Quản lý chặt hơn kinh doanh đa cấp

	Sẽ quy định về quản lý tiền ký quỹ của doanh nghiệp bán hàng đa cấp
	Siết lại kinh doanh đa cấp

Hiện nay, bán hàng đa cấp là phương thức bán hàng đã được nhiều quốc gia thừa nhận. Việt Nam cũng đã cam kết cho phép hoạt động bán hàng đa cấp với những quy định pháp luật tương đối hoàn chỉnh. Tuy nhiên, trong quá trình triển khai, hoạt động bán hàng đa cấp đã nảy sinh một số diễn biến phức tạp.

Ảnh minh họa

Theo Bộ Công thương, nhiều hình thức đa cấp đã biến tướng, trá hình rất tinh vi trục lợi từ hàng nghìn người tham gia. Bên cạnh các hình thức truyền thống như mua sản phẩm hưởng hoa hồng hoặc mua các gói dịch vụ hưởng % và lôi kéo nhiều người tham gia, thì có một số DN đã giả mạo các giấy tờ, không đăng ký hoạt động kinh doanh để lừa người tham gia đầu tư.

Mới đây, Công ty Atomy (Hàn Quốc) đăng tuyển dụng các nhà phân phối và cộng tác viên tham gia bán sản phẩm đồ dùng gia đình hằng ngày trên rất nhiều các trang mạng xã hội hay web điện tử như Facebook, Zalo hay Youtube…

Người tham gia được hưởng các mức hoa hồng theo doanh số của mạng lưới người tham gia cấp dưới, nhánh dưới. Nếu đủ điều kiện vượt lên các cấp Master thì mức hoa hồng có thể dao động từ 37 triệu, thậm chí bật lên mức đỉnh cao nhất tới hơn 1,1 tỷ đồng/tháng. Chính những lời quảng cáo đường mật đã thu hút nhiều người tham gia.

Tuy nhiên theo Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng thì hoạt động giới thiệu, tuyển dụng nhà phân phối và công tác viên tham gia bán sản phẩm Atomy có nhiều dấu hiệu là hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp và chưa được cơ quan chức năng cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp hợp pháp tại Việt Nam.

Do đó, các tổ chức, cá nhân tham gia mạng lưới bán hàng nêu trên có nguy cơ vi phạm pháp luật hình sự về hành vi kinh doanh theo phương thức đa cấp không có giấy chứng nhận đăng ký. Và đã chính thức khuyến cáo các tổ chức, cá nhân không tham gia phát triển mạng lưới kinh doanh các sản phẩm Atomy theo phương thức đa cấp tại Việt Nam vào thời điểm hiện nay.

Tương tự, các cơ quan chức năng cũng cảnh báo một số DN có dấu hiệu kinh doanh trái phép thông qua các trang mạng trên internet như hoạt động quảng cáo và phát triển mạng lưới của FutureNet có dấu hiệu là hoạt động tổ chức kinh doanh theo phương thức đa cấp khi chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Mô hình đầu tư vào “Ví điện tử New Life” của CTCP Đầu tư và Phát triển thương mại điện tử quốc tế cũng được cho là kêu gọi đầu tư, hưởng hoa hồng, lợi ích kinh tế theo phương thức đa cấp trái phép…

Theo đó, để tránh rủi ro về vật chất và pháp lý cho người dân, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng (Bộ Công thương) khuyến cáo người dân không tham gia hoạt động đầu tư và phát triển các mạng lưới này.

Theo Bộ Công thương, hoạt động bán hàng đa cấp có nhiều biến tướng, ảnh hưởng đến người dân tham gia mạng lưới, với nhiều vi phạm. Phổ biến nhất là các doanh nghiệp tuy có bán hàng theo phương thức đa cấp nhưng chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp. Hoặc không bán hàng theo phương thức đa cấp, nhưng sử dụng phương thức đa cấp để kinh doanh dịch vụ hoặc huy động tài chính.

Vừa qua, Cục Cạnh tranh và Bảo vệ người tiêu dùng đã công bố xử phạt hàng loạt doanh nghiệp vi phạm trong bán hàng đa cấp. Có thể kể đến như phạt tiền 510 triệu đồng về các vi phạm trong hoạt động bán hàng đa cấp của CTCP tập đoàn Sản xuất Thương mại Quốc tế Greenlife liên quan đến nhiều lỗi vi phạm trong hoạt động kinh doanh.

Đồng thời Cục đã ban hành quyết định thu hồi giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp đối với doanh nghiệp này. Công ty TNHH Unicity Marketing Việt Nam cũng bị phạt tiền 240 triệu đồng về các vi phạm trong hoạt động bán hàng đa cấp…

Hiện nay, sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ và mạng xã hội một cách khó kiểm soát, khiến việc phát hiện và xử lý gặp nhiều khó khăn. Trước thực tế đó, Chính phủ đã ban hành Nghị định số 40/2018/NĐ-CP (Nghị định 40) về quản lý hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp, với nhiều quy định mới hơn, chính thức có hiệu lực từ 2/5/2018. Theo đó, Nghị định 40 có các điều khoản siết chặt hơn về điều kiện kinh doanh, hoạt động và chế tài xử lý đối với các doanh nghiệp bán hàng đa cấp.

Mới đây, Chính phủ cũng đã ban hành Nghị định 141/2018/NĐ-CP về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định quy định xử lý vi phạm pháp luật trong hoạt động kinh doanh theo phương thức đa cấp. Theo đó tăng mức phạt cho hành vi bán hàng đa cấp bất chính lên đến 100 triệu đồng.

Không chỉ các DN, tổ chức kinh doanh đa cấp bất chính bị phạt với số tiền lớn, Nghị định số 141/2018/NĐ-CP đã bổ sung mức phạt từ 20-25 triệu đồng đối với cá nhân tham gia vào hoạt động của tổ chức, cá nhân kinh doanh theo phương thức đa cấp chưa được cấp giấy chứng nhận đăng ký hoạt động bán hàng đa cấp bị phạt. Nghị định chính thức có hiệu lực thi hành từ ngày 25/11/2018.