank đồng hành cùng NHNN và Chính phủ phất cao ngọn cờ phát triển kinh tế tư nhân với việc chuyển dịch cơ cấu khách hàng sang bán lẻ và DNNVV, đa dạng hóa các dịch vụ phi tín dụng trợ lực nền kinh tế thu hút đầu tư và hội nhập. Việc chuyển đổi thành công hệ thống CoreBanking (Core SunShine) vào năm 2017 đã đưa VietinBank trở thành ngân hàng sở hữu nền tảng công nghệ bậc nhất ngành Ngân hàng Việt Nam. Từ đó, đồng bộ, ứng dụng rộng rãi CNTT trong hoạt động kinh doanh và quản trị, ứng dụng số hóa mạnh mẽ trong phát triển sản phẩm ứng dụng công nghệ hiện đại. VietinBank cũng đã hoàn thành tốt Phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016 - 2020 tại VietinBank và Kế hoạch Kinh doanh trung hạn 2018 - 2020.
Từ một NHTMNN nhỏ bé với số vốn chủ sở hữu chỉ vẻn vẹn 22 tỷ đồng, đến nay VietinBank đã đạt trên 85.411 tỷ đồng vốn chủ sở hữu (tăng hơn 3.882,3 lần), trong đó vốn điều lệ là 37.234 tỷ đồng. Bên cạnh đó, tổng tài sản của VietinBank cũng tăng từ 718 tỷ đồng (năm 1988) lên đến gần 1.341.436 tỷ đồng (năm 2020), với mức tăng là hơn 1.868 lần. Dư nợ cho vay tăng từ 638 tỷ đồng lên 1.027.542 tỷ đồng (tăng 1.610 lần). Lợi nhuận hợp nhất trước thuế lần đầu tiên đạt mức 17.085 tỷ đồng.
Năng lực tài chính lớn cùng mạng lưới phủ rộng khắp toàn quốc và kết nối quốc tế là nền tảng để VietinBank phát huy tốt vai trò là NHTM quốc gia, đóng vai trò trụ cột và chủ lực của nền kinh tế, đồng hành phục vụ cho sự phát triển của đất nước. Không chỉ là cung ứng đủ vốn cho khách hàng, việc nắn dòng vốn đúng định hướng phát triển của Chính phủ, NHNN gắn tăng trưởng của ngân hàng với các ngành kinh tế chủ lực, các vùng kinh tế trọng điểm của đất nước, đã góp phần vào hành trình tái cơ cấu nền kinh tế giai đoạn 2010 - 2020 của đất nước, hướng tới phát triển nhanh và bền vững.
Trụ sở Ngân hàng Công Thương Việt Nam những ngày đầu thành lập |
Năng lực tài chính lớn mạnh cũng là tiền đề để VietinBank không chỉ góp công mà còn góp của, trở thành một trợ lực lớn hỗ trợ cho doanh nghiệp vượt qua những cú sốc trong khủng hoảng tài chính toàn cầu 2008, hay như từ đầu năm 2020 đến nay là đại dịch Covid-19, cùng các chương trình kết nối ngân hàng - doanh nghiệp bằng chính nguồn lợi nhuận của mình. Riêng trong năm 2020, VietinBank đã chủ động cắt giảm gần 5.000 tỷ đồng lợi nhuận từ việc giảm lãi suất cho vay, miễn/giảm phí dịch vụ để hỗ trợ doanh nghiệp, người dân bị ảnh hưởng bởi dịch Covid-19. Đồng thời, nhiều năm qua VietinBank luôn là lá cờ đầu trong thực hiện công tác hỗ trợ an sinh xã hội, đền ơn đáp nghĩa, chia sẻ trách nhiệm với Đảng, Chính phủ và các địa phương còn nhiều khó khăn với số tiền lên tới gần chục ngàn tỷ đồng.
Diễn tiến trên con đường sứ mệnh là ngân hàng thương mại Quốc gia, đóng vai trò trụ cột và chủ lực của nền kinh tế, đồng hành phục vụ cho sự phát triển của đất nước, VietinBank đã xây dựng Chiến lược phát triển giai đoạn 2021 - 2030 và tầm nhìn đến năm 2045, đồng bộ với chiến lược phát triển đất nước và chiến lược phát triển ngành Ngân hàng Việt Nam.
Ông Lê Đức Thọ - Ủy viên BCH Trung ương Đảng, Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐQT VietinBank khẳng định sẽ tiếp tục phát huy lợi thế tiềm năng của ngân hàng, khai thác tối đa nguồn lực nội tại, gắn tăng trưởng của ngân hàng với các ngành kinh tế chủ lực, các vùng kinh tế trọng điểm của đất nước, chủ động tham gia vào quá trình hội nhập với thế giới, góp phần đắc lực trong việc thực hiện thành công chiến lược phát triển đất nước Việt Nam. Với tầm nhìn đó, VietinBank khát vọng trở thành: “ngân hàng đa năng, hiện đại, hiệu quả hàng đầu tại Việt Nam, đến năm 2030 nằm trong Top 20 ngân hàng mạnh nhất Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương; Đến năm 2045 là ngân hàng mạnh và uy tín nhất Việt Nam, hàng đầu Khu vực Châu Á - Thái Bình Dương và uy tín cao trên thế giới”, với sứ mệnh ‘‘VietinBank là ngân hàng tiên phong trong phát triển đất nước trên cơ sở mang lại giá trị tối ưu cho khách hàng, cổ đông và người lao động”.