Xuất khẩu nông sản: Giữ vững thị trường trọng điểm
Tháng 2/2019 nhập siêu 768 triệu USD | |
Để doanh nghiệp ngành gỗ vững vàng hội nhập | |
Doanh nghiệp thủy sản hy vọng vào năm 2019 |
Hiện Trung Quốc không còn là thị trường dễ tính, bởi yêu cầu của người tiêu dùng với trái cây, rau quả nhập khẩu tại quốc gia này ngày một khắt khe hơn. Đặc biệt, từ ngày 1/1/2019 trái cây, rau quả xuất khẩu sang đây phải đáp ứng nhiều tiêu chuẩn về quản lý chất lượng, truy xuất nguồn gốc, nhà máy chế biến, đóng gói, bao bì...
Trung Quốc vẫn là thị trường lớn của trái cây Việt Nam |
Trong tương lai, tất cả trái cây tươi của Việt Nam xuất sang thị trường Trung Quốc phải ghi rõ các thông tin liên quan đến giấy chứng nhận kiểm dịch thực vật (KDTV), nguồn gốc, xuất xứ, thậm chí trang trại sản xuất, cơ sở đóng gói cũng phải được xác nhận bởi cơ quan hải quan Việt Nam. Những thông tin về doanh nghiệp phải được chứng nhận và được phía Trung Quốc xác nhận có đủ điều kiện, thậm chí doanh nghiệp không có tên trong danh sách đủ điều kiện cũng sẽ không được xuất khẩu vào Trung Quốc.
Bên cạnh đó, các công ty Trung Quốc muốn nhập khẩu hàng hóa của Việt Nam cũng phải tuân thủ các yêu cầu của hải quan Trung Quốc, kiểm tra các giấy phép KDTV. Hàng hóa nhập khẩu phải ghi rõ nguồn gốc xuất xứ, thông tin nhà máy đóng gói, mã vạch và mã QR. Chính phủ hai nước đã thống nhất quản lý xuất nhập khẩu theo hướng chuyển dần sang chính ngạch, giảm dần tiểu ngạch.
Và không chỉ Trung Quốc, các nước nhập khẩu nông sản lớn của Việt Nam như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc... cũng đều gia tăng bảo hộ hàng hóa nông sản thông qua các tiêu chuẩn về quản lý chất lượng và vệ sinh an toàn thực phẩm, yêu cầu truy xuất nguồn gốc.
Cùng với đó, một thách thức lớn khác với ngành nông nghiệp Việt Nam là do quy mô sản xuất nhỏ, phân tán là chủ yếu nên chưa đáp ứng được yêu cầu về sản lượng và tiêu chuẩn cao từ thị trường quốc tế. Lại nữa, tác động tiêu cực từ biến đổi khí hậu, môi trường, dịch bệnh trên cây trồng, vật nuôi cũng ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất trong nước và tình hình cung cầu nông sản. Trong khi đó, thị trường đầu ra cho nông sản cũng sẽ gặp nhiều khó khăn do ảnh hưởng của tăng trưởng kinh tế thế giới năm 2019 được dự báo sẽ suy giảm, nên việc các mặt hàng nông sản Việt Nam phải cạnh tranh gay gắt trong xuất khẩu là lẽ tất yếu.
Bộ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Nguyễn Xuân Cường khẳng định, để nông sản Việt Nam tiếp tục tham gia sâu vào hơn chuỗi giá trị toàn cầu, ngành nông nghiệp phải tập trung thúc đẩy sản xuất gắn với tiêu thụ nông sản. Việc các thị trường nhập khẩu siết chặt yêu cầu về chất lượng, kiểm dịch thực vật đòi hỏi phải thay đổi từ phương thức sản xuất, thói quen giao dịch đến cách tiếp cận thị trường thì mới có thể hoàn thành các chỉ tiêu đề ra như: tốc độ tăng trưởng GDP đạt 3,76%, giá trị sản xuất toàn ngành tăng 3,86%, kim ngạch xuất khẩu đạt mức 40,02 tỷ USD với thặng dư thương mại khoảng 8,72 tỷ USD.
Muốn xuất khẩu bền vững các mặt hàng nông, thủy sản, các cơ quan chức năng và DN cần tổ chức lại sản xuất một cách có trọng tâm, trọng điểm, cải thiện quy mô và nâng cao chất lượng. Đồng thời, tập trung đẩy nhanh công tác xúc tiến thị trường đối với các mặt hàng có tiềm năng xuất khẩu theo hướng xác định rõ mặt hàng ưu tiên, thị trường ưu tiên, ông Cường cho biết thêm.
Cục Chế biến và Phát triển thị trường nông sản (Bộ NN&PTNT) cũng đề xuất trong năm 2019, cần tập trung cho một số nhóm giải pháp nhằm khơi thông thị trường xuất khẩu nông sản.
Theo đó, cần đẩy mạnh việc xây dựng tiêu chuẩn, quy chuẩn quốc gia, tiến tới gần hơn với các quy định của các thị trường nhập khẩu của khu vực và trên thế giới; tập trung xây dựng thương hiệu, nhãn hiệu quốc gia, đồng thời phát triển và nhân rộng việc thực hiện cấp mã số vùng sản xuất, truy xuất nguồn gốc nhằm tạo tiền đề vững chắc cho các mặt hàng nông sản của Việt Nam đáp ứng khả năng cạnh tranh trong xu thế hội nhập quốc tế.
Bên cạnh đó, tiếp tục đàm phán mở cửa thị trường chính ngạch cho các sản phẩm hoa quả tươi, rau, thủy sản sang các thị trường có yêu cầu chất lượng cao; duy trì và phát triển bền vững thị trường Trung Quốc, mở rộng thị trường nông sản sang những nền kinh tế có cơ cấu bổ sung với Việt Nam như Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Liên minh châu Âu hay Trung Đông; lựa chọn và đưa các sản phẩm phù hợp vào các thị trường tiềm năng như Nga, Trung Đông, châu Phi, ASEAN...
Tiếp tục tháo gỡ các rào cản kỹ thuật và rào cản thương mại của các nước nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho hàng hóa nông sản của Việt Nam thâm nhập vào thị trường các nước. Song song với đó, cần đẩy mạnh công tác nghiên cứu, dự báo, cảnh báo đối với các biện pháp phòng vệ thương mại áp dụng lên hàng hóa nông sản xuất khẩu của Việt Nam để kịp thời đề ra các giải pháp cụ thể, quyết liệt để xử lý...