Vững tin “đội tàu sáu bảy”

	Niềm vui từ tàu 67
	Cho vay đóng tàu 67: Kỳ vọng tăng trong năm mới
	Tàu 67 đã ra khơi

Ước mơ sớm được sở hữu những con “tàu sáu bảy” như thế đã tồn tại nhiều đời nay trong các lớp ngư phủ nơi đây, nhưng chỉ đến Nghị định 67/2014/NĐ-CP (NĐ 67) của Chính phủ về một số chính sách phát triển thủy sản ra đời thì “điều mong ước bấy lâu” của họ mới dần hiện hình. Liên tiếp các con tàu được hạ thuỷ, đi vào khai thác hiệu quả đã đem lại niềm vui cho nhiều gia đình ngư dân miền Trung.

NĐ 67 đã và đang phát huy hiệu quả trong thực tế

Bội thu những chuyến vươn khơi

Mới đây, tàu An Nam mang số hiệu ĐNa 90777-TS, con tàu vỏ thép đầu tiên ở TP. Đà Nẵng đóng theo NĐ 67, đã cập bến Thuận Phước sau hơn hai tuần khai thác ở ngư trường Hoàng Sa. Chuyến đi biển đầu tiên của tàu, sau khi được bàn giao vào tháng trước, đã khai thác được hơn 15 tấn hải sản, trong đó chủ yếu là mực và cá nục, doanh thu khoảng 300 triệu đồng. Theo tính toán, nếu trừ hết phí tổn vẫn còn thu lãi hơn 160 triệu đồng.

Vui mừng sau chuyến đi biển bội thu, một sự khởi đầu tốt đẹp, chủ tàu Trần Văn Mười cho biết, tàu vỏ thép có rất nhiều ưu điểm so với tàu vỏ gỗ do an toàn hơn, khoang rộng chứa được nhiều ngư cụ, nguyên liệu bảo quản, vật dụng sinh hoạt hơn… nên có thể đánh bắt xa bờ cả tháng trời trên biển. Được biết, tàu cá ĐNa 90777-TS được đầu tư hơn 18 tỷ đồng, trong đó BIDV Đà Nẵng cho vay 17,3 tỷ đồng theo NĐ 67.

Trước đó, tàu cá vỏ thép mang tên Xuân Thành 1, số hiệu PY-99999TS của ngư dân Ngô Văn Lanh ở thị xã Sông Cầu (Phú Yên) cũng đã cập bến sau hai tuần lên đênh trên biển. Thành quả lao động của ông Lanh và bạn thuyền trong chuyến đi này là 16 tấn hải sản, với giá trị khoảng 300 triệu đồng. Trừ hết các phí tổn ông Lanh cùng các bạn thuyền của mình còn lãi 200 triệu đồng. Đây cũng là con tàu được đóng theo NĐ 67, có kinh phí hơn 16,5 tỷ đồng, trong đó BIDV Phú Yên cho vay 95% giá trị tàu.

Trong niềm vui được sở hữu con tàu hiện đại, một ngư dân ở huyện Núi Thành (Quảng Nam) tâm sự, bà con ngư dân lâu nay vốn gắn bó với nghề biển, thế nhưng từ trước đến giờ, phương tiện nhỏ bé, ngư lưới cụ cũng chắp vá, nhất là phương tiện thông tin liên lạc không đảm bảo nên không thuận lợi cho việc vươn khơi bám biển dài ngày.

Vì vậy, với chủ trương của Nhà nước cho ngư dân vay vốn với lãi suất ưu đãi theo NĐ 67 để đóng tàu mới có công suất lớn, trang thiết bị đi biển và mua sắm ngư lưới cụ hiện đại, ngư dân chúng tôi rất phấn khởi. Nay đã có tàu lớn, cùng với các nghiệp đoàn nghề cá trước đây, chúng tôi sẽ thành lập thêm các nhóm tàu thuyền vươn khơi xa mỗi nhóm từ 5 chiếc trở lên để hỗ trợ lẫn nhau trong quá trình đánh bắt trên biển.

Có thể nói, trong chiến lược phát triển ngành thủy sản, NĐ 67 là cột mốc đáng nhớ, góp phần phát triển kinh tế, gắn với bảo vệ chủ quyền của Tổ quốc. Ông Nguyễn Ngọc Oai, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Thủy sản (Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn) khẳng định, đây là chính sách phù hợp với nguyện vọng của ngư dân, tạo động lực phát triển thủy sản theo hướng hiện đại, khai thác hải sản xa bờ, góp phần thực hiện thành công đề án tái cơ cấu ngành thủy sản, nâng cao đời sống ngư dân và bảo vệ vững chắc chủ quyền biển đảo của Tổ quốc.

Tương tự, theo ông Trần Đình Tùng, Phó Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam, NĐ 67 của Chính phủ là một trong những chủ trương kịp thời, đáp ứng được nguyện vọng chính đáng của ngư dân. Vì vậy, nghị định đã sớm đi vào cuộc sống và được nhân dân tích cực đón nhận. Quảng Nam đã và đang tiếp tục chỉ đạo các ngành chức năng tập trung giải quyết dứt điểm những vướng mắc, đẩy mạnh các dự án đóng tàu có công suất lớn từ nguồn vốn vay ưu đãi theo NĐ 67 của ngân hàng.

Không phụ lòng tin của ngư dân

NĐ 67 được coi là một trong những chính sách quan trọng trong chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Chiến lược biển của Việt Nam đến năm 2020. Cùng với cả hệ thống chính trị, ngành Ngân hàng đã vào cuộc một cách quyết liệt, tinh thần trách nhiệm cao nhất, nỗ lực đưa nguồn vốn ưu đãi đến với ngư dân.

