Dệt may cần thoát khỏi xưởng gia công
Dệt may Việt Nam: Tận dụng cơ hội vào Mỹ | |
Hàng dệt may vào thị trường Hàn Quốc: Cơ hội vươn lên dẫn đầu |
Dự báo năm 2019, ngành dệt may sẽ có bước phát triển tốt. Tuy nhiên, cũng sẽ là một năm nhiều thách thức đối với ngành này, đặc biệt trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt từ Bangladesh, Campuchia, Lào, Srilanka, Myanmar. Mặc dù, theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), 8 tháng đầu năm 2018, kim ngạch xuất khẩu (XK) dệt may đã đạt trên 23 tỷ USD, tăng 15% so với cùng kỳ năm trước.
Ngành dệt may cần phải tăng năng suất lao động, tạo lợi thế cạnh tranh |
Dự báo, XK cả năm 2018 có thể đạt 35 tỷ USD nhưng ở thị trường trong nước, ngành đang có nguy cơ thua trên chính "sân nhà" khi xuất hiện nhiều thương hiệu thời trang và nhà bán lẻ quốc tế như H&M, Zara, Uniqlo...
Nguyên nhân chủ yếu là do ngành dệt may Việt Nam vẫn chưa thoát khỏi tình trạng gia công. TS. Trần Văn Quyến, chuyên gia tư vấn công ty Woolmark chia sẻ, phương thức sản xuất may của Việt Nam hiện vẫn chưa hình thành rõ ràng nét đặc sắc và tạo dựng được thương hiệu thời trang quốc gia Việt Nam.
Ngành may phát triển nhanh và lớn với các "đại gia" như Việt Tiến, Nhà Bè, May 10, Đức Giang... là các nhà cung cấp đã được đánh giá cao và đạt kim ngạch XK lớn, song sản phẩm còn đơn giản, tính thời trang chưa cao, ông Quyến cho biết thêm.
Cùng với đó, hiện nay việc áp dụng khoa học, công nghệ vào ngành dệt chưa phù hợp với xu hướng của thế giới. Ngoài ra, công tác đào tạo lao động kỹ thuật cho ngành thời trang dệt may cũng chưa phù hợp và tương xứng. Đặc biệt, ngành dệt may mới phát triển mạnh thời trang thị giác, chưa quan tâm thời trang cảm giác, thời trang bền vững, thời trang chức năng và thời trang môi trường.
Theo PGS.TS. Phạm Tất Thắng, Viện Nghiên cứu thương mại (Bộ Công thương), doanh nghiệp ngoại luôn tìm cách ứng dụng tiến bộ khoa học kỹ thuật để hạ giá thành sản phẩm, tập trung khâu thiết kế, cập nhật mẫu mã theo xu hướng thời trang thế giới. Còn Việt Nam trong thời gian dài vẫn làm gia công, dựa vào lao động giá rẻ, mẫu mã đơn điệu, chậm đổi mới.
Trước thực trạng này, ông Quyến cảnh báo, thời gian tới nếu ngành này vẫn chậm đổi mới sẽ dẫn tới việc dịch chuyển các đơn hàng sản xuất may lớn, tính thời trang giản đơn từ Việt Nam sang các nước có lao động giá rẻ hơn.
Đặc biệt, với cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ 4 của trình độ công nghệ tự động hóa cao, sử dụng robot trong sản xuất đang được ứng dụng ngày một rộng rãi; các khâu trong sản xuất, lưu thông cũng được liên kết với nhau nhờ internet nên chi phí quản lý, thiết kế giảm đáng kể... thì sẽ đến lúc nào đó, phương thức sản xuất dựa trên gia công với nòng cốt nhân công giá rẻ sẽ bị mất lợi thế.
Ông Lê Tiến Trường, Tổng giám đốc Tập đoàn Dệt may Việt Nam cho rằng, để đảm bảo tăng trưởng lâu dài, ngành dệt may buộc phải tăng năng suất lao động, tạo lợi thế cạnh tranh bằng cách tiếp cận, ứng dụng công nghệ sản xuất tiên tiến.
Theo các chuyên gia, đây là giai đoạn cần sự bứt phá chuyển mình để tiến lên một vị thế mới, một vai trò mới trong chuỗi cung ứng dệt may toàn cầu, chuyển từ sản xuất gia công (CMT) sang mua nguyên liệu, bán thành phẩm (FOB), sản xuất theo thiết kế và thương hiệu riêng (ODM và OBM).
Để làm được điều này, cần chủ động thực hiện các giải pháp kêu gọi đầu tư nước ngoài và trong nước vào các khâu đang thiếu hụt của ngành dệt may nhằm hạn chế tối đa việc nhập khẩu nguồn nguyên liệu, góp phần tăng thặng dư thương mại, đảm bảo truy xuất nguồn gốc cho sản phẩm. Đồng thời, DN cần đẩy mạnh đổi mới công nghệ, tập trung vào khâu thiết kế và cải tiến mẫu mã cập nhật theo xu hướng thời trang quốc tế.