Rớt thầu vì không hỏi lại chủ đầu tư... trên mạng

Mặt bằng khu tái định cư Lộc An-Bình Sơn

Ngày 26/10/2020, Ban Quản lý Dự án Đầu tư Xây dựng tỉnh Đồng Nai (sau đây gọi là Ban Quản lý) ra quyết định công nhận Công ty Đầu tư Xây dựng và Công nghệ Môi trường Dương Nhật là nhà thầu đạt yêu cầu về mặt kỹ thuật Gói thầu số 44 (xây dựng thiết bị cho trạm xử lý thải khu tái định cư Lộc An - Bình Sơn dành cho người dân giải tỏa xây dựng sân bay quốc tế Long Thành - Dầu Giây). Quyết định này khiến các đơn vị tham dự thầu cho rằng đã vi phạm một số quy định trong Luật Đấu thầu.

Gói thầu 44 bao gồm việc xây dựng, cung cấp, lắp đặt thiết bị và xin phép xả nước sau xử lý lại môi trường cho trạm xử lý nước thải khi dân cư tái định cư Lộc An-Bình Sơn giai đoạn 1, công suất 4.000m3/ngày/đêm có giá trị gần 100 tỷ đồng. Gói thầu này áp dụng phương thức một giai đoạn hai túi hồ sơ với hình thức đấu thầu rộng rãi qua mạng.

Ngày 23/10, Tổ chuyên gia đấu thầu Ban Quản lý báo cáo đánh giá hồ sơ đề xuất về kỹ thuật Gói thầu 44 này. Với 3 nhà thầu đã nộp hồ sơ dự thầu, gồm Công ty CP Xây dựng số 5; Công ty CP Kỹ thuật SEEN và Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng và Công nghệ Môi trường Dương Nhật, kết quả, đối với các tiêu chí: Hợp lệ của E-HSĐXKT; năng lực và kinh nghiệm, cả 3 nhà thầu tham gia đều đạt. Tuy nhiên, về tiêu chí đánh giá kỹ thuật chỉ mình Công ty TNHH Đầu tư Xây dựng và Công nghệ Môi trường Dương Nhật được chấm đạt. Theo Tổ chuyên gia đấu thầu, đó là do thiết bị đề xuất của đơn vị này có thông số kỹ thuật đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu.

Tổ chuyên gia cũng nêu rõ trường hợp Công ty CP Xây dựng số 5 với hồ sơ dự thầu không đáp ứng yêu cầu về kỹ thuật theo quy định hồ sơ mời thầu. Ở tiêu chí 1.2: Nhiều thiết bị đề xuất có thông số kỹ thuật không đáp ứng yêu cầu của hồ sơ mời thầu như về bơm nước thải, nhà thầu đề xuất trục bơm nước thải sử dụng thép không rỉ ANSI 420 có mác thấp hơn yêu cầu của hồ sơ mời thầu là thép không rỉ ANSI 431; với trục máy khuấy trộn chìm, nhà thầu đề xuất trục máy sử dụng thép không rỉ AISI 420B có mác thấp hơn yêu cầu của hồ sơ mời thầu là thép không rỉ Duplex theo tiêu chuẩn ASTM A 890 gr. 4A UNS 31803 SAF 2205; với thiết bị cấp khí oxy, cánh khuếch tán sử dụng thép không rỉ AISI 316 và sử dụng hộp số khác để liên kết không đúng với yêu cầu của hồ sơ mời thầu là cánh khuếch thép không rỉ Duplex theo tiêu chuẩn ASTM A890 gr. 4A SAF 2205 và cánh khuấy phải được liên kết trực tiếp với động cơ, không qua hộp số…

Song song đó, Tổ chuyên gia đấu thầu cũng dựa vào văn bản ngày 8/10 trước thời điểm mở thầu của Công ty CP Tư vấn Xây dựng Cửu Long (tư vấn thiết kế) để xác định đặc tính kỹ thuật thiết bị của Gói thầu số 44. Theo đó, tại Mục 3 về Tiêu chuẩn đánh giá về kỹ thuật ở tiêu chí giải pháp kỹ thuật yêu cầu thiết bị phải được cung cấp bởi nhà sản xuất thuộc khối các nước Châu Âu hoặc G7, có xuất xứ chính quốc và nhà sản xuất phải có 40 năm kinh nghiệm về sản xuất thiết bị van điều khiển phân phối dòng; nhà sản xuất van cửa phai, bơm nước thải, máy khuấy trộn chìm, thiết bị cấp khí oxy... phải được cung cấp bởi nhà sản xuất thuộc khối các nước Châu Âu hoặc G7, có xuất xứ chính quốc và nhà sản xuất phải có 20 năm kinh nghiệm về sản xuất.

