Giảm gánh nặng thủ tục

	Cải thiện môi trường kinh doanh: 5 năm và kết quả 2 tăng, 4 giảm
	2021: Môi trường thuận lợi, kinh doanh bùng nổ?
	Cải thiện môi trường kinh doanh tiếp tục là nhiệm vụ trọng tâm

Theo ước tính của Vụ Pháp chế, Bộ Tài nguyên và Môi trường, phương án cắt giảm, đơn giản hóa quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh của Bộ giai đoạn 2021-2025 đang trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt sẽ giúp tiết kiệm được hơn 131 tỷ đồng với việc sẽ cắt giảm, đơn giản hóa ít nhất 20% số quy định và cắt giảm ít nhất 20% chi phí tuân thủ quy định liên quan đến hoạt động kinh doanh.

Song Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) đã chỉ ra còn nhiều thủ tục có thể giản lược hơn nữa, tránh chồng lấn, giảm chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.

Như trong lĩnh vực đất đai, đồng thuận với phương án đề xuất sửa đổi Thông tư 61/2015/TT-BTNMT theo hướng bỏ một số tài liệu trong hồ sơ thực hiện thủ tục cấp Chứng chỉ định giá đất, VCCI cũng đề xuất, các tài liệu bỏ trong hồ sơ cấp mới tại phương án cũng cần được bãi bỏ tại hồ sơ xin cấp lại. Hơn thế việc quy định trình tự, thủ tục xin cấp lại chứng chỉ định giá đất tương tự như thủ tục cấp mới, điều này là chưa phù hợp đối với trường hợp cấp lại do chứng chỉ bị mất, hư hỏng...

Hay như hồ sơ giao đất, cho thuê đất không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất, không thông qua đấu giá quyền sử dụng đất đối với trường hợp thuộc thẩm quyền giao đất, cho thuê đất của UBND cấp tỉnh, cấp huyện tại Thông tư 30/2014/TT-BTNMT, phương án đề xuất đơn giản hóa chỉ còn gồm đơn và bản sao giấy chứng nhận đầu tư hoặc văn bản chấp thuận đầu tư kèm theo bản thuyết minh dự án đầu tư.

Tuy nhiên VCCI đề xuất bỏ yêu cầu doanh nghiệp phải cung cấp “bản thuyết minh dự án đầu tư”. Bởi khi nhà đầu tư đã được cấp giấy chứng nhận đăng ký đầu tư hoặc quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư thì có nghĩa cơ quan nhà nước có thẩm quyền đã đánh giá các điều kiện về giao đất, nhu cầu sử dụng đất của nhà đầu tư rồi. Vì vậy, pháp luật về đất đai yêu cầu chủ đầu tư phải gửi kèm “Bản thuyết minh đầu tư” trong hồ sơ xin giao đất và phải thực hiện thủ tục để có được “Văn bản thẩm định nhu cầu sử dụng đất; thẩm định điều kiện giao đất, cho thuê đất” là có sự chồng lấn, gây khó khăn cho nhà đầu tư.

VCCI cũng đề nghị bỏ quy định người sử dụng đất phải nộp “trích đo địa chính thửa đất đối với trường hợp chuyển nhượng giá trị quyền sử dụng đất của một phần thửa đất” trong hồ sơ thực hiện thủ tục chuyển nhượng giá trị quyền sử dụng đất, theo Thông tư 02/2015/TT-BTNMT vì cơ quan thẩm định đã có tài liệu này rồi, hơn nữa đây cũng là tài liệu phương án đã đề xuất bỏ trong các trình tự, thủ tục về đất đai có yêu cầu.

Về lĩnh vực địa chất và khoáng sản, VCCI phân tích trong Nghị định 158/2016/NĐ-CP vẫn còn một số thủ tục hành chính có thể tinh giản về hồ sơ thực hiện thủ tục, ví dụ như việc cấp, gia hạn, trả lại giấy phép khai thác tận thu khoáng sản có thể bỏ các tài liệu như “Báo cáo đánh giá tác động môi trường kèm theo quyết định phê duyệt hoặc kế hoạch bảo vệ môi trường kèm theo văn bản xác nhận của cơ quan quản lý nhà nước có thẩm quyền; Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp”. Hay đề nghị khai thác khoáng sản ở khu vực có dự án đầu tư xây dựng có thể bỏ các tài liệu như “Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp; Báo cáo đánh giá tác động môi trường hoặc kế hoạch bảo vệ môi trường của dự án đầu tư xây dựng công trình kèm theo quyết định phê duyệt của cơ quan nhà nước có thẩm quyền”.

VCCI cũng cho rằng việc doanh nghiệp phải cung cấp “tài liệu chứng minh lý do đề nghị cấp lại giấy phép tài nguyên nước theo Nghị định 201/2013/NĐ-CP (quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Tài nguyên nước) vừa chưa hợp lý vừa chưa minh bạch ở điểm: trường hợp cấp lại do giấy phép bị mất thì việc yêu cầu doanh nghiệp phải chứng minh việc mình mất giấy phép là rất khó khăn và tạo gánh nặng hành chính. Thông thường, trong các thủ tục tương tự thì cơ quan nhà nước chỉ cần yêu cầu doanh nghiệp gửi văn bản đề nghị cấp lại giấy phép trong trường hợp mất mà không cần yêu cầu giấy tờ gì thêm. Vì vậy trong trường hợp cấp lại giấy phép tài nguyên nước do bị mất thì chỉ cần yêu cầu cung cấp văn bản đề nghị cấp lại giấy phép.

Đối với hồ sơ chuyển nhượng quyền khai thác tài nguyên nước (khoản 4 Điều 39 Nghị định 201/2013/NĐ-CP, VCCI đề nghị bỏ yêu cầu phải có Bản sao (chứng thực) giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh của tổ chức, cá nhân nhận chuyển nhượng quyền khai thác tài nguyên nước; trường hợp bên nhận chuyển nhượng là doanh nghiệp nước ngoài còn phải có Bản sao (chứng thực) quyết định thành lập văn phòng đại diện, chi nhánh tại Việt Nam. Bởi những tài liệu này cơ quan nhà nước có thể tra cứu thông tin trong cơ sở dữ liệu.

Đối với thủ tục cấp lại giấy phép hoạt động dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn Khoản 1 Điều 18 Nghị định 38/2016/NĐ-CP quy định “Tổ chức, cá nhân đề nghị cấp lại giấy phép hoạt động dự báo, cảnh báo khí tượng thủy văn trực tiếp nộp đơn đề nghị theo Mẫu số 2 phụ lục kèm theo nghị định này tại cơ quan tiếp nhận hồ sơ theo thủ tục tương tự trường hợp cấp giấy phép lần đầu”.

Theo VCCI, quy định này là chưa hợp lý, tạo gánh nặng về chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp. Bởi vì, các trường hợp cấp lại do “bị mất; bị rách nát, hư hỏng không thể sử dụng được, tên của chủ giấy phép đã được cấp bị thay đổi do nhận chuyển nhượng, sáp nhập, chia tách, cơ cấu lại tổ chức làm thay đổi chủ quản lý nhưng không có sự thay đổi các nội dung khác của giấy phép” thường thì hồ sơ, trình tự, thủ tục rất đơn giản. Việc yêu cầu phải thực hiện thủ tục tương tự như trường hợp cấp giấy phép lần đầu là chưa hợp lý, tạo gánh nặng về chi phí tuân thủ cho doanh nghiệp.