Điều chỉnh tên người sử dụng đất tại dự án Khu đô thị Mỹ Hưng - Cienco 5 dưới góc nhìn luật sư

Diễn biến sự việc như sau, ngày 25/11/2020, UBND TP. Hà Nội đã ra Quyết định 5269/QĐ-UBND điều chỉnh một số nội dung ghi tại quyết định số 3128/QĐ-UBND ngày 30/7/2008 của UBND tỉnh Hà Tây (trước đây), sau hàng loạt các đề nghị của Cơ quan An ninh điều tra - Bộ Công an tại các Văn bản số 948/ANĐT-P5 ngày 6/8/2018, 147/ANĐT-P4 ngày 21/1/2020; Văn bản số 395/TCQLĐĐ – CKTPTQĐ ngày 4/3/2020 của Tổng cục Quản lý đất đai - Bộ Tài nguyên và Môi trường; đề nghị của Tổng Công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP (Cienco 5) tại Văn bản số 05 ngày 24/3/2020.

Cụ thể, Quyết định 5269/QĐ-UBND của UBND TP. Hà Nội điều chỉnh tên người sử dụng đất ghi tại Quyết định 3128/QĐ-UBND của UBND tỉnh Hà Tây (trước đây) về việc thu hồi hơn 182ha đất trên địa bàn xã Cự Khê, Mỹ Hưng, Tam Hưng, Bình Minh của huyện Thanh Oai, chuyển mục đích sử dụng thành đất phi nông nghiệp để thực hiện dự án đầu tư xây dựng Khu đô thị mới Mỹ Hưng - Cienco 5 từ Công ty cổ phần Phát triển địa ốc Cienco 5 (Cienco 5 Land) thành Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP.

Quyết định 2569/QĐ-UBND của UBND TP.Hà Nội

Thực tế, dự án Khu đô thị mới Mỹ Hưng - Cienco 5 là dự án đối ứng hoàn vốn giai đoạn 2 của dự án đầu tư xây dựng đường trục phía Nam tỉnh Hà Tây cũ, đã được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận chủ trương đầu tư năm 2007. UBND tỉnh Hà Tây đã có quyết định Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP là nhà đầu tư thực hiện dự án, theo hình thức hợp đồng BT (xây dựng - chuyển giao).

Còn Cienco 5 Land là đơn vị được thành lập để thực hiện các dự án hoàn vốn của Cienco 5 (doanh nghiệp dự án), chứ không phải chủ đầu tư dự án.

Quyết định 24 năm 2014 của Thủ tướng Chính phủ đổi tên Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 thành Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP cũng yêu cầu Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP có trách nhiệm kế thừa toàn bộ trách nhiệm, nghĩa vụ của Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5, đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng, đầu tư xây dựng dự án Khu đô thị Mỹ Hưng - Cienco 5 theo đúng quy hoạch đã được phê duyệt.

Như vậy, rõ ràng chủ đầu tư dự án Khu đô thị Mỹ Hưng - Cienco 5 là Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP. Do đó, quyết định điều chỉnh của UBND TP. Hà Nội là không có gì để bàn cãi.

Phối cảnh dự án Khu đô thị Mỹ Hưng - Cienco5

Chia sẻ về câu chuyện này, luật sư Bùi Thị Loan, Đoàn Luật sư TP. Hà Nội nhìn nhận, khi đưa ra quyết định điều chỉnh tên người sử dụng đất tại dự án nói trên, đồng nghĩa với việc TP. Hà Nội sẽ căn cứ vào các văn bản của Sở Tài nguyên và Môi trường trong việc làm rõ tư cách chủ sở hữu của dự án hiện tại. Điều này bắt buộc phải căn cứ trên rất nhiều văn bản pháp luật khác nhau và trong số những văn bản pháp luật đó, các đơn vị chức năng còn căn cứ trên thực trạng, thực tế của dự án hiện tại đang do chủ đầu tư nào sở hữu.

Thứ nhất, Công ty cổ phần Địa ốc Cienco5 (Cienco5 Land) chưa bao giờ là chủ đầu tư dự án Khu đô thị Thanh Hà A, B và Khu đô thị Mỹ Hưng - Cienco 5. Theo tất cả các văn bản pháp lý như Chứng nhận đầu tư, văn bản giao chủ đầu tư và Hợp đồng BT... đều nêu rõ Tổng công ty Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP là nhà đầu tư dự án BT, chủ đầu tư các Khu đô thị Thanh Hà A, B và Khu đô thị Mỹ Hưng - Cienco 5.

Cũng theo hợp đồng BT, Cienco 5 Land là doanh nghiệp dự án do Cienco 5 thành lập để thực hiện dự án (chức năng tương tự ban quản lý dự án).

Để được công nhận là chủ đầu tư thì doanh nghiệp phải được cơ quan nhà nước có thẩm quyền giao chủ đầu tư bằng văn bản, không thể có việc doanh nghiệp dự án tự nhận là chủ đầu tư. Như vậy đối với dự án Thanh Hà A, B và Mỹ Hưng chủ đầu tư hợp pháp và duy nhất là Tổng công Xây dựng công trình giao thông 5 (sau này là Tổng công Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP.

Thứ hai, các Quyết định số 3128/QĐ-UBND, số 3129/QĐ-UBND, 3130/QĐ-UBND, số 3131/QĐ-UBND ngày 30/7/2008, số 3185/QĐ-UBND ngày 31/7/2008 và số 3924/QĐ-UBND ngày 3/8/2009 thu hồi và giao đất cho Cienco5 Land (doanh nghiệp dự án) là trái quy định của pháp luật. Như đã nêu ở trên, Tổng công Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP là chủ đầu tư hợp pháp duy nhất của các dự án khu đô thị Mỹ Hưng - Cienco 5, do đó việc giao đất cho bất kỳ doanh nghiệp nào khác không phải Tổng công ty này đều trái quy định của pháp luật.

Trong quá trình xác minh điều tra vụ án, Cơ quan An ninh điều tra đã trưng cầu giám định và khẳng định việc giao đất cho Cienco 5 Land mà không giao đất cho Tổng công Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP là sai phạm, đồng thời kiến nghị Hà Nội khắc phục sai phạm trên.

Thứ 3, Hà Nội đã thực hiện trách nhiệm khi điều chỉnh quyết định giao đất. Theo quy định của pháp luật khi nhận được kiến nghị của các cơ quan thanh tra, kiểm tra, điều tra thì các tổ chức, cá nhân có liên quan phải khẩn trương khắc phục sai phạm theo kiến nghị. Trong trường hợp này, UBND TP. Hà Nội, các sở/ngành liên quan, Tổng công Xây dựng công trình giao thông 5 - CTCP và ngay cả Cienco 5 Land có trách nhiệm thực hiện việc điều chỉnh tên người sử dụng đất trên cơ sở ý kiến của Tổng cục Đất đai và các sở/ngành.

Như vậy, việc điều chỉnh tên người sử dụng đất tại Quyết định số 5269/QĐ-UBND hoàn toàn đúng quy định, đây là việc phải khẩn trương thực hiện theo trách nhiệm, không cần sự đồng thuận của doanh nghiệp dự án.