Giữ lực bật cho xuất khẩu

	Ước xuất siêu 3,39 tỷ USD trong 4 tháng đầu năm
	Định vị thương hiệu xuất khẩu Việt: DN cần thông tin pháp lý nhanh và đón đầu

Xuất khẩu 4 tháng vừa qua đã liên tục ghi nhận sự tăng trưởng mạnh mẽ, trong đó ấn tượng nhất là tháng 3. Theo số liệu vừa cập nhật của Tổng cục Thống kê, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu thực hiện tháng 3/2018 đạt 21,13 tỷ USD, là tháng có kim ngạch xuất khẩu cao nhất từ trước đến nay. So với số ước tính, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu tháng 3/2018 cao hơn tới 1,33 tỷ USD.

Tình hình xuất khẩu 4 tháng đầu năm ghi nhận kết quả tích cực

Sang tới tháng 4, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu ước tính đạt 18,2 tỷ USD, giảm mạnh 13,9% so với tháng trước chủ yếu do số ngày làm việc trong tháng ít hơn 3 ngày so với tháng trước và các sản phẩm Galaxy S9, S9+ được Samsung tập trung xuất khẩu trong tháng 3.

Tuy nhiên nếu so với cùng kỳ năm trước, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu tháng 4 năm nay tăng 4,1%, trong đó các mặt hàng chủ lực đều có kim ngạch xuất khẩu tăng khá mạnh so với cùng kỳ năm trước, như máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng tăng 32,2%, hàng dệt may tăng 18,4%, phương tiện vận tải và phụ tùng tăng 17,9%...

Như vậy tính chung 4 tháng đầu năm, kim ngạch hàng hóa xuất khẩu ước tính đạt 73,76 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2017. Kim ngạch xuất khẩu một số mặt hàng chủ lực tiếp tục tăng khá so với cùng kỳ năm trước, như điện thoại và linh kiện tăng 36,8%; hàng dệt may tăng 15,7%; điện tử, máy tính và linh kiện tăng 10,8%; máy móc thiết bị, dụng cụ phụ tùng tăng 29,6%; phương tiện vận tải và phụ tùng tăng 18,3%... Bên cạnh đó, một số mặt hàng nông sản, thủy sản cũng tăng khá, như thủy sản tăng 13%; rau quả tăng 26,2%; hạt điều tăng 33,5%; gạo tăng 38,3%...

Tình hình xuất khẩu hàng hoá tăng trưởng tích cực đã góp phần đưa cán cân thương mại hàng hoá nghiêng mạnh hơn về phía thặng dư cho Việt Nam. Tháng 4 ước tính tiếp tục xuất siêu 700 triệu USD. Tính chung 4 tháng đầu năm cả nước đã xuất siêu 3,39 tỷ USD.

Mặc dù tình hình xuất khẩu 4 tháng đầu năm ghi nhận kết quả tích cực, tuy nhiên khả năng để duy trì đà tăng trong các tháng tiếp theo là khá khó khăn. Bộ Công thương đánh giá, có nhiều rủi ro, thách thức cho xuất khẩu năm 2018. Đó là nguy cơ chiến tranh thương mại tuy không lớn nhưng vẫn dẫn đến tâm lý không an tâm cho DN, NĐT; chủ nghĩa bảo hộ đang xuất hiện trở lại và thể hiện rõ hơn trong các tháng đầu năm 2018.

Trong khi đó, các nước cũng áp dụng các tiêu chuẩn về an toàn thực phẩm và bảo vệ môi trường ngày càng khắt khe; giá nông sản đã tăng khá tốt trong năm qua nên khả năng tăng trưởng kim ngạch xuất khẩu nhờ yếu tố giá không còn nhiều.

Sự tăng trưởng khá chật vật của các ngành sản xuất cũng được ghi nhận trong báo cáo Chỉ số quản trị nhà mua hàng (PMI) của Việt Nam do Nikkei vừa công bố. Theo tổ chức này, điểm số PMI đã tăng trong tháng 4 nhờ số lượng đơn hàng mới tăng mạnh, đặc biệt là đơn hàng từ nước ngoài, đẩy sản lượng tăng lên. Tuy nhiên, các nhà sản xuất cho biết chi phí đầu vào cũng tăng mạnh do giá nguyên vật liệu trên thị trường quốc tế tăng. Trong bối cảnh đó, nhà sản xuất chỉ tăng nhẹ giá cả đầu ra, thể hiện các công ty chấp nhận giảm biên lợi nhuận để duy trì mức tăng của số lượng đơn đặt hàng mới.

Đây cũng là tình cảnh mà các hiệp hội DN hiện nay đang đối mặt để duy trì đà tăng xuất khẩu. Ông Trương Văn Cẩm, Phó chủ tịch kiêm Tổng thư ký Hiệp hội Dệt may cho biết, tổng kim ngạch xuất khẩu dệt may trong 4 tháng đầu năm tăng 15,7%, tuy nhiên giá trị thặng dư thương mại chỉ tăng nhẹ 3,69%.

Hiệp hội Dệt may đánh giá tình hình đơn hàng xuất khẩu tương đối khả quan, nhiều DN đã ký đơn hàng đến hết quý II và quý III/2018. Tuy nhiên tình hình cạnh tranh đang ngày càng gay gắt đối với các DN trong ngành này, bởi các quý còn lại của năm 2018 và các năm tiếp theo, nhu cầu tiêu dùng không tăng. Tổng cầu thế giới về dệt may chỉ tăng 1-2%, thậm chí là không thay đổi. Cùng với đó ngành dệt may trong nước tiếp tục cạnh tranh gay gắt trên thị trường dệt may toàn cầu.

Đối với ngành thuỷ sản, ông Nguyễn Hoài Nam, Phó tổng thư ký Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu thuỷ sản cho biết, năm 2018 có một số yếu tố có thể tác động không tích cực đến xuất khẩu thuỷ sản như chương trình thanh tra cá da trơn của Mỹ, thuế chống bán phá giá tôm - cá tra sang Hoa Kỳ và thẻ vàng IUU trong khi một số vấn đề nội tại như thiếu nguyên liệu cho chế biến xuất khẩu, vấn đề kháng sinh, giá thành sản xuất… vẫn còn đang trong quá trình cải thiện. Những yếu tố này nếu không được giải quyết hiệu quả thì sẽ là nguy cơ triệt tiêu các nỗ lực tích cực nhờ thực hiện các FTA song phương và đa phương, xây dựng uy tín chất lượng hàng hoá, xúc tiến thương mại…

Cùng với đó là áp lực cạnh tranh với các nước xuất khẩu khác như Ấn Độ, Thái Lan, Indonesia, Ecuado… cũng gia tăng và giá xuất khẩu sẽ giảm nhẹ so với năm 2017. Trước các khó khăn này, để đạt được mức kim ngạch xuất khẩu 10 tỷ USD năm 2018, chắc chắn sẽ cần đến sự nỗ lực lớn của cơ quan quản lý và các DN trong ngành thuỷ sản.