Giảm chi phí sản xuất kinh doanh là một ưu tiên chính sách
Tình trạng tham nhũng vẫn còn phổ biến | |
PCI 2017: Quảng Ninh lần đầu tiên dẫn đầu | |
Cải thiện môi trường kinh doanh: Nóng - Ấm không đều |
“Tháo gỡ rào cản đối với sự phát triển của DN” là chủ đề của Báo cáo Kinh tế 2017 vừa được Ủy ban Kinh tế của Quốc hội, Ban Kinh tế Trung ương và Trường Đại học Kinh tế quốc dân công bố sáng 22/3/2018.
Báo cáo điểm lại năm 2017, kinh tế Việt Nam đã đạt được những kết quả khả quan. Động lực tăng trưởng chủ yếu về phía sản xuất là vai trò của khu vực FDI và môi trường kinh doanh được cải thiện đã tạo điều kiện tốt hơn cho sự phát triển của khu vực kinh tế tư nhân.
Nhưng nền kinh tế cũng đang đối diện với nhiều tồn tại và thách thức. Chất lượng tăng trưởng chưa được cải thiện, nền kinh tế vẫn dựa chủ yếu vào gia tăng tổng đầu tư và tăng trưởng tín dụng, trong khi chất lượng của các nguồn lực vẫn còn thấp.
Theo GS. TS. Trần Thọ Đạt - Hiệu trưởng Trường Đại học Kinh tế quốc dân, “cách thức tăng trưởng hiện nay khiến dư địa tác động chính sách bị thu hẹp, những chính sách quản lý tổng cầu gây sức ép bất ổn như lạm phát hay bất ổn tài chính”. Ông cũng lưu ý, mặc dù môi trường kinh doanh cải thiện hơn sau những nỗ lực xây dựng Nhà nước kiến tạo, nhưng khu vực DN còn đối diện nhiều rào cản phát triển và đang gặp rất nhiều khó khăn.
Dẫn số liệu hiện 98% DN Việt Nam là DN tư nhân và 48% trong số này đang thua lỗ, trong đó có DN FDI, PGS. TS. Tô Trung Thành (Trường Đại học Kinh tế quốc dân) - một trong những tác giả của Báo cáo cho rằng, mặc dù có thể DN FDI báo lỗ không phải vì khó khăn mà có thể do chuyển giá, nhưng DN tư nhân Việt Nam thua lỗ phản ánh rõ nét những khó khăn rất lớn của khu vực kinh tế tư nhân.
Ông cũng chỉ ra 4 rào cản chính của DN hiện nay là rào cản hạn chế khả năng tiếp cận vốn tín dụng, gia tăng chi phí lao động, tăng chi phí cơ sở hạ tầng logicstic, tăng chi phí thực hiện nghĩa vụ với Nhà nước và chi phí nộp thuế phí hải quan.
Đơn cử, chi phí sử dụng lao động có xu hướng tăng nhẹ do tăng lương tăng chi phí đóng bảo hiểm. Dự tính 2018 chi phí lao động tăng tới 6,8%, theo đó lợi nhuận DN giảm 11,4 điểm phần trăm từ mức 63,2% xuống còn 40,6%.
Bên cạnh đó, chi phí thời gian tuân thủ lớn. 19,6% DN phản ánh phải bỏ ra trên 30% thời gian dành cho việc xử lý các vấn đề liên quan đến thuế và hải quan và vẫn có tới 17% DN thường xuyên phải trả các khoản phí không chính thức.
Ngoài ra, cơ sở hạ tầng logistics chưa hiệu quả về mặt chất lượng và kết nối, làm cho thời gian và chi phí vận chuyển tăng cao, trở thành một điểm nghẽn đối với quá trình tạo thuận lợi thương mại thay vì trở thành một trong những trụ cột để phát triển như kỳ vọng.
Tuy chỉ ra những thách thức như vậy, nhưng Báo cáo dự báo tình hình thế giới sẽ có nhiều thuận lợi hơn, thêm động lực từ phía khu vực FDI và sự vươn lên của khu vực tư nhân; từ ngành dịch vụ và công nghiệp chế biến chế tạo; từ nhu cầu nội địa gia tăng, nên năm 2018 có thể tăng trưởng ở mức 6,6-6,8% với mức lạm phát duy trì ở dưới 4%.
Để đạt được mục tiêu tăng trưởng, Báo cáo cho rằng, chính sách gia tăng tổng cung cần được tập trung với quyết tâm lớn trong năm 2018 và các năm tiếp theo. Đặc biệt việc giảm chi phí sản xuất kinh doanh cho DN cần được coi là một ưu tiên chính sách.
Theo đó, việc tháo gỡ các rào cản làm giảm khả năng tiếp cận hoặc tăng chi phí tiếp cận các yếu tố sản xuất và chi phí thực hiện nghĩa vụ Nhà nước là rất cần thiết nhằm tiết giảm chi phí của DN và đóng góp vào chính sách gia tăng tổng cung.
"Những ưu tiên chính sách này phù hợp với xu hướng chính sách hiện nay của Chính phủ, đó là quyết tâm cải thiện môi trường kinh doanh và hướng đến mục tiêu Chính phủ kiến tạo", Báo cáo nêu rõ.