Fed tranh luận về tính "nhất thời" của lạm phát do thuế quan thời ông Trump

Chủ tịch Fed Minneapolis Neel Kashkari

Phát biểu tại Tokyo hôm thứ Ba, ông Kashkari cho biết một số nhà hoạch định chính sách đang có xu hướng “bỏ qua” tác động giá cả từ thuế quan như một yếu tố ngắn hạn. Tuy nhiên, ông thuộc nhóm quan chức khác, những người tin rằng các cuộc đàm phán thương mại có thể kéo dài “nhiều tháng hoặc nhiều năm” và cảnh báo về khả năng “leo thang thuế quan ăn miếng trả miếng” khi các đối tác thương mại phản ứng lẫn nhau.

“Tôi muốn giữ nguyên lãi suất cho đến khi có thêm rõ ràng về lộ trình thuế quan và tác động của chúng đến giá cả”, Kashkari nhấn mạnh và thêm rằng: “Lập luận này thuyết phục hơn với tôi, vì tôi đặc biệt coi trọng việc bảo vệ kỳ vọng lạm phát dài hạn”.

Một trong những câu hỏi trọng tâm mà Fed hiện phải đối mặt là ảnh hưởng của chính sách thương mại của Tổng thống Trump đối với xu hướng lạm phát và triển vọng kinh tế Mỹ.

Chính quyền Nhà Trắng lập luận rằng Fed nên coi các đợt tăng giá là "hiện tượng một lần", trong khi bản thân ông Trump nhiều lần kêu gọi Fed hạ lãi suất. Tuy nhiên, nhiều quan chức Fed cho biết họ chưa thể xác định rõ xu hướng tiếp theo.

Sự bất định này phản ánh thế lưỡng nan của Fed khi cơ quan này phải cân nhắc cả hai mục tiêu là ổn định giá cả và toàn dụng việc làm, trong khi ảnh hưởng thực tế từ chính sách thương mại của Nhà Trắng vẫn chưa hoàn toàn rõ ràng.

Thống đốc Fed Chris Waller là một trong những người cho rằng làn sóng lạm phát do thuế quan có thể chỉ là “tạm thời”, do đó có thể “lờ đi” trong quá trình định hình chính sách, miễn là xu hướng nền tảng của giá cả vẫn ổn định.

Nếu đàm phán thương mại đạt kết quả và thuế suất hiệu quả chỉ ở mức 10%, ông Waller dự đoán lạm phát sẽ xoay quanh mức 3%, và nhờ loạt cắt giảm lãi suất từ năm ngoái, Fed hiện có đủ dư địa để “chờ xem” diễn biến của nền kinh tế.

Tuần này, thị trường sẽ đón nhận chỉ số lạm phát ưu tiên của Fed - chỉ số giá chi tiêu tiêu dùng cá nhân lõi (core PCE) cho tháng Tư. Dữ liệu công bố vào thứ Sáu dự kiến sẽ phản ánh nhiều tác động từ các chính sách thuế quan của chính quyền Trump. Tuy nhiên, lạm phát theo năm được dự báo giảm nhẹ, từ 2,6% trong tháng Ba xuống còn 2,5% trong tháng Tư.

Cùng lúc đó, giới phân tích sẽ theo dõi lần công bố thứ hai của GDP quý I, với con số ban đầu gây sốc khi cho thấy mức thu hẹp 0,3%. Dự kiến con số này sẽ không thay đổi.

Đầu tháng này, Fed đã nhất trí giữ nguyên lãi suất chuẩn ở biên độ 4,25% - 4,5%, mức được thiết lập vào cuối năm 2024 sau khi cắt giảm tổng cộng 1 điểm phần trăm trong mùa thu năm ngoái.

Trong tuyên bố kèm theo, các quan chức Fed cho biết mức độ bất định về triển vọng kinh tế “tiếp tục gia tăng”, song nền kinh tế vẫn tăng trưởng ở “tốc độ vững chắc” bất chấp sự biến động trong cán cân thương mại những tháng đầu năm 2025.

Kể từ sau cuộc họp đó, nhiều quan chức Fed nhấn mạnh họ muốn chờ thêm tín hiệu rõ ràng trước khi xem xét điều chỉnh lãi suất, trong bối cảnh thuế quan dưới thời Trump có thể thúc đẩy lạm phát nhưng lại kìm hãm tăng trưởng.

Chủ tịch Fed Jerome Powell từng cảnh báo tình trạng này có thể đặt Fed vào thế tiến thoái lưỡng nan, khi cả hai mục tiêu kép có thể xung đột, buộc Fed phải ưu tiên một trong hai.

Ông Powell nhận định có khả năng cao là nền kinh tế Mỹ sẽ không tiến gần hơn đến cả hai mục tiêu trong phần còn lại của năm.

Trong khi đó, ông Kashkari trong bài phát biểu cũng nhắc lại phát biểu của Chủ tịch Fed Cleveland, Beth Hammack - người gần đây nói rằng: “Tôi thà chậm mà đi đúng hướng còn hơn nhanh mà đi sai đường”.

Ông cũng lưu ý rằng nhiều mức thuế áp dụng hiện nay nhắm vào các linh kiện dùng để sản xuất hàng hóa cuối cùng, nên phải mất thời gian để tác động giá cả lan tỏa hoàn toàn đến người tiêu dùng.

“Tại Mỹ, lạm phát đã vượt mục tiêu 2% của chúng tôi suốt bốn năm qua”, Kashkari nói và đặt vấn đề: “Cần bao nhiêu năm lạm phát cao để khiến kỳ vọng lạm phát dài hạn mất neo? Những lập luận này ủng hộ quan điểm duy trì lãi suất chính sách, vốn hiện chỉ mang tính thắt chặt ở mức vừa phải”.