Tín dụng chính sách về nhà ở: Cần huy động tối đa từ nhiều nguồn lực

	Tín dụng chính sách thúc đẩy phục hồi kinh tế
	Tín dụng chính sách: Trụ cột giảm nghèo ở xứ Thanh
	Đà Nẵng: Tín dụng chính sách góp phần quan trọng thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội

Khơi dậy tinh thần tương thân, tương ái

Nhiều năm qua, Nhà nước ban hành chính sách thúc đẩy thị trường nhà ở phát triển, đồng thời có chính sách để hỗ trợ về nhà ở cho các đối tượng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp và người nghèo gặp khó khăn về nhà ở nhằm góp phần ổn định chính trị, bảo đảm an sinh xã hội và phát triển đô thị, nông thôn theo hướng văn minh, hiện đại.

Có thể kể đến hàng loạt chương trình hỗ trợ về nhà ở như chương trình hỗ trợ nhà ở đối với người có công với cách mạng (theo Quyết định số 22/2013/QĐ-TTg); chương trình hỗ trợ hộ nghèo khu vực nông thôn (theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg); chương trình hỗ trợ nhà ở bão lụt miền Trung (theo Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg); chương trình nhà ở ngập lũ vùng Đồng bằng Sông Cửu Long (theo quy định của Nghị định số 100/2015/NĐ-CP).

Ông Nguyễn Văn Cúc ở xã Hành Thiện, huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi chia sẻ về mực nước mỗi khi lũ tràn về

Theo Bộ Xây dựng, chính sách hỗ trợ phát triển nhà ở cho người nghèo đã được nghiên cứu, xây dựng điều chỉnh phù hợp với từng nhóm đối tượng, từng địa phương, từng khu vực, theo từng giai đoạn phát triển kinh tế xã hội của đất nước. Chính sách nhận được sự đồng tình, ủng hộ và đánh giá cao của các cấp ủy đảng, chính quyền, đoàn thể từ Trung ương đến địa phương và của xã hội, đặc biệt là những hộ nghèo.

Kết quả thực hiện chính sách đã tạo điều kiện cho hàng trăm nghìn hộ nghèo ở nông thôn có nhà ở an toàn, ổn định, giúp cho các hộ nghèo yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế vươn lên thoát nghèo, góp phần thực hiện thắng lợi Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững. Đồng thời, thông qua đó đã khơi dậy tinh thần tương thân, tương ái, đoàn kết giúp đỡ trong cộng đồng theo đúng chủ trương “Nhà nước hỗ trợ, cộng đồng giúp đỡ, hộ gia đình tham gia đóng góp để xây dựng nhà ở”.

Mặc dù còn một số hạn chế, nhưng nhìn chung, việc thực hiện các chính sách hỗ trợ về nhà ở đã mang lại hiệu quả rõ rệt. Các chính sách hỗ trợ nhà ở cho các hộ nghèo, hộ gia đình sống tại vùng thường xuyên bị ảnh hưởng bởi thiên tai như bão, lũ, lụt... có ý nghĩa tổng hợp về kinh tế, chính trị, xã hội và nhân văn sâu sắc, được sự đồng tình, ủng hộ rộng rãi của các cấp, các ngành, các tầng lớp nhân dân; đặc biệt các căn nhà được xây dựng theo Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg, với phần cho vay vốn ưu đãi tại Ngân hàng Chính sách xã hội (NHCSXH) đã phát huy kết quả rất tốt trong đợt mưa, bão vừa qua tại miền Trung.

Với gia đình ông Nguyễn Văn Cúc ở thôn Phú Lâm Tây, xã Hành Thiện, huyện Nghĩa Hành, tỉnh Quảng Ngãi thì chòi tránh lũ được ví như “chiếc phao” giúp an toàn tính mạng mỗi khi lũ kéo về. Do nhà nằm gần hạ lưu sông Vệ nên vào tháng 9-11 thường phải gánh chịu những trận lũ lớn. Nhiều lần lũ chồng lũ khiến ông Cúc và mọi người trong gia đình phải đu trên nóc nhà tới hơn 1 ngày để chờ nước rút. Tuy nhiên đó là chuyện của quá khứ, vì cách đây khoảng 5 năm, gia đình ông Cúc được vay vốn NHCSXH để xây chòi tránh lũ nên đã rất yên tâm mỗi khi đến mùa mưa lũ. “Chỉ với số vốn khoảng 30 triệu đồng bao gồm vốn vay NHCSXH, vốn hỗ trợ từ ngân sách Trung ương và ngân sách địa phương đã giúp gia đình tôi xây được chòi tránh lũ”, ông Cúc chia sẻ.

