Chống thất thu thuế kinh doanh qua mạng

	Nóng tình trạng trốn thuế kinh doanh qua mạng
	Thúc đẩy đăng ký kinh doanh qua mạng
	Được mùa kinh doanh qua mạng

Theo quy định, các doanh nghiệp thương mại điện tử (TMĐT), cá nhân bán hàng trên Facebook, Zalo, Viber… nếu doanh thu bán hàng từ 100 triệu đồng/năm trở lên có nghĩa vụ kê khai, nộp thuế giá trị gia tăng, thuế thu nhập cá nhân. Tuy nhiên, dù có doanh thu “khủng” từ việc kinh doanh qua mạng nhưng nhiều người vẫn đang né tránh nghĩa vụ nộp thuế. Các chuyên gia cho rằng cần sự chung tay của nhiều bên để con đường thu thuế kinh doanh qua mạng bớt “gian nan” hơn.

Ảnh minh họa

Việt Nam là một trong những thị trường TMĐT phát triển nhanh nhất ở Đông Nam Á với tốc độ tăng trưởng trung bình hàng năm hơn 25% và được dự báo quy mô thị trường có khả năng lên tới 13 tỷ USD vào năm 2020. Theo “Sách trắng Thương mại điện tử Việt Nam 2019”, có đến 70% người dùng internet tham gia mua sắm trực tuyến ít nhất một lần trong năm, 61% người dùng sử dụng internet cho mục đích tìm kiếm thông tin mua hàng, với tỷ lệ người dùng có thời lượng truy cập internet từ 3-5 tiếng một ngày lên đến 30%. Các chuyên gia đánh giá, mảnh đất “màu mỡ” kinh doanh trên không gian mạng ở Việt Nam đang ngày càng phát triển và đem lại doanh thu có thể lên tới hàng tỷ đồng cho các cá nhân, tổ chức mỗi tháng.

Riêng hoạt động kinh doanh phần mềm, xây dựng cung cấp các trò chơi trên mạng, Cục Thuế Hà Nội xác định có hơn 1.100 cá nhân trên địa bàn tham gia với tổng doanh thu trong 3 năm (2017-2019) lên tới 4.800 tỷ đồng, trong đó, riêng một người có thu nhập lên tới 140 tỷ đồng từ các nhà mạng. Thế nhưng việc thu thuế khó khăn. Trong năm 2019, Cục Thuế Hà Nội đã xử lý trên 30 trường hợp không nộp thuế với tổng số tiền truy thu 18 tỷ đồng.

Nguyên nhân được PGS-TS. Đinh Trọng Thịnh – Học Viện Tài chính chỉ ra là việc kinh doanh trên mạng đang khá tự do, một người có thể đăng ký hàng chục tài khoản để bán hàng, cộng thêm việc không bắt buộc đăng ký kinh doanh đối với người bán hàng trên mạng xã hội dẫn đến cơ quan quản lý khó kiểm soát. Hơn nữa, hình thức bán hàng trên mạng xã hội vô cùng phong phú nhiều khi còn là địa chỉ ảo vì vậy gây khó khăn cho các cơ quan thuế trong việc truy thu.

Cũng đồng tình với quan điểm trên, PGS-TS. Vũ Sỹ Cường - Giảng viên Học viện Tài chính cho rằng khó khăn trong việc thu thuế kinh doanh trên sàn TMĐT và mạng xã hội đến từ cả hai phía, người nộp thuế và cơ quan thu thuế. Cụ thể, nhiều cá nhân chưa biết hoặc cố tình không chủ động kê khai, về phần cơ quan thu thuế lại chưa có công cụ, công nghệ đủ mạnh để tìm kiếm và xác minh tất cả các cá nhân kinh doanh trên mạng.

Tuy nhiên, PGS-TS. Vũ Sỹ Cường cũng chỉ ra mặc dù còn nhiều khó khăn và còn mới mẻ, nhưng việc thu thuế kinh doanh trên mạng tại Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực trong những năm gần đây.

Trả lời báo chí về công tác quản lý thuế trong kinh doanh TMĐT, ông Vũ Mạnh Cường - Vụ trưởng Vụ Thanh tra kiểm tra (Tổng cục Thuế) cho biết, thời gian qua, ngành thuế đã đẩy mạnh việc truy thu những người kinh doanh trên hệ thống TMĐT, trong đó đặc biệt là Youtube, Google và Facebook… Hiện, ngành thuế đã rà soát số liệu từ nhiều nơi, số thu của các cá nhân liên quan cũng khá lớn và số tiền truy thu cũng không nhỏ. Theo dữ liệu của các ngân hàng thương mại cung cấp, riêng Hà Nội đã có 18.304 cá nhân, tổ chức cá nhân nhận được số tiền từ Google và Facebook, Youtube là 1.462 tỷ đồng.

Theo đó, ngành thuế đã trực tiếp hướng dẫn kê khai nộp thuế và số tiền truy thu thuế 13,9 tỷ đồng. Bên cạnh đó, số tiền thuế mà người dân kinh doanh qua TMĐT chủ động kê khai nộp nhiều hơn. Ngoài kinh doanh bán hàng online, hoạt động kinh doanh cho thuê nhà thông qua các ứng dụng điện tử cũng có đóng góp thuế khá lớn. Trong 8 tháng năm 2020, cơ sở dữ liệu của Tổng cục Thuế xác định có 5.000 tỷ đồng doanh thu từ các loại hình nói trên, trong đó số thuế phải thu khoảng 93 tỷ đồng.

Theo PGS-TS. Đinh Trọng Thịnh, để “lấp” các lỗ hổng trong việc thu thuế kinh doanh qua mạng cần sự chung tay của các bên liên quan như cơ quan quản lý thuế, chủ sàn TMĐT, mạng xã hội và cả người kinh doanh. “Phải thay đổi thói quen của cả người mua hàng về việc lấy hóa đơn thanh toán để đảm bảo quyền lợi của mình, đồng thời tránh thất thu thuế. Bên cạnh đó, nếu có thể thúc đẩy việc thanh toán không dùng tiền mặt sẽ là một điều quan trọng giúp cho các cơ quan quản lý dễ dàng hơn trong việc truy thu thuế”, ông Thịnh nhấn mạnh.

Ngoài ra theo PGS-TS. Vũ Sỹ Cường, về phía cơ quan thu thuế cần tạo điều kiện hơn trong việc đăng ký kinh doanh, kể cả việc nộp thuế, kê khai thuế cũng phải nhanh chóng, tiện lợi, từ đó sẽ góp phần khuyến khích người dân thực hiện nghĩa vụ đóng thuế. Đồng thời, cần tuyên truyền, phổ biến quy định về nghĩa vụ nộp thuế đối với các cá nhân kinh doanh qua mạng, bởi lẽ nhiều người thật sự chưa hiểu và nắm bắt rõ về luật thuế.