Thổi bùng nỗ lực cải thiện môi trường kinh doanh

	Khi hàng hóa bớt kiểm tra chuyên ngành
	Môi trường kinh doanh cải thiện tích cực
	Tiếp tục “phá rào” cho môi trường đầu tư

Nghị định số 15/2018/NĐ-CP thay thế Nghị định số 38/2012/NĐ-CP, quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật An toàn thực phẩm vừa được Chính phủ ban hành không chỉ là điểm sáng trong cải cách thủ tục hành chính, sự ra đời của Nghị định 15 còn có ý nghĩa thổi bùng công cuộc cải thiện môi trường kinh doanh của các bộ, ngành trong năm 2018.

Người dân, DN đang tiếp tục chờ đợi các chính sách cụ thể, chuyển biến thực chất, mạnh mẽ

Từ nỗ lực của Bộ Y tế

Phát biểu khai mạc Hội nghị phổ biến Nghị định số 15/2018/NĐ-CP cho cộng đồng DN và hiệp hội, do Phòng Thương mại & Công nghiệp Việt Nam (VCCI), Viện Nghiên cứu quản lý Kinh tế Trung ương (CIEM) tổ chức ngày 23/2, TS. Vũ Tiến Lộc, Chủ tịch VCCI nhấn mạnh, Nghị định 15 chính là món quà đầu năm mới cho cộng đồng DN. Ông Lộc đánh giá, việc thực thi Nghị định 15 cắt giảm tới 90% thủ tục hành chính trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, qua đó sẽ giúp tiết kiệm 10.000 ngày công, và khoảng 10.000 tỷ đồng cho DN. Nhờ đó, việc này cũng giúp hạ giá thành của thực phẩm, mang lại lợi ích thiết thực cho người tiêu dùng.

Giới thiệu cụ thể hơn về Nghị định, đại diện Cục An toàn thực phẩm, Bộ Y tế cho biết, Nghị định gồm 13 chương, 44 điều, điều chỉnh 11 vấn đề, tạo hành lang thông thoáng và điều kiện thuận lợi nhất cho DN.

Chẳng hạn trong quy định về quảng cáo thực phẩm, trước đây tất cả sản phẩm đều phải đăng ký nội dung trước khi quảng cáo, nhưng Nghị định chỉ quy định 2 loại phải thực hiện thủ tục này, gồm thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt; và sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi không thuộc trường hợp cấm quảng cáo quy định tại điều 7 của Luật Quảng cáo.

Ngoài ra, Nghị định 15 cũng thay đổi quy định về điều kiện sản xuất, kinh doanh để đảm bảo an toàn thực phẩm, tiệm cận với các phương thức quản lý chung trên toàn cầu. Đó là mở rộng diện các DN không phải có giấy xác nhận đủ điều kiện an toàn thực phẩm, cũng như mở rộng đối tượng các cơ sở được miễn cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm. Theo đó, các cơ sở sản xuất ban đầu nhỏ lẻ, các cơ sở sơ chế sản phẩm, các nhà hàng, cửa hàng ăn uống… sẽ không phải xin cấp giấy chứng nhận cơ sở đủ điều kiện an toàn thực phẩm mà được quyền tự công bố và chịu trách nhiệm.

Một điểm mới khác là DN được tự công bố sản phẩm của mình và chịu trách nhiệm trước pháp luật về công bố đó, thay vì gửi bản hồ sơ công bố tới các cơ quan nhà nước để xác nhận. Đặc biệt, có một số mặt hàng sẽ được miễn công bố.

“Nghị định 15 thể hiện sự thay đổi căn bản trong phương thức quản lý an toàn thực phẩm của Bộ Y tế. Với sự ra đời của Nghị định 15, câu chuyện giấy phép con trong lĩnh vực y tế sẽ chấm dứt, không còn tình trạng 1 chiếc bánh cõng 13 giấy phép con như trước đây”, Thứ trưởng Bộ Y tế, ông Nguyễn Thanh Long khẳng định.

Chờ cộng hưởng từ các nỗ lực tiếp theo

Cùng với sự thay đổi trong phương thức quản lý, các chuyên gia lưu ý, khi nhà nước trả quyền tự chủ cho DN thì trách nhiệm cũng sẽ được chuyển giao hoàn toàn. “Nghị định 15 sẽ giúp DN tiết kiệm 90% thời gian và công sức trong việc thực thi thủ tục hành chính, nhưng nó sẽ nâng trách nhiệm của DN với sức khỏe người tiêu dùng lên 100%”, TS. Vũ Tiến Lộc phân tích.

Ông Nguyễn Thanh Long nhấn mạnh, sự thay đổi này không đơn thuần giúp DN tiết kiệm thời gian và chi phí mà còn thể hiện sự thay đổi trong tư duy quản lý nhà nước trong lĩnh vực an toàn thực phẩm. “Trước chúng ta tiến hành kiểm tra theo phương thức tiền kiểm giờ chuyển hẳn sang hậu kiểm. Đây là sự thay đổi cơ bản, là thời cơ chín muồi trong lĩnh vực cải cách hành chính của Bộ Y tế”, ông Long nói.

Ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng Ban Pháp chế VCCI đánh giá đây là bước tiến lớn trong cải thiện môi trường kinh doanh và cải cách thủ tục hành chính. Ông Tuấn lưu ý thêm, việc giảm thủ tục hành chính, giảm cấp phép không có nghĩa là buông lỏng quản lý an toàn thực phẩm mà là chuyển trọng tâm quản lý nhà nước từ tiền kiểm sang hậu kiểm, phân quyền nhiều hơn cho các cơ quan quản lý nhà nước cấp địa phương và giảm chồng chéo, tăng hiệu quả quản lý nhà nước. Cách thức quản lý theo Nghị định 38 trước đây theo đánh giá của nhiều chuyên gia, DN là nặng về cấp phép nhưng lại không đảm bảo hiệu quả quản lý nhà nước, tạo ra nhiều chi phí tốn kém về thời gian, tiền bạc, nguồn lực cho DN.

Từ góc nhìn rộng hơn, ông Tuấn cho biết nhiều hiệp hội phản hồi lại rằng đây là hành trình không dễ dàng của Bộ Y tế để từ bỏ các quyền lực quản lý trong tay mình, thể hiện nỗ lực rất lớn của cơ quan này, đồng thời cũng đặt ra bài toán cho rất nhiều bộ ngành khác. Từ các hành động cụ thể này, cộng đồng DN đang tiếp tục chờ đợi các chính sách cụ thể, chuyển biến thực chất, mạnh mẽ để tạo điều kiện phát triển kinh tế và tạo thuận lợi cho hoạt động kinh doanh của DN, cũng như bảo đảm thuận lợi cho người dân.

Ngay từ đầu năm, Chính phủ đã yêu cầu các bộ, ngành trong năm 2018 phải cắt giảm 1/3 đến 1/2 điều kiện kinh doanh hiện có. Thời gian qua, chuyển động từ phía các bộ, ngành đã cho thấy nhiều chuyển biến tích cực. Đơn cử như Bộ Công thương đã cắt giảm 675 điều kiện kinh doanh, Bộ Xây dựng công bố kế hoạch cắt giảm tương đối lớn, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cũng có chương trình riêng… “Tôi hy vọng các động thái này sẽ tạo ra sự thay đổi rộng khắp trên các bộ, ngành và người dân, DN cũng đang chờ đợi các thay đổi thực chất”, ông Tuấn khuyến nghị.