Tuy có ý nghĩa quan trọng cả về chính trị lẫn kinh tế, song những ngày đầu NĐ 67 mới có hiệu lực, không ít bà con ngư dân còn ngờ vực về tính hiệu quả. Một số chính quyền địa phương cũng thận trọng quá mức khi thực hiện bởi bài học từ những thất bại của chính sách cho vay đánh bắt xa bờ trước đây còn nguyên giá trị. Trước những khó khăn, e dè đó, không phụ lòng tin của ngư dân đối với ngành Ngân hàng, từ “Tư lệnh ngành” đến từng cán bộ tín dụng đã nỗ lực vào cuộc với tinh thần trách nhiệm cao nhất.

Theo đó, NHNN đã phối hợp với các bộ, ngành, địa phương xử lý những khó khăn, vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai thực hiện. NHNN chi nhánh các tỉnh, thành ven biển tích cực phối hợp với các cơ quan chức năng địa phương, cũng như nắm bắt tâm tư nguyện vọng ngư dân, từ đó tìm hiểu những vướng mắc trong quá trình thực hiện chương trình, tham mưu cho chính quyền, tìm giải pháp nhằm tháo gỡ...

Ông Đinh Quang Hiếu, Giám đốc NHNN chi nhánh tỉnh Quảng Bình chia sẻ, để thực hiện tốt chính sách, phải thường xuyên đi cơ sở, lắng nghe từng ý kiến ngư dân, phối hợp với cơ quan có liên quan nhằm hướng dẫn, tháo gỡ khó khăn cho người dân; đồng thời đôn đốc, kiểm tra, giám sát việc cho vay của các chi nhánh NHTM trên địa bàn.

Về phần mình, các NHTM cũng vào cuộc từ rất sớm, lựa chọn những chủ tàu có đủ khả năng ngay từ cấp xã, sâu sát trong quá trình phê duyệt danh sách ở cấp tỉnh để tránh việc thẩm định lại nhằm rút ngắn thời gian làm hồ sơ; đồng thời cử người tham gia trong tổ thẩm định, chủ động tham gia vào các tổ giúp việc, hỗ trợ Ban chỉ đạo NĐ 67 ở địa phương; hướng dẫn bà con hoàn thiện hồ sơ, thủ tục vay vốn, đảm bảo đơn giản, công khai, minh bạch.

Ông Lê Trung Thành, Phó Tổng giám đốc BIDV cho rằng, một trong những “nút thắt” trong việc triển khai NĐ 67 là ngư dân thiếu hụt hoặc không chứng minh được phần vốn đối ứng phải tham gia theo phương án đóng mới tàu. Để gỡ khó cho bà con, BIDV đã ban hành gói tín dụng 1.000 tỷ đồng cho vay khách hàng cá nhân, hộ gia đình bổ sung vốn đối ứng để đóng tàu theo NĐ 67.

Và với nhiều nỗ lực như thế, đến nay các NHTM đã ký hợp đồng tín dụng để đóng mới, nâng cấp 385 tàu (đóng mới 365 tàu, nâng cấp 20 tàu), trong đó gần 50% là tàu vỏ thép, công suất lớn, với tổng số tiền gần 4.000 tỷ đồng, các NHTM đã giải ngân hơn 2.000 tỷ đồng.

Tuy nhiên, NĐ 67 gồm một hệ thống các chính sách đồng bộ lớn nhất từ trước tới nay để hỗ trợ ngư dân, do chưa có tiền lệ nên đã phát sinh một số vướng mắc khi triển khai. Nổi cộm là những vướng mắc trong chính sách thuế, gây khó cho cả ngư dân lẫn ngân hàng.

Ngoài ra, cơ sở hậu cần cho nghề cá như hệ thống cầu cảng, bến bãi phục vụ tàu thuyền, đặc biệt là tàu vỏ sắt còn nhiều bất cập, gây khó cho ngư dân. Đặc biệt, một số ngư dân còn ngộ nhận nguồn vốn cho vay đóng mới, nâng cấp tàu theo NĐ 67 là nguồn vốn do Nhà nước hỗ trợ nên vẫn chủ quan khi tính toán hiệu quả kinh tế của dự án với kỳ vọng sẽ được Nhà nước hỗ trợ khi... không trả được nợ.

Tháng 10/2015, để tháo gỡ những khó khăn, “điểm nghẽn” khi triển khai thực hiện NĐ 67, Chính phủ đã kịp thời ban hành Nghị định 89/2015/NĐ-CP về sửa đổi, bổ sung một số điều của NĐ 67. Tuy nhiên, theo ông Võ Thiên Lăng, Phó Chủ tịch Hội Nghề cá Việt Nam, hiện các địa phương mới quan tâm nhiều cho việc vay vốn đóng tàu khai thác và dịch vụ khai thác xa bờ mà chưa chú trọng đến các chính sách khác.

Vì vậy, bên cạnh việc triển khai vay vốn đóng tàu theo NĐ 67, các địa phương cần đẩy mạnh thực hiện các chính sách cụ thể khác nhằm phát huy hiệu quả các chính sách. Đồng thời, cần tiếp tục đầu tư hoàn thiện các cơ sở hạ tầng thiết yếu phục vụ cho hoạt động đánh bắt, giao thông đường thủy; triển khai các mô hình liên kết trong hoạt động khai thác, chế biến, tiêu thụ thủy sản; hướng dẫn thống nhất về thuế giá trị gia tăng...

Có như vậy, NĐ 67, mới thực sự là cú huých thúc đẩy ngành thủy sản phát triển, góp phần giữ vững biển trời thiêng liêng của Tổ quốc.