Báo chí 30 năm đổi mới: Thách thức trước một xã hội thay đổi
Thách thức về mặt kỹ thuật số đối với báo chí hiện đại | |
Tổng kết 10 năm Giải Báo chí Quốc gia |
Hội thảo diễn ra trong bối cảnh cả nước đang triển khai học tập, quán triệt và thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khoá XII) về “Tăng cường xây dựng, chỉnh đốn Đảng; ngăn chặn, đẩy lùi sự suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hoá trong nội bộ”, trong đó có vấn đề về lãnh đạo, quản lý báo chí và nhiệm vụ của báo chí.
Quang cảnh buổi hội thảo |
Đồng chí Thuận Hữu, Ủy viên Trung ương đảng, Tổng biên tập báo Nhân Dân, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam cho biết, 30 năm đổi mới là chặng đường có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong lịch sử dân tộc. Công cuộc đổi mới do Đảng khởi xướng và lãnh đạo thực hiện đã đạt được những thành tựu có ý nghĩa lịch sử, được nhân dân trong nước và dư luận quốc tế thừa nhận và đánh giá cao.
Trong giai đoạn này, báo chí cũng từng bước lớn mạnh và khẳng định vai trò to lớn. Đồng thời, báo chí cũng đã tự đổi mới hoạt động để theo kịp với sự phát triển của đất nước, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của sự nghiệp cách mạng và đã đạt được những thành tựu có ý nghĩa quan trọng.
Nhìn lại chặng đường đất nước qua 30 năm đổi mới, nhà báo Hồ Quang Lợi, Phó chủ tịch Thường trực Hội Nhà báo Việt Nam nêu rõ, báo chí đóng vai trò tích cực trong việc đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền các nhiệm vụ chính trị của đất nước; nội dung, hình thức tuyên truyền ngày càng phong phú, công nghệ và phương tiện kỹ thuật ngày càng hiện đại.
Các cơ quan báo chí đã thực hiện tốt vai trò là cơ quan ngôn luận của Đảng, Nhà nước, tổ chức chính trị xã hội, nghề nghiệp; tích cực tuyên truyền các Nghị quyết của Đảng, Chính phủ… Nhiều cơ quan báo chí tích cực đấu tranh phòng chống tham nhũng, lãng phí, quan liêu, bảo vệ chủ quyền biển đảo; phản bác quan điểm, luận điệu sai trái của các thế lực thù địch, góp phần củng cố niềm tin của nhân dân với Đảng.
Tuy nhiên đồng chí Thuận Hữu cho rằng, trước tình hình quốc tế ngày càng có những diễn biến khó lường, trước những yêu cầu mới của nhiệm vụ chính trị mà Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó, báo chí cũng đang bộc lộ những bất cập, yếu kém. Nhà báo Hồ Quang Lợi nêu rõ, trên mặt báo hiện nay còn nhiều thông tin thiếu tính định hướng, nặng về mặt trái.
Bên cạnh đó, khuynh hướng xa rời tôn chỉ, mục đích, đối tượng phục vụ chậm được khắc phục; còn nhiều thông tin vi phạm thuần phong mỹ tục vẫn được một số ấn phẩm phụ, chuyên trang đăng tải… gây bức xúc trong xã hội.
Lại nữa, vấn đề vi phạm đạo đức nghề nghiệp của nhà báo luôn là chủ đề được dư luận xã hội quan tâm, đặc biệt là các cấp hội cũng như các cơ quan báo chí. Những biểu hiện tiêu cực về đạo đức báo chí không những không thuyên giảm mà đang có xu hướng tăng lên, gây tổn hại nghiêm trọng đến lòng tin của người dân đối với báo chí, đối với sự lãnh đạo của Đảng và Nhà nước.
Trong khi đó, bối cảnh mạng xã hội phát triển như vũ bão hiện nay đã tạo nên cuộc cạnh tranh thông tin khốc liệt, đẩy báo chí truyền thống rơi vào “mê trận” của vòng xoáy thông tin. Có thể nói, với sự bùng nổ của báo chí điện tử và mạng xã hội đã khiến nhiều cơ quan báo chí phải định hình lại hoạt động của mình. Hầu hết các cơ quan báo chí đều nhận ra xu hướng không thể đảo ngược là sự lên ngôi của truyền thông xã hội trong đời sống của con người.
Tuy nhiên, điều thấy rất rõ là việc chạy theo tin tức với số lượng lớn để “đua tốc độ” trên các trang web đã bộc lộ nhiều điều đáng lo ngại về độ chính xác, độ tin cậy, tính khách quan, chiều sâu, độ chuyên nghiệp. Do đó, Nhà nước cần tạo hành lang pháp lý phù hợp nhằm phục vụ tốt nhất nhu cầu của đông đảo quần chúng nhân dân, đồng thời cũng tạo điều kiện để các cơ quan chức năng thuận lợi hơn trong quản lý.
Các tham luận được trình bày tại Hội thảo tập trung vào một số vấn đề như quản lý, chỉ đạo báo chí, định hướng báo chí; lý luận về báo chí, truyền thông hiện đại; kỹ năng tác nghiệp của nhà báo trong môi trường truyền thông hiện nay; pháp luật báo chí, đạo đức nghề nghiệp của người làm báo…
Nhiều tham luận đã đi thẳng và đi sâu vạch ra những tồn tại này. Nhà báo Phan Hữu Minh, Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Kiểm tra nêu vấn đề công tác kiểm tra đã góp phần ngăn chặn tự chuyển biến và vi phạm đạo đức người làm báo trong thời kỳ mới.
Ngày 16/12/2016, Hội Nhà báo Việt Nam đã công bố 10 điều Quy định đạo đức nghề nghiệp người làm báo Việt Nam và có hiệu lực từ ngày 1/1/2017 cùng với Luật Báo chí 2016. Theo nhà báo Hồ Quang Lợi, đây là bộ quy định có giá trị dẫn dắt lương tâm và trách nhiệm của những người làm báo. |