Vấn đề không phải là tiền: Theo đuổi vì đam mê hay lợi nhuận?

Trong cuộc sống hiện đại, câu hỏi “Bạn làm việc vì đam mê hay vì tiền?” thường được mang ra bàn luận, đôi khi trở thành phép thử về động lực sống của mỗi người. Không ít người chọn cách trả lời an toàn: “Muốn cả hai”, nhưng thực tế, đa số chúng ta vẫn bị chi phối mạnh mẽ bởi lợi nhuận. Chúng ta mệt mỏi với guồng quay công việc nhưng không dám dừng lại, bởi lo lắng tài chính đè nặng lên vai. Chính vì vậy, nhiều người cho rằng đam mê là xa xỉ, còn kiếm tiền mới là thực tế.

Thế nhưng, Bob Proctor - người dành hơn 40 năm để nghiên cứu về sự thịnh vượng - lại đưa ra một góc nhìn hoàn toàn khác trong cuốn Vấn đề không phải là tiền. Ông cho rằng chúng ta đã đặt câu hỏi sai ngay từ đầu. Vấn đề không nằm ở việc chọn đam mê hay chọn lợi nhuận, mà nằm ở cách chúng ta tư duy về cả hai. Nói cách khác, bạn không thiếu tiền vì bạn chọn nhầm mục tiêu, mà vì bạn đang bị mắc kẹt trong một hệ tư duy giới hạn khiến bạn không nhìn thấy cơ hội xung quanh mình.

Bob Proctor gọi hệ tư duy ấy là “nhà giam nhận thức”. Đó là nơi chúng ta tự nhốt mình bằng những niềm tin như “đam mê thì không kiếm được tiền”, “phải hy sinh sở thích mới có thể ổn định tài chính”, hoặc “chỉ những người may mắn mới làm giàu được từ thứ mình thích”. Chính những quan niệm này khiến con người sợ hãi thay đổi và chọn con đường an toàn, dù nó khiến họ đánh mất sự hứng khởi mỗi ngày.

Sách Vấn đề không phải là tiền. Ảnh: Tân Việt Books.

Nhưng thực tế, Bob Proctor chỉ ra rằng phần lớn những người thành công bền vững trên thế giới đều tìm được sự cân bằng: họ theo đuổi đam mê trước, lợi nhuận đến sau như một hệ quả tất yếu. Điều tạo nên sự khác biệt không phải là tài năng, mà là nhiệt huyết và sự kiên định. Người có đam mê bền bỉ thường sẽ đi xa hơn nhiều so với người chỉ quan tâm lợi nhuận, bởi họ có năng lượng để vượt qua giai đoạn khó khăn mà người khác dễ dàng bỏ cuộc.

Điều này được minh chứng trong những câu chuyện mà tác giả đưa vào sách: những người dám bước ra khỏi vùng an toàn, kiên trì theo đuổi con đường mình yêu thích, và rồi nhận lại phần thưởng lớn hơn nhiều so với tiền bạc - cảm giác thành tựu, sự tự do và cuối cùng là sự thịnh vượng. Những câu chuyện đó không phải minh họa lãng mạn, mà là bằng chứng thực tế rằng của cải không đến từ việc chạy theo tiền, mà từ việc phát huy tối đa năng lực và niềm tin vào chính mình.

Theo Bob Proctor, những người làm việc chỉ vì lợi nhuận thường dễ mất phương hướng. Khi lợi nhuận giảm, động lực của họ cũng mất theo. Ngược lại, người theo đuổi đam mê có một “nguồn năng lượng nội tại” giúp họ vượt qua thách thức, học hỏi nhanh hơn và sáng tạo hơn. Chính điều này tạo ra giá trị - và giá trị chính là thứ sinh ra tiền bạc. Tiền chỉ là kết quả, không phải mục tiêu.

Tuy nhiên, Bob Proctor cũng không cổ súy việc theo đuổi đam mê một cách mù quáng. Đam mê chỉ tạo ra thành công khi được kết hợp với tư duy đúng đắn và sự kỷ luật. Ông nhấn mạnh rằng bạn phải kiểm soát tâm trí của mình, loại bỏ suy nghĩ tiêu cực và tập trung vào điều mình muốn, chứ không phải điều mình sợ.

Điều thú vị là tập trung vào sự lo lắng đôi khi còn tốn năng lượng hơn tập trung vào mục tiêu tích cực. Nhưng chúng ta thường chọn con đường quen thuộc, dù nó không dẫn đến nơi mình mong muốn.

Cuốn sách cũng chỉ ra điều ít ai ngờ: sự giàu có bắt đầu từ trong tâm trí. Một người tin mình có thể làm được thường dễ thành công hơn người giỏi nhưng thiếu niềm tin. Sự tin tưởng đóng vai trò như ngọn đèn soi sáng con đường phía trước. “Tin tưởng là sẽ thấy”, Proctor nhấn mạnh, chứ không phải “thấy mới tin”.

Vậy rốt cuộc, câu trả lời cho câu hỏi “đam mê hay lợi nhuận?” là gì? Bob Proctor gợi ý rằng chúng ta không cần phải lựa chọn một trong hai. Thay vào đó, hãy thay đổi cách nhìn. Khi bạn theo đuổi thứ khiến bạn hứng khởi, bạn sẽ làm nó với năng lượng mạnh nhất, sáng tạo nhất, chân thành nhất. Khi bạn tạo ra giá trị từ điều mình yêu thích, lợi nhuận sẽ xuất hiện như hệ quả. Trong khi đó, nếu bạn chỉ chọn lợi nhuận mà không có đam mê, bạn sẽ rất dễ kiệt sức và đánh mất ý nghĩa cuộc sống.

Có thể nói, Vấn đề không phải là tiền không cố tạo ra một cuộc tranh luận mới, mà mở ra cánh cửa để mỗi người nhìn lại chính mình. Thay vì hỏi “tôi làm việc vì tiền hay vì đam mê?”, hãy hỏi “tôi đã tư duy đúng về tiền chưa?”, “tôi có niềm tin đủ mạnh để đi đến cùng đam mê không?”. Một khi tháo bỏ “nhà giam nhận thức”, bạn sẽ nhận ra rằng của cải thực sự không chỉ là tiền bạc, mà là khả năng được sống đúng với điều mình muốn và có tự do để theo đuổi nó.

Cuối cùng, thông điệp quan trọng nhất của Bob Proctor là: hãy để đam mê dẫn đường, và để tư duy sáng suốt đưa bạn đến sự thịnh vượng. Khi bạn thay đổi cách nghĩ, bạn thay đổi cuộc đời. Và khi đó, bạn sẽ thấy tiền chưa bao giờ là vấn đề - vấn đề là bạn có dám bước theo tiếng gọi của trái tim hay không.

Cuốn sách được bán trên toàn bộ hệ thống Nhà sách Tân Việt và website tanvietbooks.vn.