Chứng khoán châu Á lao dốc theo chân phố Wall, đâu là nguyên nhân?

Động thái bán tháo đặc biệt gay gắt trên cả thị trường Nhật Bản và Hàn Quốc khi một số cổ phiếu của các công ty đã có những đợt tăng giá chóng mặt gần đây bị ảnh hưởng nặng nề. Mặc dù lực bán đã giảm bớt trong phiên chiều tại châu Á, nhưng quy mô biến động theo cả hai hướng đã nhấn mạnh sự lo lắng của các nhà đầu tư.

Theo đó tại Nhật Bản, chỉ số Nikkei 225 hiện đã giảm 2,5% sau khi thu hẹp một số mức lỗ trong phiên sáng; mặc dù vậy nó vẫn giảm gần 6% so với mức cao kỷ lục thiết lập trong phiên ngày hôm qua. Chỉ số Topix cũng giảm 1,26%.

Tương tự tại Hàn Quốc, chỉ số Kospi có thời điểm đã giảm tới 6,2% trước khi gỡ lại một số khoản lỗ và hiện chỉ còn giảm 2,85%. Chỉ số vốn hoá nhỏ Kosdaq cũng giảm 2,66%.

Thị trường chứng khoán Úc có phần bình lặng hơn, song chỉ số S&P/ASX 200 cũng giảm nhẹ 0,13%.

Duy chỉ có thị trường cổ phiếu Trung Quốc tăng điểm sau đợt giảm ban đầu sau khi chỉ số PMI của khu vực tư nhân về hoạt động của ngành dịch vụ tăng trưởng với tốc độ chậm nhất trong ba tháng. Hiện chỉ số blue-chip CSI 300 tăng 0,19% và chỉ số Shanghai tăng 0,23%; tuy nhiên chỉ số Hang Sheng của Hồng Kông giảm nhẹ 0,07%.

Hê quả là chỉ số MSCI của cổ phiếu Châu Á - Thái Bình Dương (trừ Nhật Bản) có thời điểm đã giảm tới 2,3%, mức giảm mạnh nhất kể từ thông báo áp thuế quan vào Ngày Giải phóng của Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump vào đầu tháng 4. Tuy nhiên nó đã phục hồi đôi chút vào phiên chiều nên hiện chỉ còn giảm 0,9%.

Hợp đồng tương lai e-mini của Mỹ giảm 0,1%, kéo dài đà giảm sau khi S&P 500 giảm 1,2% trong phiên giao dịch qua đêm trên thị trường Mỹ. Hợp đồng tương lai Nasdaq giảm 0,2% sau khi chỉ số này giảm 2% vào thứ Ba.

“Các nhà đầu tư đang tận hưởng những khoản lợi nhuận khổng lồ trên thị trường chứng khoán, và một số có thể đã chốt lời hôm nay, đặc biệt là đối với các cổ phiếu liên quan đến AI”, Ed Yardeni của Yardeni Research viết trong một báo cáo nghiên cứu.

Theo các nhà phân tích, cổ phiếu đang thoái lui khỏi mức cao kỷ lục do lo ngại thị trường chứng khoán có thể đã bị định giá quá cao sau khi CEO của hai ông lớn Phố Wall là Morgan Stanley và Goldman Sachs đặt câu hỏi liệu mức định giá cao ngất ngưởng có thể duy trì được hay không.

“Chúng ta nên hoan nghênh khả năng sẽ có những đợt sụt giảm, từ 10% đến 15%, mà không bị chi phối bởi một hiệu ứng vách đá vĩ mô nào đó”, Ted Pick - CEO của Morgan Stanley phát biểu tại Hội nghị Thượng đỉnh Đầu tư của các Nhà lãnh đạo tài chính toàn cầu tại Hồng Kông hôm thứ Ba.

Trong khi David Solomon - CEO của Goldman cũng cho biết tại Hội nghị thượng đỉnh này rằng, có những điều sẽ thay đổi tâm lý và tạo ra sự sụt giảm, hoặc thay đổi quan điểm về quỹ đạo tăng trưởng... “Các chỉ số công nghệ đã đầy”, Solomon nói, nhưng cũng nói thêm rằng điều tương tự không đúng với thị trường nói chung.

Tháng trước, CEO Jamie Dimon của ngân hàng khổng lồ JPMorgan Chase cũng đã cảnh báo về nguy cơ gia tăng của một đợt điều chỉnh đáng kể trên thị trường chứng khoán Mỹ trong vòng 6 tháng đến 2 năm tới.

Những lời cảnh báo này đã làm dấy lên nỗi lo ngại về bong bóng thị trường tiềm ẩn, với việc S&P 500 đã leo lên một loạt các mức cao nhất mọi thời đại, phần lớn được thúc đẩy bởi sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI) mà không ít ý kiến đã so sánh nó với bong bóng dotcom.

Hệ quả là thị trường chứng khoán Mỹ sụt giảm mạnh trong ngày hôm qua (4/11) dẫn đầu là làn sóng bán tháo cổ phiếu công nghệ. Khép lại phiên giao dịch hôm qua, cả ba chỉ số chứng khoán chính của Mỹ đều giảm mạnh xuống vùng tiêu cực. Cụ thể, S&P 500 giảm 1,17%, đóng cửa ở mức 6.771,55 điểm; Nasdaq Composite giảm 2,04%, đóng cửa ở mức 23.348,64 điểm; và Dow Jones Industrial Average mất 251,44 điểm, tương đương 0,53%, xuống còn 47.085,24 điểm.

Trong đó những cổ phiếu chịu ảnh hưởng nặng nề nhất là những cổ phiếu chiến thắng lớn nhất trong đợt tăng giá vừa qua. Chẳng hạn cổ phiếu của Công ty trí tuệ nhân tạo Palantir Technologies đã giảm gần 8% vào thứ Ba và giảm thêm 3% trong phiên giao dịch mở rộng bất chấp kết quả tài chính khả quan của công ty này. Hay như cổ phiếu của Nvidia đã giảm gần 4% và giảm khoảng 7% so với mức đỉnh của tháng trước…

“Đợt bán tháo dường như chủ yếu do động lực định vị, với những cổ phiếu có thành tích vượt trội gần đây chịu ảnh hưởng nặng nề nhất”, Jon Withaar - Giám đốc danh mục đầu tư cấp cao tại Pictet Asset Management tại Singapore cho biết.

Angus McGeoch - Giám đốc phân phối cổ phiếu khu vực châu Á tại Hồng Kông của Barrenjoey cũng cho rằng: “Đây là đợt bán tháo khá mạnh trong phân khúc thị trường có đòn bẩy rủi ro, mà theo chúng tôi, đây giống như một động thái chốt lời ngắn hạn”.

Tuy nhiên không phải chuyên gia nào cũng có cái nhìn lạc quan như vậy. “Đến một lúc nào đó, lợi nhuận cần được ghi nhận. Đặc biệt là khi chúng ta đã chứng kiến ​​những đợt tăng trưởng liên tục đạt mức cao kỷ lục”, Matt Simpson - Nhà phân tích thị trường cấp cao tại StoneX ở Brisbane cho biết. “Những người có tiền có lẽ sẽ không tìm kiếm câu trả lời ngay bây giờ - họ chỉ đang bắt chước nhau như những đứa trẻ trong bài kiểm tra. Và câu trả lời là hãy chạy”.