FDI 2021: Thành công nhờ các giải pháp kịp thời, hữu hiệu
Có được thành công này không thể không điểm lại một số những giải pháp kịp thời liên quan đến FDI mà Chính phủ Việt Nam đã áp dụng trong hai năm đại dịch 2020-2021 vừa qua. Từ đó, điểm lại những điều cần lưu ý cho giai đoạn tới, khi đại dịch Covid-19 trên toàn cầu vẫn đang tiếp diễn với các biến chủng mới.
Ảnh minh họa |
Trong năm 2020, mặc dù tình hình dịch bệnh Covid-19 tại Việt Nam chưa thật nặng nề như các đợt dịch bùng phát sau này trong năm 2021, nhưng có thể nói: Việt Nam được dư luận quốc tế đánh giá cao, là một trong những quốc gia phòng chống đại dịch Covid-19 hiệu quả. Cũng trong năm 2020, với tầm nhìn sâu rộng, Thủ tướng Chính phủ đã ra quyết định thành lập Tổ công tác thúc đẩy đầu tư nước ngoài (quyết định số 850/QĐ-TTg ngày 17/6/2020). Tổ công tác này được cộng đồng doanh nghiệp FDI gọi ngắn gọn là Tổ công tác FDI.
Một năm sau, trước đợt Covid-19 lần thứ 4 bùng phát mạnh mẽ, làm ngưng trệ sản xuất - kinh doanh của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là của các doanh nghiệp FDI đang có vai trò quan trọng trong đầu tư và xuất khẩu - một động lực cho tăng trưởng kinh tế Việt Nam (vốn đầu tư của khối doanh nghiệp này nhiều năm qua dao động ở mức 25% tổng vốn đầu tư toàn xã hội và xuất khẩu luôn giữ trên 70% giá trị kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam), Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định số 1242/QĐ-TTg ngày 16/7/2021 thành lập Tổ công tác đặc biệt của của Thủ tướng Chính phủ về rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và thúc đẩy thực hiện dự án đầu tư tại các bộ, ngành và địa phương (được gọi ngắn gọn chung là Tổ công tác đặc biệt) trên cơ sở tổ chức lại Tổ công tác FDI.
Tuy Tổ công tác đặc biệt có nhiệm vụ lớn hơn là rà soát, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc và thúc đẩy thực hiện dự án tại các bộ ngành và địa phương, không chỉ còn gói gọn trong thúc đẩy hợp tác đầu tư nước ngoài theo định hướng của Nghị quyết 50-NQ/TW ngày 20/08/2019 của Bộ Chính trị Ban chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Việt Nam về định hướng hoàn thiện thể chế, chính sách, nâng cao chất lượng, hiệu quả hợp tác đầu tư nước ngoài đến năm 2030” (NQ50), nhưng cái tên Tổ công tác FDI vẫn được cộng đồng doanh nghiệp FDI sử dụng tiếp cho cả Tổ công tác đặc biệt theo Quyết định số 1242/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ nêu trên.
Đây là sự tin tưởng của cộng đồng doanh nghiệp FDI vào các Tổ công tác do Thủ tướng Chính phủ thành lập, đã luôn giúp họ vượt qua được khó khăn trong những lúc tình hình thị trường trong nước và quốc tế khó khăn nhất, như họ đã phải đối mặt với đại dịch Covid-19 từ năm 2020.
Cộng đồng doanh nghiệp FDI biết rằng Chính phủ và người dân Việt Nam luôn coi doanh nghiệp FDI là một bộ phận không tách rời cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam. Kết quả đầu tư và kinh doanh của các doanh nghiệp FDI là một phần quan trọng của nền kinh tế Việt Nam.
Lòng tin của khối doanh nghiệp FDI đã được đền đáp, Thủ tướng Chính phủ đã dành mối quan tâm đặc biệt cho khối doanh nghiệp này, khi giao cho Tổ công tác đặc biệt các nhiệm vụ: Tham mưu các cơ chế, chính sách và giải pháp nhằm kịp thời hỗ trợ, giải quyết các vướng mắc cho doanh nghiệp đầu tư nước ngoài đang đang gặp khó khăn tại Việt Nam và cả các nhà đầu tư mới đang tìm hiểu cơ hội đầu tư, mở rộng đầu tư tại Việt Nam...
Chỉ với một thời gian ngắn được thành lập, với trách nhiệm cao trước đất nước, trước cộng đồng doanh nghiệp và người dân, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 tàn phá nặng nề nền kinh tế (tốc độ tăng trưởng nền kinh tế cả năm 2021 chỉ đạt 2,58%, mức thấp nhất trong hơn 10 năm qua, đặc biệt trong đợt dịch bùng phát lần thứ tư tăng trưởng GDP trong quý III/2021 đã giảm 6,02%), Bộ Kế hoạch và Đầu tư với vai trò là thường trực ở cả hai Tổ công tác (Tổ FDI trước đây và Tổ công tác đặc biệt hiện nay) đã chủ trì phối hợp với các bộ, ngành thành viên Tổ công tác thực hiện được nhiều nhiệm vụ được giao.
