Ăn tối muộn: "kẻ thù thầm lặng" gây hại toàn thân, từ tiêu hóa đến tim mạch, nội tiết

Khi ăn tối sát giờ ngủ, thức ăn còn trong dạ dày khiến axit tăng cao, dễ gây trào ngược thực quản, đầy bụng, ợ nóng và khó ngủ

Rối loạn tiêu hóa, trào ngược và viêm loét dạ dày

Theo bác sĩ Felicia Stoler, chuyên gia dinh dưỡng kiêm nhà sinh lý học người Mỹ, dạ dày cần ít nhất 2-3 tiếng để tiêu hóa hoàn toàn thức ăn. Khi ăn tối sát giờ ngủ, thức ăn còn trong dạ dày khiến axit tăng cao, dễ gây trào ngược thực quản, đầy bụng, ợ nóng và khó ngủ.

Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên, lớp niêm mạc dạ dày sẽ bị tổn thương, làm tăng nguy cơ viêm loét và rối loạn tiêu hóa mạn tính. Đặc biệt, người có tiền sử đau dạ dày hoặc trào ngược nên tránh ăn muộn hoặc đồ nhiều chất béo vào buổi tối.

Tăng nguy cơ béo phì và tiểu đường type 2

Một nghiên cứu đăng trên Journal of Clinical Endocrinology & Metabolism của Đại học Harvard cho thấy, người ăn tối sau 21h có mức insulin và đường huyết cao hơn 18% so với nhóm ăn trước 19h, dù cùng lượng calo. Khi cơ thể chuẩn bị nghỉ ngơi, tốc độ trao đổi chất giảm, năng lượng nạp vào không được đốt cháy mà dễ chuyển hóa thành mỡ dự trữ, đặc biệt là ở vùng bụng.

Bác sĩ Courtney Peterson, chuyên gia dinh dưỡng tại Đại học Alabama, cho biết việc ăn muộn làm xáo trộn nhịp sinh học (circadian rhythm) cơ chế điều tiết hormone và chuyển hóa năng lượng theo giờ giấc sinh học. Hệ quả là tăng nguy cơ béo phì, tiểu đường type 2 và rối loạn lipid máu.

Tác động xấu đến tim mạch và huyết áp

Các nghiên cứu tại Viện Tim mạch Quốc gia Nhật Bản phát hiện, người ăn muộn và đi ngủ trong vòng 2 tiếng sau khi bữa tối có nguy cơ tăng huyết áp ban đêm cao hơn 30%. Khi cơ thể vẫn đang tiêu hóa, hệ thần kinh giao cảm bị kích thích khiến nhịp tim và huyết áp tăng, làm giảm hiệu quả nghỉ ngơi của tim. Về lâu dài, điều này góp phần vào nguy cơ xơ vữa động mạch và bệnh tim mạch.

Giảm chất lượng giấc ngủ, ảnh hưởng sức khỏe tinh thần

Ăn muộn khiến cơ thể phải "làm việc ngoài giờ", gây cảm giác đầy bụng, khó chịu, từ đó giảm chất lượng giấc ngủ. Ngoài ra, sự dao động đường huyết trong đêm có thể gây tỉnh giấc hoặc mộng mị. Theo bác sĩ Michael Breus, chuyên gia về giấc ngủ tại Mỹ, ăn muộn thường xuyên khiến melatonin, hormone giúp điều hòa giấc ngủ bị ức chế, dẫn đến mất ngủ, ngủ chập chờn và mệt mỏi vào sáng hôm sau.

Ảnh hưởng đến nội tiết và quá trình lão hóa

Khi ăn tối muộn, cơ thể sản sinh ít hormone tăng trưởng (GH) hơn trong giấc ngủ, làm giảm khả năng phục hồi tế bào và tăng tốc quá trình lão hóa. Đồng thời, hormone ghrelin (hormone kích thích thèm ăn) bị rối loạn, khiến bạn dễ ăn quá mức vào ngày hôm sau, tạo thành vòng luẩn quẩn tăng cân.