Chủ động đổi mới để phát triển bền vững
Khi nông sản châu Á tràn vào Việt Nam | |
Chuỗi nông sản chủ động hơn về vốn | |
Thủ tướng đối thoại với nông dân về “liên kết 6 nhà, kiến tạo chuỗi giá trị nông sản" |
Bộ trưởng Bộ NN&PTNT Nguyễn Xuân Cường cho biết, thời gian qua, ngành nông nghiệp đã chủ động rà soát, điều chỉnh chiến lược, kế hoạch, cơ cấu sản xuất phù hợp, dựa trên lợi thế, thị trường và thích ứng với biến đổi khí hậu. Đối với sản xuất lúa, bộ đã chỉ đạo các địa phương chuyển đổi khoảng 100 nghìn ha lúa có khả năng bị hạn, thiếu nước tưới chuyển sang cây trồng khác, cùng với chuyển đổi diện tích lúa hiệu quả thấp sang các cây trồng, nuôi trồng thủy sản có thu nhập cao hơn.
“Tập trung kiểm soát, nâng tỷ lệ giống lúa chất lượng, giá trị cao chiếm trên 80% lượng gạo xuất khẩu, vì vậy đã nâng giá gạo xuất khẩu bình quân tăng từ 502 USD/tấn năm 2018 lên 510 USD/tấn năm nay. Ngành lúa gạo Việt Nam tiếp tục giữ đà tăng năng suất, sản lượng, giá trị “Thương hiệu hạt gạo Việt” từng bước khẳng định uy tín trên trường quốc tế như Gạo hữu cơ Quảng Trị; gạo ST25 đạt giải Gạo ngon nhất thế giới”, ông Nguyễn Xuân Cường cho hay.
Festival sản phẩm nông nghiệp và làng nghề Hà Nội lần thứ nhất năm 2019 |
Năm 2019 đã có 39,3 nghìn ha cây trồng được chứng nhận VietGAP, trong đó quả gần 22,7 nghìn ha; rau 6 nghìn ha; lúa 5,3 nghìn ha; chè 5,1 nghìn ha; cà phê 101 ha; cây khác 105 ha.
Mặc dù khó khăn về thị trường, các mặt hàng nông sản giảm giá từ 10 - 15%, nhưng tổng kim ngạch xuất khẩu nông lâm sản (NLTS) ước đạt 41,3 tỷ USD, tăng khoảng 3,2% so với năm 2018, riêng lĩnh vực lâm nghiệp đạt trên 11,2 tỷ USD, tăng 19,2%. Bên cạnh đó, thặng dư thương mại toàn ngành ước đạt mức kỷ lục 10,4 tỷ USD, tăng 19,3% so với năm 2018. Tiếp tục duy trì 8 nhóm mặt hàng có kim ngạch xuất khẩu trên 1,0 tỷ USD; trong đó có 4 mặt hàng trên 3 tỷ USD (gỗ và sản phẩm gỗ; tôm; rau quả; hạt điều).
Có được kết quả trên, Bộ NN&PTNT đã chỉ đạo các đơn vị tích cực đàm phán để có thêm các loại quả tươi có giá trị cao xuất khẩu sang các thị trường Mỹ, Úc, Nhật Bản, Trung Quốc... Đồng thời, thúc đẩy xuất khẩu thịt gà chế biến đi Nhật Bản; xuất khẩu lợn sữa vào Malaysia, Hồng Kông; xuất khẩu mật ong đi EU, Hoa Kỳ. Lô sữa đầu tiên đã được xuất vào Trung Quốc trong tháng 10/2019, hoàn thành đàm phán với cơ quan có thẩm quyền của Hồng Kông (Trung Quốc) để xuất khẩu thịt lợn mảnh đông lạnh, thịt gà chế biến và tổ yến sang Hồng Kông. Đối với lĩnh vực thủy sản, Mỹ đã công nhận tương đương đối với mặt hàng cá da trơn Việt Nam, giảm thuế nhập khẩu cá tra, tôm từ nước ta vào Mỹ hầu hết ở mức 0%; Trung Quốc đã chấp thuận nhập khẩu chính ngạch 48 loài thủy sản sống và 128 loại sản phẩm thủy sản sơ chế, chế biến từ Việt Nam.
Chương trình mục tiêu Quốc gia xây dựng nông thôn mới đạt được nhiều thành tựu, về đích sớm trước 1,5 năm. Đến nay, cả nước có 4.806 xã (54%), đạt chuẩn nông thôn mới, bình quân cả nước đạt 15,66 tiêu chí/xã, không còn xã dưới 5 tiêu chí. 8 tỉnh, thành phố (Thái Bình, Nam Định, Hà Nam, Hưng Yên, Đà Nẵng, Bình Dương, Đồng Nai, Cần Thơ) có 100% số xã đạt chuẩn NTM, ông Cường cho biết thêm.
Phát biểu tại Hội nghị trực tuyến triển khai kế hoạch năm 2020 ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn diễn ra mới đây, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao việc Bộ NN&PTNT đã chủ động tham mưu cho Đảng, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ kịp thời chỉ đạo, ban hành những chính sách; Bộ đã quyết liệt hướng dẫn, thực hiện trên thực tiễn, chủ động khuyến khích tăng cường sản xuất chăn nuôi gia cầm, gia súc lớn, thủy sản để bù đắp một phần lượng thịt lợn bị giảm. Nhờ vậy, tuy thiệt hại khoảng hơn 342 nghìn tấn thịt lợn nhưng các sản phẩm chăn nuôi khác đều tăng mạnh, như thịt gia cầm đạt 1,3 triệu tấn, tăng 15% (tăng 145 nghìn tấn), trứng gia cầm tăng 12% (tăng 1,4 tỷ quả), gia súc lớn tăng 4,2%...
Đến nay, dịch bệnh đã cơ bản được khống chế; ta vẫn giữ được khoảng 25 triệu con lợn, 109 nghìn con lợn giống ông bà, cụ kỵ; thực phẩm, nhất là các sản phẩm chăn nuôi, thủy sản cơ bản đáp ứng nhu cầu thị trường.
Bên cạnh kết quả đạt được, Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc cho rằng, ngành nông nghiệp cũng phải thẳng thắn nhìn nhận còn một số tồn tại, yếu kém cần tập trung khắc phục, tháo gỡ trong thời gian tới. Như vấn đề cơ cấu lại nông nghiệp triển khai chưa đồng đều ở các địa phương, sản xuất liên kết theo chuỗi giá trị chưa trở thành phổ biến, chủ đạo. Bên cạnh đó, công nghiệp chế biến sâu chưa phát triển theo yêu cầu, năng suất lao động và hiệu quả kinh tế sản xuất thấp, tổn thất sau thu hoạch còn cao. Ngoài ra, tốc độ tăng kim ngạch xuất khẩu có dấu hiệu chững lại do giá xuất khẩu nhiều nông sản chủ lực giảm. Dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi luôn tiềm ẩn nguy cơ bùng phát, đặc biệt dịch tả lợn châu Phi đã lan rộng và diễn biến phức tạp, ảnh hưởng lớn đến tốc độ tăng trưởng của ngành; và giá thịt lợn đang ở mức rất cao.
Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc giao nhiệm vụ cho ngành trong năm 2020 phải có tốc độ tăng trưởng GDP đạt 3%; kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản trên 43 tỷ USD; tỷ lệ xã đạt chuẩn nông thôn mới 59%, ít nhất 121 đơn vị cấp huyện đạt chuẩn/hoàn thành nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới, tỷ lệ che phủ rừng 42%.