Học sinh vi phạm luật giao thông: Xử nghiêm để răn đe

Khi học sinh vi phạm

Thời gian qua, lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) tại nhiều địa phương đã đồng loạt ra quân kiểm tra, xử lý vi phạm an toàn giao thông liên quan đến học sinh, sinh viên.

Tại Hà Nội, từ ngày 12/9 đến 14/10, Phòng CSGT triển khai cao điểm kiểm tra, tập trung vào các khu vực trường học, tuyến đường đông học sinh. Chỉ trong vài ngày, gần 1.000 trường hợp học sinh và phụ huynh bị lập biên bản, gần 500 phương tiện bị tạm giữ. Vi phạm phổ biến nhất là không đội mũ bảo hiểm (khoảng 800 trường hợp), tiếp đó là học sinh chưa đủ tuổi lái xe mô tô, xe máy điện, hoặc không có giấy phép lái xe.

Trong một buổi sáng kiểm tra tại khu Văn Hiến (Tương Mai), lực lượng chức năng đã xử lý hơn 20 trường hợp trong vòng một giờ. Đáng chú ý, có học sinh dùng khẩu trang che biển số để đối phó, hoặc chở quá số người trên xe. Đây đều là hành vi tiềm ẩn nguy cơ tai nạn cao.

Ở TP. Hồ Chí Minh, nhiều trường hợp học sinh bị phát hiện điều khiển xe máy khi chưa đủ điều kiện. Một em 17 tuổi lái xe Future không giấy tờ, không căn cước công dân; tổ công tác đã lập biên bản, đồng thời phạt chủ xe 9 triệu đồng vì giao xe cho người chưa đủ điều kiện, tổng mức phạt lên tới 10,9 triệu đồng. Không ít phụ huynh phải bỏ ra 10-12 triệu đồng vì sự dễ dãi của mình.

Theo quy định hiện hành, lỗi không đội mũ bảo hiểm bị phạt từ 400.000 đến 600.000 đồng, chở quá số người phạt 600.000 đến 800.000 đồng. Học sinh từ đủ 16 tuổi mới được phép điều khiển xe máy dưới 50cc hoặc xe máy điện công suất nhỏ; dưới 16 tuổi tuyệt đối không được lái xe máy. Việc vi phạm không chỉ khiến phụ huynh bị xử lý hành chính, mà còn kéo theo nguy cơ tước giấy tờ xe, tạm giữ phương tiện.

Thống kê của Cục CSGT trong tháng 8/2025 cho thấy, học sinh chiếm tới 10,8% số vụ tai nạn giao thông trên cả nước. Đây là con số đáng báo động, lý giải vì sao việc siết chặt xử lý được tiến hành mạnh mẽ ngay từ đầu năm học.

Theo Thiếu tá Nguyễn Văn Thà (Đội CSGT đường bộ số 2, Công an Hà Nội), qua thời gian triển khai quyết liệt, ý thức của phụ huynh và học sinh đã có chuyển biến tích cực. Tình trạng vi phạm tại một số cổng trường giảm rõ rệt. Công an Hà Nội sẽ tiếp tục bố trí các tổ tuần tra, tập trung xử lý để bảo đảm an toàn cho học sinh đến trường.

Trung tá Đỗ Quốc Minh - Phó Trưởng Công an phường Ngọc Hà nhấn mạnh: “Chúng tôi làm rõ trách nhiệm của chủ xe khi giao xe cho người chưa đủ điều kiện. Việc xử lý nghiêm không chỉ để răn đe mà còn nhằm kéo giảm tai nạn giao thông, bảo đảm an toàn ngay từ đầu năm học mới”.

Bên cạnh xử lý vi phạm, công tác tuyên truyền cũng được triển khai rộng rãi. Từ ngày 5/9 đến nay, Hà Nội đã tổ chức hơn 20 buổi tuyên truyền với sự tham gia của hơn 10.000 học sinh, sinh viên, giáo viên. Mô hình “Cổng trường an toàn giao thông” tiếp tục được nhân rộng, với cam kết ba bên: học sinh - phụ huynh - nhà trường.