Cụ thể, trong năm 2020, Tổ công tác FDI đã tích cực hỗ trợ các tập đoàn, doanh nghiệp lớn như Samsung, Apple, Intel, Exxon Mobil, Pegatron, Qualcomm, Panasonic, Mitsubishi,… mở rộng đầu tư/đầu tư mới hoặc chuyển một phần dây chuyền sản xuất sang Việt Nam; Tổ chức các cuộc đối thoại giữa Lãnh đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư với lãnh đạo các tập đoàn lớn như Dell, Foxcon, Conpenhagen Infrastructure Partners, SK, Chevron, Koch Industry,… nhằm thúc đẩy đầu tư của các tập đoàn này vào Việt Nam.
Nhờ sự hỗ trợ, kết nối của Tổ công tác nên 69 tập đoàn, doanh nghiệp đã có kết quả bước đầu trong triển khai đầu tư mới, đầu tư mở rộng tại Viêt Nam.
Đối với Tổ công tác đặc biệt, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng đã phối hợp với các thành viên của Tổ công tác tập trung vào vấn đề thúc đẩy giải ngân vốn đầu tư công tại các bộ, ngành; tổ chức làm việc trực tuyến với một số địa phương thuộc vùng kinh tế trọng điểm, các địa phương gặp nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án đầu tư (như Quảng Ninh, Hải Phòng, Hưng Yên, Hà Nội,…) để trao đổi, xử lý các vướng mắc của địa phương.
Nhiều đề án, nhiệm vụ được giao cho Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện liên quan đến đầu tư nước ngoài đã hoàn thành như: Xây dựng danh mục quốc gia các dự án kêu gọi đầu tư nước ngoài; Báo cáo tiêu chí đánh giá hiệu quả đầu tư nước ngoài;… Tổ công tác đặc biệt cũng đã tham mưu cho Thủ tướng Chính phủ ban hành các quyết sách kịp thời như Nghị quyết số 128/NQ-CP ngày 1/10/2021 về “Thích ứng linh hoạt, kiểm soát hiệu quả dịch Covid-19, khôi phục sản xuất, thúc đẩy thị trường, tạo niềm tin cho doanh nghiệp”,...
Tính đến hết năm 2021, vốn FDI cấp mới đạt 31,15 tỷ USD, vượt 9,2% so với 2020; Xuất khẩu kể cả dầu thô của khu vực FDI đạt 246,7 tỷ USD, tăng 20,7% so với 2020, chiếm 73,6% kim ngạch xuất khẩu; số lượng dự án quy mô nhỏ dưới 5 triệu USD giảm 33,9%, dưới 1 triệu USD giảm 33,2% so với 2020;…
Có được những con số đáng ghi nhận trên là nhờ các quyết sách kịp thời của Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ, cùng với những hoạt động thầm lặng nhưng rất quyết liệt, bài bản của 2 Tổ công tác nói trên, đã giúp cho các doanh nghiệp, trong đó có các doanh nghiệp FDI, chống chọi tốt hơn với dịch bệnh, khôi phục sản xuất, kinh doanh và xuất khẩu thành công trong những tháng cuối năm 2021. Lòng tin của các doanh nghiệp FDI cũng như của các nhà đầu tư nước ngoài được giữ vững nên dòng vốn FDI tiếp tục chảy vào Việt Nam..
Bước vào năm 2022, có thể nhận thấy xu hướng chung của nền kinh tế Việt Nam là tích cực khi đời sống kinh tế - xã hội đang dần phục hồi trong bối cảnh mới, vừa phòng chống dịch hiệu quả vừa phục hồi phát triển sản xuất. Tổ công tác đặc biệt của Thủ tướng Chính phủ với tinh thần, trách nhiệm và quyết tâm cao, với những hoạt động âm thầm nhưng quyết liệt, sẽ tiếp tục đem hết trí tuệ và tâm sức của mình để tham mưu cho Chính phủ trong xây dựng “Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2022-2023 với mục tiêu đưa nền kinh tế sớm quay trở lại quỹ đạo tăng trưởng cao bền vững” như đã đạt được nhiều năm trước đại dịch Covid-19 (từ năm 2015-2019 đều đạt tăng trưởng GDP ở mức cao gần và trên 7%, năm 2015 đạt 6,68%, năm 2018 đạt 7,08%, năm 2019 đạt 7,02%); tiếp tục đóng góp được nhiều hơn nữa vào phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2022-2023.