Liên quan đến vấn đề này, ông Nguyễn Đăng Trương, Cục Trưởng Cục Đấu thầu (Bộ Kế hoạch và Đầu tư) dẫn văn bản số 2014/QLĐT-CS ngày 26/10/2020 rằng: “Luật Đấu thầu (Điều 89 khoản 6, điểm i) quy định một trong những hành vi bị cấm trong đấu thầu là nêu yêu cầu cụ thể về nhãn hiệu, xuất xứ hàng hóa trong hồ sơ mời thầu đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp hoặc gói thầu hỗn hợp khi áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi, hạn chế”. Nghị định số 63/2014/NĐ-CP (Điều 12 khoản 2) cũng quy định trong hồ sơ mời thầu không được nêu bất cứ điêu kiện nào nhằm hạn chế sự tham gia của nhà thầu hoặc nhằm tạo lợi thế cho một hoặc một số nhà thầu gây ra sự cạnh tranh không bình đẳng.

Việc hồ sơ mời thầu yêu cầu nhà thầu phải đề xuất van cửa phải được cung cấp bởi nhà sản xuất thuộc khối các nước Châu Âu hoặc G7 là không phù hợp, vi phạm hành vi bị cấm trong đấu thầu theo quy định nêu trên. Ngoài ra, việc quy định tiêu chí đánh giá về kỹ thuật của hàng hóa phải căn cứ vào đặc tính, thông số kỹ thuật, công nghệ, tiêu chuẩn sản xuất chế tạo, mức độ bảo hành, bảo trì... của hàng hóa mà không căn cứ vào sô năm kinh nghiệm của nhà sản xuất. Theo đó, việc hồ sơ mời thầu quy định nhà thầu phải sử dụng van điều khiển phân phối dòng của nhà sản xuất có tối thiểu 40 năm kinh nghiệm và van cửa phai của nhà sản xuất có tối thiểu 20 năm kinh nghiệm là không phù hợp, có thể dẫn đến hạn chế sự tham gia của nhà thầu, vi phạm quy định tại khoản 2 Điêu 12 Nghi đinh số 63/2014/NĐ-CP.

Khi được hỏi, doanh nghiệp gửi hồ sơ dự thầu đã lâu nhưng vì sao Ban Quản lý trước ngày mở thầu 1 ngày mới thông báo thiếu hồ sơ, khiến đơn vị dự thầu không thể trở tay kịp, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Giám Đốc Ban Quản lý cho rằng đâu có ai hỏi gì, chỉ cần hỏi thì sẽ trả lời… trên mạng, chứ không trả lời cá nhân.

“Trong thời gian qua, một số nhà thầu có ý kiến chúng tôi mời thầu sai quy định. Tuy nhiên, đây là do doanh nghiệp trong quá trình dự thầu không hiểu hết mà không hỏi để chúng tôi trả lời. Trong hồ sơ mời thầu chúng tôi yêu cầu đặc tính thông số kỹ thuật chứ không qua nguồn gốc. Vấn đề là trong quá trình này không có ai hỏi gì, nếu đơn vị hỏi, chúng tôi đều trả lời trên mạng, có gì đã đưa lên mạng hết vì đây là đấu thầu qua mạng”, ông Tuấn giải thích.

Đối với vấn đề tư vấn thiết kế chọn nhãn mác xuất xứ xét thầu, ông Tuấn lại cho rằng tư vấn thiết kế chọn nhãn mác để thiết kế quy trình bảo trì nhãn hàng, để biết bao nhiêu giờ phải thay phải bảo trì...

Trước đó, Tổ chuyên gia đấu thầu đã chấm thầu tiêu chí kỹ thuật qua công văn tư vấn thiết kế đã đưa ra với xuất xứ và nhãn mác thiết bị để làm tiêu chuẩn chấm thầu. Giải thích về vấn đề vì sao tư vấn thiết kế đưa ra những tiêu chuẩn Châu Âu nhãn mác, ông Tuấn cho rằng vì hạn chế hàng Trung Quốc, hàng kém chất lượng đưa vào vận hành.