Hành vi vi phạm phổ biến nhất là học sinh đi xe máy không đội mũ bảo hiểm

Phụ huynh cần làm gương

Điểm chung trong nhiều vụ vi phạm là sự buông lỏng quản lý của phụ huynh. Vì bận rộn hoặc dễ dãi, không ít cha mẹ để con tự lái xe đến trường khi chưa đủ tuổi, chưa có bằng lái. Có phụ huynh cho rằng “đường ngắn, đi cho tiện” nên không đội mũ bảo hiểm cho con. Chính sự “tiện” ấy lại gây nguy hiểm, gieo thói quen xấu cho thế hệ trẻ.

Các biện pháp xử phạt gần đây cho thấy quan điểm mới: học sinh vi phạm, phụ huynh phải chịu trách nhiệm. Đây không chỉ là chế tài kinh tế, mà còn là thông điệp buộc phụ huynh phải giám sát, đồng hành cùng con. Bên cạnh đó, nhiều địa phương thông báo vi phạm về nhà trường để đưa vào đánh giá hạnh kiểm, khiến trách nhiệm không dừng ở mức hành chính mà còn tác động đến quá trình học tập, rèn luyện của học sinh.

Qua hơn 1 tuần ra quân xử lý vi phạm, lực lượng công an nhận định, phần lớn tình trạng học sinh vi phạm xuất phát từ sự quản lý của gia đình. Sự phối hợp giữa nhà trường và phụ huynh có nơi chưa phát huy hiệu quả. Khi cha mẹ buông lỏng, học sinh dễ bồng bột, muốn thể hiện, dẫn đến hành động nguy hiểm trên đường.

Thực tế cho thấy, sau các đợt ra quân, ý thức chấp hành của học sinh và phụ huynh đã có chuyển biến tích cực. Ở Hà Nội, tình trạng dừng đỗ tùy tiện trước cổng trường giảm rõ rệt. Ở ngoại thành, công an xử lý các bãi giữ xe trái phép quanh trường, ngăn học sinh sử dụng phương tiện không đúng quy định. Trên những tuyến đò, học sinh được nhắc nhở mặc áo phao bắt buộc khi sang sông. Ở TP. Hồ Chí Minh, CSGT yêu cầu các bãi giữ xe không nhận xe của học sinh chưa đủ điều kiện.

Những động thái này khẳng định một điều: Luật Giao thông không thể bị xem nhẹ, và phụ huynh phải làm gương. Chỉ khi cha mẹ nghiêm túc tuân thủ, con cái mới hình thành thói quen tốt. Việc bỏ ra một khoản tiền lớn để nộp phạt vì sự dễ dãi chắc chắn sẽ khiến nhiều phụ huynh suy nghĩ lại.

Xây dựng văn hóa giao thông học đường không chỉ dừng ở việc xử phạt, mà đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa cơ quan chức năng, nhà trường và gia đình. Nếu mỗi phụ huynh còn coi nhẹ, coi vi phạm giao thông chỉ là chuyện nhỏ, thì nguy cơ mất an toàn vẫn rình rập chính con em họ. Ngược lại, khi cha mẹ đồng hành, giám sát, và gương mẫu, học sinh sẽ dần hình thành ý thức chấp hành, để an toàn giao thông trở thành nếp sống tự giác.

Siết kỷ cương từ đầu năm học là bước đi cần thiết để bảo vệ học sinh. Khi phụ huynh không thể “khoán trắng” trách nhiệm, khi nhà trường cùng phối hợp giám sát, và khi lực lượng chức năng kiên quyết xử lý, một môi trường giao thông an toàn, văn minh quanh trường học sẽ dần được hình thành. Đó cũng là nền tảng để nuôi dưỡng ý thức tuân thủ luật lâu dài cho những công dân trẻ của tương lai.