Chuyển đổi xanh: Điều kiện tiên quyết để đất nước phát triển bền vững

Phát biểu chỉ đạo tại Hội thảo, ông Huỳnh Thành Đạt, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương khẳng định, phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là yếu tố quyết định và nền tảng giúp Việt Nam đạt các mục tiêu tăng trưởng hai con số trong những năm tới đây; trở thành nước công nghiệp hiện đại vào năm 2030 và nước phát triển, thu nhập cao vào năm 2045.

Trong đó, chuyển đổi xanh là điều kiện tiên quyết giúp nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế, bảo vệ môi trường phát triển nhanh và bền vững đất nước. Các ý kiến, tham luận tại Hội thảo sẽ được Ban tổ chức tổng hợp, chắt lọc để kiến nghị với lãnh đạo Đảng, Nhà nước về cơ chế, chính sách phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo phục vụ chuyển đổi xanh, góp phần hiện thực hóa mục tiêu phát triển đất nước xanh, thịnh vượng và bền vững trong kỷ nguyên mới.

Quang cảnh Hội thảo

Hội thảo tập trung thảo luận 5 nhóm vấn đề chính gồm: Dự báo tình hình, bối cảnh trong nước và quốc tế; thuận lợi, khó khăn; thời cơ, thách thức do ô nhiễm môi trường, biến đổi khí hậu tác động đến Việt Nam khi chuyển đổi mô hình tăng trưởng kinh tế hướng đến mục tiêu phát triển hai con số; làm rõ vai trò và động lực của khoa học, công nghệ trong thực hiện chuyển đổi xanh; hệ sinh thái đổi mới sáng tạo và thể chế hỗ trợ chuyển đổi xanh; thực tiễn địa phương, ngành và doanh nghiệp trong triển khai chuyển đổi xanh. Đồng thời, các đại biểu đề xuất giải pháp để đẩy mạnh thực hiện đột phá chiến lược về khoa học, công nghệ trong triển khai Kết luận số 81-KL/TW ngày 4/6/2024 của Bộ Chính trị về tiếp tục thực hiện Nghị quyết Trung ương 7 khóa XI về "Chủ động ứng phó với biến đổi khí hậu, tăng cường quản lý tài nguyên và bảo vệ môi trường" và Nghị quyết số 57-NQ/TW, ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về "Đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia".

Các ý kiến tại Hội thảo đều thống nhất cho rằng, để chuyển đổi xanh thực chất và hiệu quả, cần đồng bộ về thể chế, chính sách, tài chính, khoa học - công nghệ, nhân lực và truyền thông xã hội. Cần phát huy mạnh mẽ hơn nữa vai trò của doanh nghiệp trong nghiên cứu, ứng dụng và thương mại hóa công nghệ xanh; tăng cường đầu tư cho khoa học cơ bản, công nghệ lõi và chuyển đổi số; đẩy mạnh hợp tác quốc tế về đổi mới sáng tạo, công nghệ khí hậu, năng lượng tái tạo và quản trị tài nguyên.

Ông Trần Quốc Cường, Vụ trưởng Vụ Khoa học Xã hội, Nhân văn và Tự nhiên, Bộ Khoa học và Công nghệ nhấn mạnh: Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo chính là đột phá chiến lược của đột phá, là nguồn năng lượng mới để Việt Nam đạt được mục tiêu tăng trưởng nhanh, bền vững và phát thải ròng bằng 0.

Ông Trần Quốc Cường, Vụ trưởng Vụ Khoa học Xã hội, Nhân văn và Tự nhiên (Bộ Khoa học và Công nghệ) trình bày tham luận tại Hội thảo.

Công nghệ và chuyển giao công nghệ, được hỗ trợ bởi hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, là động lực chính để đạt được các mục tiêu chuyển đổi xanh. Khoa học và công nghệ Việt Nam đã và đang chuyển từ vai trò hỗ trợ sang vai trò kiến tạo và dẫn dắt, góp phần hình thành nền kinh tế xanh, tuần hoàn, carbon thấp, đồng thời củng cố tiềm lực khoa học quốc gia và nâng cao vị thế Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.

Cùng đó, Luật Khoa học, Công nghệ và Đổi mới sáng tạo vừa được Quốc hội ban hành đã đặt nền tảng thể chế mới, tháo gỡ những điểm nghẽn kéo dài nhiều năm trong cơ chế quản lý, tài chính và thương mại hóa kết quả nghiên cứu. Đây là bước chuyển có ý nghĩa lịch sử, khẳng định quyết tâm của Nhà nước và Chính phủ trong việc trao quyền tự chủ, tạo hành lang pháp lý thông thoáng cho hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.

Trong giai đoạn tới, Bộ Khoa học và Công nghệ sẽ tiếp tục đồng hành cùng các bộ, ngành, địa phương và cộng đồng doanh nghiệp để biến khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo trở thành động lực trung tâm của nền kinh tế xanh. Mọi nỗ lực chuyển đổi xanh chỉ thực sự bền vững khi được dẫn dắt bằng tri thức, tiêu chuẩn và công nghệ - sứ mệnh lâu dài của ngành khoa học và công nghệ Việt Nam.