Chưa nộp đủ thuế chưa được xuất cảnh

	Quốc hội thông qua Luật Quản lý thuế và Luật Đầu tư công
	Luật Quản lý thuế (sửa đổi): Vừa chặt chẽ, khả thi, vừa chống thất thu và chuyển giá

Ảnh minh họa

Trước khi bỏ phiếu biểu quyết thông qua, Quốc hội đã nghe Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính – Ngân sách Nguyễn Đức Hải trình bày Báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Quản lý thuế (sửa đổi). Theo đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) đã chỉ đạo Cơ quan thẩm tra và Cơ quan soạn thảo nghiêm túc tiếp thu nhiều ý kiến của các đại biểu Quốc hội, chỉnh lý về từ ngữ, kỹ thuật văn bản, bảo đảm thống nhất nội dung giữa các điều, khoản và được thể hiện cụ thể trong dự thảo Luật trình Quốc hội xem xét, thông qua. Báo cáo đã tiếp thu, giải trình và làm rõ hơn các nội dung nhận được nhiều ý kiến đại biểu.

Chẳng hạn như về xử lý đối với việc chậm nộp tiền thuế được quy định tại Điều 59 của dự thảo Luật, có ý kiến cho rằng chỉ nên quy định tiền chậm nộp ở mức 0,03%/ngày; nhưng nhiều đại biểu lại cho rằng lãi suất phạt chậm nộp thuế phải như lãi suất ngân hàng giống bên tòa án.

Tuy đồng ý với mức 0,03%, nhưng trong thảo luận tại Hội trường ngày 24/5, đại biểu Dương Minh Tuấn (Bà Rịa - Vũng Tàu) cho biết, qua tiếp xúc với các cơ quan thuế tại địa phương, đại biểu đã nhận được đề nghị là cần xem lại mức này để ngăn chặn khả năng một số DN, đặc biệt là DN lớn “vận dụng” luật, cố tình nộp chậm để tăng thu nhập. Điều đó sẽ không công bằng đối với DN nghiêm túc chấp hành pháp luật, thực hiện nghiêm nghĩa vụ về thuế, đồng thời tránh các DN lợi dụng mức tiền chậm nộp thấp này để chây ì dẫn đến nguy cơ thất thoát thu NSNN.

Giải trình về nội dung này, UBTVQH cho biết, trong giai đoạn vừa qua, do biến động của nền kinh tế, nhiều DN gặp khó khăn vì lý do khách quan, do đó để nuôi dưỡng nguồn thu, tạo điều kiện và tháo gỡ khó khăn cho DN, Quốc hội đã nhiều lần điều chỉnh giảm mức tiền chậm nộp (từ 0,07% xuống 0,05% và hiện nay dự kiến là 0,03%/ngày).

Mức 0,03%/ngày tương đương với mức 10,95%/năm, trong khi ghi nhận lãi suất huy động bằng VND hiện nay khoảng 4,5 - 5,5%/năm đối với tiền gửi có kỳ hạn từ 1 tháng đến dưới 6 tháng và mặt bằng lãi suất cho vay VND hiện nay phổ biến từ 6 - 9%/năm đối với các khoản cho vay ngắn hạn. Như vậy, mức tiền chậm nộp hiện nay đã vượt quá mức lãi suất cho vay cao nhất trên thị trường. “Do đó, UBTVQH xin Quốc hội cho phép giữ như dự thảo Luật trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7”, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính - Ngân sách Nguyễn Đức Hải nói.

Một điểm đáng chú ý là để ngăn chặn thất thu thuế, theo dự thảo Luật, khi xuất cảnh phải hoàn thành nghĩa vụ thuế, “nếu chưa hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế thì bị tạm hoãn xuất cảnh theo quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh”. Cá nhân là người đại diện theo pháp luật của người nộp thuế phải hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế của doanh nghiệp đang bị cưỡng chế thi hành quyết định hành chính về quản lý thuế trước khi xuất cảnh và có thể bị tạm hoãn xuất cảnh theo quy định của pháp luật về xuất cảnh, nhập cảnh.

Nợ thuế là vấn đề nhức nhối lâu nay gây áp lực lớn đến công tác quản lý thuế. Và xóa nợ thuế là vấn đề được tranh luận mạnh mẽ kéo dài trong quá trình lấy ý kiến đóng góp cho dự thảo luật. Quốc hội đã thống nhất quy định có 5 trường hợp được xóa nợ tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt: DN, HTX bị tuyên bố phá sản đã thực hiện các khoản thanh toán theo quy định của pháp luật về phá sản mà không còn tài sản để nộp thuế; Cá nhân đã chết hoặc bị tòa án tuyên bố là đã chết, và cá nhân mất năng lực hành vi dân sự mà không có tài sản, bao gồm cả tài sản được thừa kế để nộp tiền thuế; Các khoản tiền thuế nợ đã quá 10 năm mà cơ quan quản lý thuế đã áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhưng không có khả năng thu hồi.

Với DN, HTX phá sản, thẩm quyền xóa nợ quy định giao Chủ tịch UBND cấp tỉnh nên trường hợp DN, HTX phá sản không quy định khoản nợ phải quá 10 năm và cũng không quy định mức tiền xóa nợ (tức là không giới hạn về mức tiền xoá nợ). Đối với khoản nợ của DN đã quá 10 năm mà cơ quan quản lý thuế đã áp dụng các biện pháp cưỡng chế nhưng không có khả năng thu hồi thì thẩm quyền xóa nợ dưới 5 tỷ đồng giao Chủ tịch UBND cấp tỉnh; từ 5 đến 10 tỷ đồng giao Tổng cục trưởng Tổng cục Thuế, Tổng cục trưởng Tổng cục Hải quan; từ 10 đến 15 tỷ đồng giao Bộ trưởng Bộ Tài chính và trên 15 tỷ đồng giao Thủ tướng Chính phủ. Vì vậy, UBTVQH xin Quốc hội cho phép giữ như dự thảo Luật trình Quốc hội cho ý kiến tại Kỳ họp thứ 7.

Luật cũng quy định những hành vi bị nghiêm cấm trong quản lý thuế: Thông đồng, móc nối, bao che giữa người nộp thuế và công chức, cơ quan quản lý thuế để chuyển giá, trốn thuế; Gây phiền hà, sách nhiễu đối với người nộp thuế; Lợi dụng để chiếm đoạt hoặc sử dụng trái phép tiền thuế; Cố tình không kê khai hoặc kê khai thuế không đầy đủ, kịp thời, chính xác về số tiền thuế phải nộp; Cản trở công chức quản lý thuế thi hành công vụ.

Các hành vi bị cấm khác là: Sử dụng mã số thuế của người nộp thuế khác để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật hoặc cho người khác sử dụng mã số thuế của mình không đúng quy định của pháp luật. Bán hàng, cung cấp dịch vụ không xuất hóa đơn theo quy định của pháp luật, sử dụng hóa đơn không hợp pháp và sử dụng không hợp pháp hóa đơn. Làm sai lệch, sử dụng sai mục đích, truy cập trái phép, phá hủy hệ thống thông tin về người nộp thuế…