Đề xuất bỏ 12 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện

Trong 2 ngày 29-30/8, Ủy ban Kinh tế của Quốc hội tiến hành phiên họp toàn thể lần thứ 11, thẩm tra 3 dự án Luật: Luật Đầu tư theo hình thức đối tác công - tư (PPP), Luật Đầu tư (sửa đổi), Luật Doanh nghiệp (sửa đổi).

Ủy ban Kinh tế thẩm tra dự án Luật Đầu tư sửa đổi chiều 29/8

Tại phiên họp, Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Vũ Đại Thắng đại diện cơ quan soạn thảo trình bày: Ban đầu, Chính phủ dự định làm một luật sửa cả Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp. Nhưng do mức độ sửa đổi quá lớn (sửa đổi sửa 30 điều, bổ sung 4 điều trong số 76 điều của Luật Đầu tư; sửa đổi 60 điều, bổ sung 1 chương và 8 điều, bãi bỏ 2 điều trong tổng số 213 điều của Luật Doanh nghiệp), vì thế, Chính phủ đã đề nghị cho phép tách thành 2 luật: Luật Đầu tư sửa đổi và Luật Doanh nghiệp sửa đổi.

Về nội dung dự án Luật Đầu tư (sửa đổi), Thứ trưởng Thắng cho biết: Nội dung chủ yếu của Dự thảo Luật trước hết là bổ sung, làm rõ các khái niệm “chấp thuận chủ trương đầu tư”, “ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện”, “điều kiện đầu tư kinh doanh”, “điều kiện tiếp cận thị trường của nhà đầu tư nước ngoài” để tạo cơ sở pháp lý cho việc thực hiện.

Một trong những điểm nổi bật của dự thảo Luật Đầu tư sửa đổi lần này là bãi bỏ 12 ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện và sửa đổi 19 ngành, nghề, bổ sung 6 ngành nghề. Riêng ngành nghề kinh doanh dịch vụ đòi nợ được bỏ ra khỏi danh mục kinh doanh có điều kiện, nhưng bổ sung vào danh mục ngành, nghề cấm đầu tư kinh doanh. Trong đó, bổ sung quy định về danh mục ngành, nghề tiếp cận thị trường có điều kiện đối với nhà đầu tư nước ngoài theo cách tiếp cận chọn bỏ.

Bộ, cơ quan ngang bộ, HĐND và UBND các cấp không được ban hành quy định về điều kiện đầu tư kinh doanh.

6 ngành nghề kinh doanh có điều kiện được bổ sung, gồm: kinh doanh dịch vụ trung tâm dữ liệu; dịch vụ định danh và xác thực điện tử; kinh doanh dịch vụ phát hành báo chí nhập khẩu; đăng kiểm tàu cá; đào tạo, bồi dưỡng thuyền viên tàu cá và kinh doanh dịch vụ kiến trúc;…

Như vậy, theo Dự thảo, Việt Nam sẽ còn 236 ngành nghề đầu tư, kinh doanh có điều kiện. Theo tính toán của cơ quan soạn thảo, Dự thảo Luật mới sẽ giúp giúp doanh nghiệp cắt giảm được 168,4 tỉ đồng chi phí tuân thủ hàng năm.

Dự thảo Luật bổ sung vào nhóm ngành ưu đãi đầu tư đối với 4 lĩnh vực, gồm: hoạt động nghiên cứu và phát triển; sản xuất, kinh doanh các sản phẩm hình thành từ kết quả nghiên cứu khoa học; hoạt động đổi mới sáng tạo; sản xuất hàng hóa hoặc cung cấp dịch vụ tạo ra hoặc tham gia chuỗi giá trị, cụm liên kết ngành. Đồng thời, loại bỏ nhà ở thương mại ra khỏi đối tượng ưu đãi đầu tư để thống nhất với quy định trong Luật Đất đai…

Về ưu đãi đầu tư, tại phiên họp, nhiều ý kiến cho rằng, ban soạn thảo cần làm rõ vì sao lựa chọn bổ sung 4 nhóm ngành được ưu đãi đầu tư. Theo Ban soạn thảo, phải tính đến tác động và xu hướng của cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 trong nội dung về ngành nghề và địa bàn ưu đãi đầu tư.

Tán thành quan điểm của Ban soạn thảo, ông Nguyễn Văn Phúc, nguyên Phó Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế của Quốc hội phát biểu: “Công nghệ mới dẫn đến mô hình đầu tư kinh doanh mới. Vì vậy, cần tính trước đến việc ứng xử với cái mới này thế nào và cần đưa vào cụ thể trong Luật. Còn tới đây đây, nếu có một số mô hình kinh doanh mới mà trái với Luật thì có Quốc hội có thể ban hành Nghị quyết quy định và điều chỉnh”.

Theo ông Phúc, nên hạn chế quản lý chặt chẽ danh mục dự án phải quyết định chủ trương đầu tư, không nên dàn trải để rộng đường tự do kinh doanh cho doanh nghiệp, từ đó tạo sức hấp dẫn thu hút nhà đầu tư.

Việc thu hút và sử dụng nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trong thời gian qua đã bộc lộ một số hạn chế, bất cập và những vấn đề mới phát sinh. Ông Vũ Hồng Thanh, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế lưu ý, dự thảo cần tiếp tục cập nhật các yêu cầu của Nghị quyết 50/NQ-TW về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030 vừa được Bộ Chính trị thông qua để có “bộ lọc” nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hợp tác đầu tư nước ngoài.

Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế đề nghị ban soạn thảo tiếp tục rà soát các quy định, điều khoản của Luật Đầu tư (sửa đổi) với các luật khác. Luật Đầu tư cần được tiếp tục hoàn thiện nhằm đáp ứng yêu cầu thực hiện các cam kết hội nhập, góp phần cải thiện, nâng cao sức cạnh tranh của môi trường đầu tư, kinh doanh.