Vận hành hiệu quả gói hỗ trợ để kinh tế phục hồi

	Gói hỗ trợ phục hồi kinh tế: Củng cố niềm tin cho người dân, doanh nghiệp
	Gói hỗ trợ đủ lớn, đúng đối tượng
	Cần có gói hỗ trợ đặc biệt về tài khóa và tiền tệ

Kỳ vọng nhưng cũng là thách thức

Theo báo cáo vĩ mô vừa công bố của Khối nghiên cứu kinh tế toàn cầu của Tập đoàn HSBC, đà phục hồi tích cực trong quý IV/2021 cho thấy nền kinh tế sẽ sớm lấy lại đà tăng trưởng. Tổ chức này dự báo tăng trưởng GDP sẽ 6,5% trong năm nay.

Nhưng đó là kỳ vọng và kỳ vọng đó lại phụ thuộc rất nhiều vào diễn biến của đại dịch Covid-19. Cho đến lúc này - đặc biệt với biến thể Omicron đang lây lan nhanh trên toàn cầu, tất cả các tổ chức và chuyên gia đều nhận định đại dịch Covid-19 vẫn là rủi ro lớn nhất đối với tăng trưởng của Việt Nam trong năm nay.

“Dù biến chủng Omicron chưa lây lan mạnh ở châu Á và Việt Nam, nhưng chúng ta vẫn cần chuẩn bị tốt để đối phó, thông qua chuẩn bị tốt hệ thống y tế (đặc biệt là nguồn vắc xin để tiếp tục triển khai tiêm chủng và đảm bảo dịch vụ xét nghiệm đầy đủ, nhanh chóng), đồng thời có các quy trình phù hợp, tránh các biện pháp, quy định thái quá khiến mọi người không thể tham gia vào các hoạt động kinh tế, làm việc bình thường”, bà Carolyn Turk - Giám đốc Quốc gia WB tại Việt Nam cho biết.

Bà cũng cho rằng, các biến thể mới như Omicron mà chưa ai dự báo được hết các tác động - hoàn toàn có thể ảnh hưởng đến triển vọng kinh tế của Việt Nam và các đối tác thương mại cũng như những tác động kéo dài từ năm 2021 đến thu nhập của người lao động, hộ gia đình và có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi của nhu cầu trong nước. Đây chính là những yếu tố khó lường có thể khiến những kỳ vọng trên một lần nữa lại trở thành những khó khăn, thách thức cho đà phục hồi trong năm nay.

Kịp thời và cần thiết

Cũng chính vì những rủi ro như vậy, gói chính sách tài khoá, tiền tệ vừa được thông qua với quy mô gần 350.000 tỷ đồng, hỗ trợ cho nhiều nhóm đối tượng, lĩnh vực (đặc biệt là y tế; hạ tầng; an sinh xã hội, lao động, việc làm…) được kỳ vọng sẽ giúp nền kinh tế phục hồi, thúc đẩy được các động lực tăng trưởng cả trong ngắn và trung hạn. “Nghị quyết mà Quốc hội Việt Nam vừa thông qua là rất quan trọng, kịp thời và cần thiết”, ông Jacques Morisset - Chuyên gia kinh tế trưởng WB tại Việt Nam nhấn mạnh. Vị chuyên gia này cũng tin tưởng gói hỗ trợ sẽ được thực hiện theo đúng kế hoạch đề ra khi nhìn từ kết quả chiến lược tiêm chủng vừa qua.

“Việt Nam phải mất thời gian dài thì mới thực hiện được tiêm chủng, nhưng khi bắt đầu thì tiến độ lại rất nhanh và hiện đã là một trong những nước tiêm chủng tốc độ nhanh và cao nhất trên thế giới. Đây là điều chúng tôi rất ấn tượng”, chuyên gia này cho biết. Chưa kể, dù chiến lược tiêm chủng có từ sớm nhưng gặp những khó khăn về nguồn cung vắc xin (yếu tố khách quan) khiến Việt Nam bị động rất nhiều. Còn hiện nay, Việt Nam trong thế chủ động để thực hiện gói hỗ trợ nên kỳ vọng sẽ triển khai nhanh chóng là hoàn toàn có cơ sở.

Đề xuất trong triển khai gói này, kinh tế trưởng WB tại Việt Nam cho rằng, Chính phủ cần đặc biệt tập trung vào tinh giản các thủ tục đầu tư, xử lý mối quan hệ giữa chính quyền Trung ương và địa phương; tinh giản các thủ tục về đấu thầu và thúc đẩy thu hút đầu tư tư nhân vào một số lĩnh vực cần thiết... “Chúng tôi luôn sẵn sàng hỗ trợ Chính phủ trong triển khai gói kích cầu này”, ông Morisset nhấn mạnh.

Trong khi đó bà Dorsati Madani - chuyên gia kinh tế cao cấp của WB cho rằng, quyết định giảm thuế VAT 2% là rất tích cực, sẽ giúp kích cầu tiêu dùng, tạo động lực để người tiêu dùng chi tiêu nhiều hơn, qua đó hỗ trợ trở lại nền kinh tế. Nhưng bên cạnh đó, các chuyên gia cho rằng vấn đề khả năng hấp thụ; đối tượng (các dự án, lĩnh vực…) cần tập trung; các quy định cụ thể về trách nhiệm, thẩm quyền; làm sao gắn kết chặt chẽ giữa mục tiêu, quy mô hỗ trợ với hiệu quả về nguồn lực, những kết quả cụ thể phải đạt được; làm sao tránh được các hệ lụy như đã từng xảy ra với gói kích thích trước đây… cũng cần làm rõ trong các văn bản hướng dẫn triển khai Nghị quyết để nền kinh tế thực sự phục hồi và bật lên trong hai năm tới. Như vậy, vấn đề thực thi, vận hành hiệu quả trong thực tế là mấu chốt cho thành công của Chương trình phục hồi này.