Xuất khẩu lao động: Ưu tiên công tác chống dịch

Mặc dù dịch Covid ảnh hưởng đến thị trường lao động nhiều nước và việc đi lại nhưng nhu cầu tuyển dụng lao động tại các thị trường chính của Việt Nam vẫn khá lớn. Từ đầu năm đến nay các doanh nghiệp tuyển dụng lao động xuất khẩu đã nỗ lực trong việc tìm kiếm thị trường và tuyển dụng ứng viên. Do dịch đang diễn biến phức tạp thời điểm này nên việc tuyển dụng và làm các thủ tục giấy tờ không thể trực tiếp như trước đây mà thông qua trực tuyến. Đây cũng là khó khăn đối với các doanh nghiệp trong việc đăng ký cũng như tuyển dụng lao động trong nước.

Do bị ảnh hưởng nặng nề bởi dịch Covid-19 Việt Nam đã phải điều chỉnh kế hoạch giảm số lượng lao động xuất khẩu. Năm 2020, kế hoạch năm đặt ra là đưa 130.000 lao động đi các nước làm việc, tuy nhiên hiện đã được điều chỉnh xuống còn 70.000 lao động. Theo thông tin từ Cục Lao động ngoài nước, năm 2021 dự tính kế hoạch đưa lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng chỉ là 90.000 lao động, trong đó tập trung vào các thị trường có thu nhập cao, ổn định.

Ảnh minh họa

Từ đầu năm nay đến hết tháng 4, khi mà tình hình dịch bệnh có dấu hiệu lắng xuống, một số thị trường từng bước nới lỏng các biện pháp cách ly, giãn cách xã hội để khởi động lại và tiếp tục đẩy mạnh các hoạt động phát triển kinh tế, trong đó có việc tiếp nhận trở lại lao động nước ngoài. Đây cũng là điều kiện để các doanh nghiệp xuất khẩu lao động Việt Nam nắm bắt cơ hội tuyển dụng và đưa lao động xuất khẩu. Theo số liệu báo cáo, tổng số lao động đi làm việc ở nước ngoài trong tháng 4/2021 là 5.371 lao động. Trong đó, các thị trường chính là Đài Loan: 4.722 lao động (1.474 lao động nữ), Nhật Bản: 177 lao động (24 lao động nữ), Hàn Quốc: 154 lao động nam, Singapore: 48 lao động nam, Trung Quốc: 150 lao động (1 lao động nữ), Serbia: 47 lao động nam và các thị trường khác. Như vậy, trong 4 tháng đầu năm 2021, tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài là 34.912 lao động (13.528 lao động nữ) đạt 38,79% kế hoạch năm 2021, trong đó thị trường: Nhật Bản: 18.355 lao động (8.135 lao động nữ), Đài Loan: 15.055 lao động (5.255 lao động nữ), Trung Quốc: 415 (1 lao động nữ), Hàn Quốc: 289 lao động nam….

Theo phản ánh của các doanh nghiệp xuất khẩu lao động, từ đầu tháng 5/2021, tình hình dịch Covid ở trong nước diễn biến phức tạp và lây lan ra nhiều tỉnh thành. Đây là khó khăn rất lớn đối với doanh nghiệp trong việc tuyển dụng đi lao động xuất khẩu. Bên cạnh đó, các hoạt động như tổ chức lớp tập huấn bồi dưỡng nghiệp vụ cho cán bộ doanh nghiệp cũng tạm thời bị hoãn. Các hoạt động khác như đào tạo, tuyển dụng hay thủ tục nộp đơn cấp visa bị hạn chế và phải đăng ký xét duyệt trực tuyến…

Trên thực tế, tại thời điểm hiện tại, nhiều doanh nghiệp trong lĩnh vực xuất khẩu lao động gặp khó khăn khi nhiều đơn hàng bị hủy dù đã đầy đủ thủ tục.

Theo đại diện CTCP xuất nhập khẩu và Hợp tác quốc tế Việt Nam (Vinaeximco), do dịch Covid bùng phát hầu hết các thị trường đều giảm nhu cầu về tiếp nhận lao động nước ngoài. Vinaeximco cũng phải thực hiện nhiều giải pháp để vượt qua giai đoạn khó khăn này. Hiện tại, công ty vẫn nhận được nhiều yêu cầu tuyển dụng và vẫn tuyển người thường xuyên cho các thị trường thông qua các hoạt động phỏng vấn trực tuyến. Sau khi các học viên trúng tuyển sẽ được công ty đào tạo về ngoại ngữ cũng như các kỹ năng làm việc. Tuy nhiên, thời gian tới sẽ rất khó khăn cho doanh nghiệp xuất khẩu lao động bởi dịch Covid đang có dấu hiệu bùng phát mạnh trở lại, đơn cử như Hàn Quốc đang siết chặt các quy định đối với người lao động đi làm việc tại Hàn Quốc theo chương trình EPS. Người lao động sau khi nhập cảnh nước này phải cách ly trong thời gian 14 ngày và phải trả chi phí cách ly (bao gồm tiền ăn, ở, xét nghiệm) là 100.000 won/ngày (khoảng 2 triệu đồng). Mới đây nhất, Đài Loan thông báo tạm dừng nhập cảnh lao động nước ngoài từ ngày 19/5/2021… Từ nay đến cuối năm, dự báo tình hình sẽ còn rất khó khăn đối với doanh nghiệp.

Theo Cục Quản lý lao động ngoài nước, trong thời gian tới, các doanh nghiệp hoạt động dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng khi tổ chức xuất cảnh cho người lao động phải tuân thủ tuyệt đối các quy định, quy chế về phòng, chống dịch và quán triệt cho người lao động chủ động các biện pháp phòng ngừa dịch bệnh Covid-19; tuân thủ nghiêm ngặt các yêu cầu về y tế của cơ quan chức năng Việt Nam và nước tiếp nhận lao động.

Quá trình tổ chức các hoạt động tư vấn, tuyển chọn và đào tạo người lao động phải thực hiện nghiêm các biện pháp phòng, chống dịch bệnh Covid-19 theo yêu cầu của Bộ Y tế và chính quyền sở tại, bao gồm yêu cầu 5K, trong đó có việc đeo khẩu trang bắt buộc tại nơi công cộng, tại các sự kiện tập trung đông người, trên các phương tiện giao thông công cộng; duy trì khoảng cách an toàn theo quy định; khuyến khích tổ chức tuyển chọn, đào tạo thông qua hình thức trực tuyến.

Đồng thời chủ động rà soát cán bộ, nhân viên đang làm việc tại đơn vị và người lao động đang tham gia quá trình đào tạo trước khi đi làm việc ở nước ngoài có nguy cơ lây nhiễm Covid-19, đặc biệt là những người từng tiếp xúc với bệnh nhân Covid-19 hoặc đến các địa điểm vào thời gian có khả năng lây nhiễm Covid-19 theo thông báo của Bộ Y tế, để có biện pháp xử lý y tế phù hợp.