Đẩy mạnh các giải pháp về nguồn vốn

Mặc dù hiệu quả đã được chứng minh nhưng theo Bộ Xây dựng, tiến độ thực hiện của các Chương trình nhà ở còn chậm, chưa đạt được mục tiêu đề ra. Việc này có nhiều nguyên nhân, trong đó có việc đảm bảo nguồn vốn cho các chương trình từ ngân sách trung ương và địa phương. Mức cho vay 25 triệu đồng/hộ theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg được quy định từ năm 2015 đến nay và mức cho vay 15 triêụ đồng/hộ theo Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg được quy định từ năm 2014 là tương đối thấp, không đủ để người dân làm nhà trong thời điểm hiện nay. Đặc biệt, tại vùng sâu, vùng xa, nơi có địa hình phức tạp, khó khăn do chi phí nhân công, vận chuyển vật liệu cao... dẫn đến giá thành xây dựng nhà ở tăng cao từ 2 đến 3 lần nên người dân không đủ kinh phí để làm nhà. Các địa phương thuộc chương trình xây dựng cụm tuyến dân cư vượt lũ Đồng bằng sông Cửu Long là những nơi có điều kiện kinh tế khó khăn nên không cân đối bố trí được nguồn vốn để xây dựng cụm tuyến dân cư để di dời khỏi các khu vực sạt lở nguy hiểm và xây dựng bờ bao khu dân cư có sẵn, đảm bảo an toàn cho cư dân vùng ngập lũ…

Tín dụng chính sách về nhà ở đã góp phần không nhỏ trong việc thực hiện chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030. Chính sách để hỗ trợ về nhà ở theo nguyên tắc Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí từ nguồn ngân sách kết hợp với nguồn vốn cho vay của NHCSXH và nguồn vốn huy động của cộng đồng, dòng họ và của chính hộ gia đình được hỗ trợ; khuyến khích các tổ chức, cá nhân tặng nhà tình nghĩa, nhà tình thương, nhà đại đoàn kết cho các đối tượng chính sách xã hội, người có thu nhập thấp và người nghèo gặp khó khăn về nhà ở nhằm góp phần ổn định chính trị, bảo đảm an sinh xã hội và phát triển đô thị, nông thôn theo hướng văn minh, hiện đại.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực xây dựng, để tín dụng chính sách xã hội về nhà ở ngày càng mang lại lợi ích thiết thực, đóng góp nhiều hơn trong chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, Chính phủ và các ban, bộ, ngành cần đẩy mạnh một số giải pháp. Trong đó, về lâu dài, do nguồn lực, vốn đầu tư công của Nhà nước còn nhiều hạn chế nên để thực hiện chiến lược phát triển nhà ở quốc gia có kết quả tốt hơn cần phải phát huy, huy động tối đa từ nhiều nguồn lực khác nhau. Trong đó, bên cạnh việc bổ sung, tập trung nguồn vốn ngân sách nhà nước còn cần huy động nguồn hỗ trợ từ các tổ chức trong và ngoài nước, huy động trong nhân dân.

Cùng với đó, cần sửa đổi các chính sách hỗ trợ nhà ở cho người nghèo khu vực nông thôn theo Quyết định số 33/2015/QĐ-TTg và nhà ở khu vực bão lụt miền Trung theo Quyết định 48/2014/QĐ-TTg theo hướng cho phép kéo dài thời gian thực hiện các chính sách đến năm 2025; Bổ sung cơ chế hỗ trợ trực tiếp; Tăng mức hỗ trợ và mức vay tín dụng ưu đãi; Mở rộng đối tượng cho các hộ nghèo và cận nghèo theo chuẩn nghèo giai đoạn 2016-2020; Mở rộng phạm vi thực hiện Quyết định số 48/2014/QĐ-TTg ra 28 tỉnh ven biển trên cả nước; Đưa các chương trình hỗ trợ nhà ở vào danh mục dự án sử dụng vốn đầu tư công trung hạn hoặc lồng ghép với các dự án, chương trình trình mục tiêu khác để đạt được hiệu quả cao hơn trong quá trình thực hiện công tác an sinh xã hội.

Để thực hiện các dự án nhà ở xã hội, bảo đảm trật tự an toàn xã hội trong bối cảnh đại dịch Covid-19, Bộ Xây dựng kính đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Bộ Kế hoạch và Đầu tư tổng hợp, báo cáo Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét bổ sung kế hoạch đầu tư công năm 2020 và giai đoạn 2021-2025 để thực hiện chính sách nhà ở xã hội như Chính phủ đã chỉ đạo tại Nghị quyết số 41/NQ-CP ngày 09/4/2020, trong đó ưu tiên cân đối thêm 1.000 tỷ đồng cho NHCSXH theo Nghị quyết số 71/2018/QH14.

Theo các chuyên gia trong lĩnh vực xây dựng, để tín dụng chính sách xã hội về nhà ở ngày càng mang lại lợi ích thiết thực, đóng góp nhiều hơn trong chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020 và tầm nhìn đến năm 2030, Chính phủ và các ban, bộ, ngành cần đẩy mạnh một số giải pháp. Trong đó, về lâu dài, do nguồn lực, vốn đầu tư công của Nhà nước còn nhiều hạn chế nên để thực hiện chiến lược phát triển nhà ở quốc gia có kết quả tốt hơn cần phải phát huy, huy động tối đa từ nhiều nguồn lực khác nhau...