Băn khoăn lao động nước ngoài tại Việt Nam

	Canh cánh nỗi lo tăng chi phí lao động
	Chi phí lao động và bài toán phát triển

Ảnh minh họa

Đó là khẳng định của bà Nguyễn Thị Thu, Phó giám đốc Bảo hiểm xã hội TP. Hồ Chí Minh về vấn đề quyền lợi của người lao động nước ngoài khi tham gia thị trường lao động Việt Nam tại buổi đối thoại giữa chính quyền thành phố với các DN đang hoạt động sản xuất, kinh doanh trên địa bàn vừa diễn ra. Đây cũng chính là băn khoăn của rất nhiều DN có sử dụng đội ngũ chuyên viên, lao động kỹ thuật, nhân công người nước ngoài cần được cơ quan quản lý giải đáp.

Công ty TNHH Crown World Wide (Q. Bình Thạnh, TP. HCM) có ký hợp đồng lao động (HĐLĐ) với tổng giám đốc người nước ngoài, làm việc Việt Nam (do Công ty mẹ tại nước ngoài ký). Từ trước đến nay, công ty chưa tham gia đóng bảo hiểm y tế (BHYT) cho lao động người nước ngoài vì cho rằng không có quy định bắt buộc.

Tuy nhiên, cách hiểu và thực hiện của công ty là không đúng bởi theo Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật BHYT thì người nước ngoài làm việc theo HĐLĐ không xác định thời hạn, HĐLĐ có thời hạn đủ 3 tháng trở lên đều thuộc đối tượng tham gia BHYT bắt buộc.

Vì thế, người lao động nước ngoài dù do công ty mẹ ở nước ngoài ký HĐLĐ nhưng hưởng lương tại Việt Nam vẫn thuộc đối tượng phải tham gia BHYT bắt buộc. Tỷ lệ đóng và mức trần BHYT bắt buộc cho lao động người nước ngoài là 3% tiền lương, tiền công tháng.

Trong đó, người sử dụng lao động đóng 2%, người lao động đóng 1% và mức này cũng đã được thay đổi, nâng lên với tỷ lệ tương ứng là 3% - 1,5% kể từ đầu năm 2010. Các DN cần phân biệt rõ tiền đóng BHYT là mức tiền hàng tháng ghi trên HĐLĐ để tránh những trường hợp tranh chấp phát sinh giữa hai bên do không nắm rõ tỷ lệ này.

Bên cạnh vấn đề BHYT, rất nhiều DN thắc mắc về quy định tham gia BHXH đối với người nước ngoài từ thời điểm 1/1/2018, bởi thời gian đã cận kề, nhưng đến nay nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật BHXH đang trong giai đoạn dự thảo, chưa có hướng dẫn thực hiện nên các DN vẫn lúng túng.

Phó tổng giám đốc CTCP GreenFeed Việt Nam có trụ sở tại huyện Bến Lức, tỉnh Long An đặt ra câu hỏi, nếu đến thời điểm người nước ngoài bắt buộc phải tham gia BHXH vào đầu năm sau, nhưng chỉ một thời gian sau đó, người này thôi không làm việc tại Việt Nam nữa thì có được nhận BHXH một lần giống như lao động trong nước được hưởng hay không?

Hay như trường hợp người nước ngoài đã tham gia đóng BHXH ở nước sở tại và không muốn đóng BHXH tại Việt Nam thì có được chấp nhận và cần phải nộp những hồ sơ gì?

Đối với những câu hỏi này, Bảo hiểm xã hội TP. Hồ Chí Minh khẳng định, nghị định quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành Luật BHXH đối với lao động là công dân nước ngoài làm việc tại Việt Nam hiện đang trong quá trình dự thảo và xin ý kiến rộng rãi các DN, đơn vị, cơ quan sử dụng lao động... Tuy nhiên, tinh thần chung của dự thảo thì quyền lợi của người lao động nước ngoài khi tham gia BHXH bắt buộc cũng giống như quyền lợi của người lao động Việt Nam, không có sự phân biệt.

Đồng thời, khi nghị định, thông tư có hướng dẫn cụ thể, BHXH thành phố sẽ hướng dẫn thực hiện để các DN có sử dụng lao động nước ngoài khỏi thắc mắc, tránh những trường hợp áp dụng, triển khai sai quy định dẫn đến mâu thuẫn quyền lợi giữa bên sử dụng lao động và người lao động. Nhất là đối với lao động nước ngoài, việc DN trong nước, DN nước ngoài tại Việt Nam làm sai, áp dụng sai còn có thể ảnh hưởng đến môi trường làm việc, hình ảnh Việt Nam trong mắt bạn bè quốc tế.