Bán lẻ Việt Nam: Sân chơi vẫn thuộc về các 'ông lớn'

	Bán lẻ nội liệu có giữ được “sân nhà”
	Tương lai ngành bán lẻ Việt sẽ ra sao?
	Kinh doanh nhượng quyền trong bán lẻ
	Sự thay đổi thói quen từ thị trường bán lẻ

Thị trường giàu tiềm năng

Thị trường bán lẻ Việt Nam được đánh giá là phát triển khá mạnh trong những năm gần đây, theo nhận định của bà Lê Việt Nga, Phó Vụ trưởng Vụ Thị trường trong nước (Bộ Công Thương), được đưa ra tại Diễn đàn Đầu tư tiếp thị và bản lẻ Việt Nam diễn ra tại Hà Nội ngày 20/3.

Số liệu thống kê cho thấy trong giai đoạn từ 2015-2017, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ xã hội tăng từ 10,5-10,9%/năm. Riêng năm 2018, tổng mức bán lẻ hàng hóa và doanh thu dịch vụ tiêu dùng ước tính đạt gần 4,4 triệu tỷ đồng, tăng 11,7% so với năm 2017 - mức tăng đột phá và cao nhất trong 5 năm trở lại đây.

Dự báo, chi tiêu hộ gia đình tại Việt Nam sẽ duy trì mức tăng trưởng trung bình 10,5%/năm và đạt mức 714 USD/hộ/tháng vào năm 2020.

“Với việc kết thúc đàm phán và ký các hiệp định thương mại tự do như Đối tác Toàn diện và Tiến bộ xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), Việt Nam - EU (EVFTA), hình thành Cộng đồng Kinh tế ASEAN (AEC), đi kèm là các cam kết mở cửa thị trường dịch vụ, đầu tư, phân phối... là nguyên nhân khiến các doanh nghiệp nước ngoài lớn đẩy mạnh đầu tư vào ngành bán lẻ Việt Nam”, bà Nga nhận định.

TS. Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện nghiên cứu Chiến lược Thương hiệu và Cạnh tranh cũng đưa ra con số thú vị về thị trường bán lẻ: Bán lẻ là ngành được nhiều doanh nghiệp đăng ký kinh doanh và khởi nghiệp nhất ở Việt Nam. Theo báo cáo về chỉ số kinh doanh khởi nghiệp trong lĩnh vực bán lẻ thì Việt Nam đứng thứ 2 trên 54 quốc gia được khảo sát.

Nhưng khi đó, tỷ lệ bao phủ của hệ thống bán lẻ hiện đại hiện nay tại Việt Nam vẫn thấp hơn nhivaanxso với các nước trong khu vực. Cụ thể, hệ thống bán lẻ hiện đại tại Việt Nam chỉ mới phục vụ được 25% tổng mức bán lẻ, trong khi ở Philippines là 33%, Thái Lan 34%, Malaysia 60% và Singapore tới 90%...

Theo bà Nga, trên thị trường đang nổi lên một số nhà phân phối bán lẻ, bao gồm cả doanh nghiệp trong nước và nước ngoài, đang nắm giữ thị phần lớn, cạnh tranh lẫn nhau và đi đầu trong những xu hướng bán lẻ mới.

Sân chơi của các “ông lớn”

Đánh giá cao tiềm năng của thị trường bán lẻ Việt Nam, các tập đoàn lớn kinh doanh bán lẻ lớn của nước ngoài như Lotte, Central Group, Aeon, Circle K, K Mart, Auchan, Family Mart… đã liên tục đẩy mạnh chiến lược thâm nhập nhằm mở rộng thị phần.

Doanh nghiệp ngoại hiện có nhiều phân khúc nhất tại thị trường bán lẻ Việt Nam là Tập đoàn Central Group từ Thái Lan với việc mua lại hệ thống siêu thị BigC, siêu thị điện máy Nguyễn Kim. Đồng thời, Central Group còn mở trung tâm mua sắm Robins, cửa hàng chuyên đồ thể thao Supersports tại Việt Nam.

Một tên tuổi khác, Aeon, dù đến sau nhưng cũng nhanh chóng ghi dấu ấn với việc đầu tư 3 trung tâm mua sắm phức hợp Aeon Mall và phát triển chuỗi cửa hàng tiện lợi thông qua việc mua lại thương hiệu Citimart.

Trong khi Lotte - Tập đoàn đến từ Hàn Quốc - thì đang hiện diện ở phân khúc siêu thị với hệ thống Lotte Mart và kênh mua sắm trực tuyến lottedatviet.vn.

Gần đây, Tập đoàn bán lẻ hàng đầu của Pháp (Auchan) cũng đã tham gia mạnh mẽ hơn vào thị trường bán lẻ Việt Nam bằng việc triển khai chuỗi siêu thị bán lẻ Simply Mart tại thị trường miền Bắc. Theo kế hoạch đến năm 2020, Auchan sẽ phủ kín khu vực phía Bắc với 20 siêu thị.

Về phía doanh nghiệp nội, thị phần bán lẻ cũng chủ yếu vẫn tập trung vào tay các “ông lớn” có nguồn lực mạnh như Sài Gòn Co.op, Vingroup…

Sài Gòn Co.op là doanh nghiệp bán lẻ tiên phong tại Việt Nam được thành lập từ năm 1989 theo mô hình liên hiệp hợp tác xã. Hiện doanh nghiệp này có mặt trên 7 phân khúc bán lẻ trừ siêu thị điện máy.

Điểm đặc biệt là trên mảng đại siêu thị/trung tâm phân phối, Sài Gòn Co.op là doanh nghiệp Việt duy nhất cạnh tranh với tập đoàn Central Group với hệ thống Co.opXtra và Co.opXtra Plus cũng như hợp tác với đài truyền hình mở kênh bán hàng HTV Co.op.

Ngoài ra, doanh nghiệp Việt này còn có khoảng 300 cửa hàng tiện lợi (Co.op Food và Co.op Smile), 2 trung tâm thương mại (Sence City, SC VivoCity), 101 siêu thị và đại siêu thị Co.op Mart và kênh bán hàng trực tuyến coophomeshopping.vn. Doanh thu năm 2018 của Sài Gòn Co.op đạt gần 32 nghìn tỷ đồng.

Vài năm gần đây, Vingroup cũng đẩy mạnh sang mảng bán lẻ bằng việc mua bán, sáp nhập các doanh nghiệp có sẵn trên thị trường. Gần đây nhất, Vingroup đã mua lại hệ thống gồm 23 siêu thị FiviMart.

Ngoài phân khúc đại siêu thị và bán lẻ qua truyền hình, Vingroup có mặt ở các kênh bán lẻ khác từ trung tâm mua sắm phức hợp (Vincom Mega Mall), 1.700 cửa hàng tiện lợi Vinmart+, 11 trung tâm mua sắm Vincom Center, khoảng 100 siêu thị Vinmart, hệ thống siêu thị điện máy VinPro/VinPro+ và kênh trực tuyến adayroi.vn.

Các doanh nghiệp vừa và nhỏ Việt Nam với nguồn lực hạn chế hầu như rất khó cạnh tranh. Một số thương hiệu đang bị thâu tóm và dần biến mất khỏi thị trường.