Ngân hàng hỗ trợ chuỗi nông sản

Trao đổi với Thời báo Ngân hàng, ông Võ Quan Huy - Giám đốc Công ty TNHH Huy Long An cho biết, gần đây hoạt động xuất khẩu nông sản bắt đầu được nối lại, nhiều đối tác lớn của doanh nghiệp đã đặt hàng, tạm ứng thanh toán cho các đơn hàng dịp lễ, tết cuối năm. Vì thế, doanh nghiệp cũng đang tích cực đốc thúc các mô hình sản xuất theo chuỗi giá trị khép kín để đảm bảo cung ứng đủ nguồn hàng cho các hợp đồng. Tuy nhiên hiện các nông hộ sản xuất chuỗi gặp khó khăn về tài chính để quay vòng mùa vụ. Cụ thể, sau thời gian dịch bệnh kéo dài, hầu hết nông dân đều còn “mắc kẹt” về vốn. Các doanh nghiệp, đại lý cung ứng giống, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật… trước đây là điểm tựa để người dân có thể tạm ứng vật tư, sản xuất trước, trả tiền sau thì hiện nay cũng gặp khó khăn.

Ảnh minh họa

Theo ông Huy, thời điểm này cả doanh nghiệp, đại lý phân vật tư và các hộ nông dân đều cần nguồn vốn xoay vòng để tái đầu tư. Vì thế, mong muốn các ngân hàng đẩy mạnh cho vay theo chuỗi giá trị. “Các ngân hàng có thể cho nông dân vay để mua phân bón, cây giống, thuốc bảo vệ thực vật… dựa trên tài sản thế chấp của họ, nhưng giải ngân nguồn vốn này cho các doanh nghiệp, đại lý vật tư. Từ đó, cả nông dân và đại lý đều có tiền xoay vòng. Khi tới vụ, doanh nghiệp bao tiêu nông sản sẽ thanh toán, nông dân sẽ có tiền trả lại ngân hàng”, ông Huy kiến nghị.

Nhiều doanh nghiệp lớn ngành nông sản, thủy sản có đầu tư chuỗi liên kết khép kín khác cũng cho rằng, do đứt gãy về chuỗi cung ứng và dòng tiền thu về từ xuất khẩu, hiện các mô hình liên kết giữa doanh nghiệp với nông dân đều đang gặp khó về vốn để tái đầu tư. Vì vậy, nông dân và các đại lý vật tư lúc này rất cần các ngân hàng đẩy mạnh cho vay theo hình thức tín chấp, quản lý dòng tiền để có đủ vốn tham gia vào các vùng nguyên liệu.

Trên thực tế, hoạt động cho vay các mô hình sản xuất chuỗi khép kín, sản xuất nông nghiệp sạch, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao luôn được ngành Ngân hàng khuyến khích và tập trung phát triển. Ông Phạm Quốc Bảo - Phó Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Đồng Nai cho biết, hiện các chính sách ưu đãi cho vay đối với các mô hình liên kết, mô hình nông nghiệp công nghệ cao đều đã được quy định cụ thể trong Nghị định 55/2015/NĐ-CP và Nghị định 116/2018/NĐ-CP. Trong đó, tỷ lệ cho vay không có tài sản bảo đảm đối với cá nhân, hợp tác xã ngày càng được nâng lên, hiện có thể lên tới 3 tỷ đồng. Đối với các doanh nghiệp có phương án kinh doanh tốt, các hợp tác xã, tổ hợp tác có tham gia liên kết với nông dân cũng có thể vay tín chấp 70-80% giá trị dự án.

Tính đến cuối tháng 9/2021, cho vay không phải đảm bảo bằng tài sản cho các mô hình sản xuất nông nghiệp tại Đồng Nai đạt trên 11.400 tỷ đồng. “Nhiều mô hình cho vay theo chuỗi liên kết của Agribank, HDBank thực hiện có hiệu quả và có dư nợ lớn. Vì thế có thể nói là các ngân hàng rất sẵn sàng cho vay đối với các mô hình liên kết, mô hình nông nghiệp công nghệ cao”, ông Bảo nhấn mạnh.

Đồng quan điểm, ông Hoàng Lê Duy - Phó Giám đốc Agribank tỉnh Bà Rịa Vũng Tàu cũng cho rằng, bất cứ mô hình nào hình thành đều được phía ngân hàng đến thị sát, làm việc để tìm các giải pháp tháo gỡ khó khăn về vốn. Tuy nhiên theo ông Duy, hiện các chuỗi liên kết sản xuất giữa nông dân và doanh nghiệp chưa chặt chẽ; chính sách bảo hiểm nông nghiệp chưa được thực hiện triệt để, năng lực tài chính và phương án sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp đầu tàu dẫn dắt mối liên kết không phải lúc nào cũng tốt. Vì thế việc đáp ứng các yêu cầu vay ưu đãi theo Nghị định 55/2015/NĐ-CP và Nghị định 116/2018/NĐ-CP không phải DN nào cũng đảm bảo được.

Để thúc đẩy tín dụng cho các mô hình liên kết, mô hình nông nghiệp công nghệ cao, theo các NHTM tại khu vực ĐBSCL, trong thời gian tới vai trò của địa phương cần phải được nâng lên. Các mô hình dự án trọng điểm, các doanh nghiệp đầu tàu cần được giới thiệu, “bảo lãnh” từ UBND cấp huyện, cấp tỉnh. Từ đó, việc thẩm định dự án, xác định uy tín, năng lực tài chính của doanh nghiệp sẽ dễ dàng, minh bạch hơn. Các chính sách ưu đãi về lãi vay của ngân hàng khi được kết hợp với các ưu đãi khác về thuế, phí một cách đồng bộ thì mô hình liên kết sẽ phát triển bền vững hơn và tạo ít áp lực hơn cho phía ngân hàng khi cho vay với tỷ lệ tín chấp cao, bởi hình thức này luôn đi kèm các rủi ro có thể phát sinh nợ xấu nếu xảy ra thiên tai, dịch bệnh.