Lợi nhuận trông chờ vào chi phí thấp

	Bức tranh lợi nhuận ngân hàng và những điểm nhấn
	Triển vọng lợi nhuận ngân hàng quý III
	Lợi nhuận ngân hàng: Vẫn phải thắt lưng buộc bụng

Năm 2016 kết thúc với điểm sáng là kết quả kinh doanh của ngành NH được cải thiện. Nhiều NH công bố đạt lợi nhuận khá cao, đặc biệt là rất nhiều NH đã thoát khỏi những khó khăn do giải quyết nợ xấu kéo dài.

Vietcombank cơ bản hoàn thành báo cáo tổng thể tình hình tài chính và kết quả kinh doanh năm 2016, với kết quả đáng ngưỡng mộ. Cụ thể, LNTT sau trích lập dự phòng đạt tới 8.212 tỷ đồng, tăng 23,4% so cùng kỳ, đạt 102,7% kế hoạch năm 2016.

Với kết quả trên, các chỉ số sinh lời ROA và ROE của Vietcombank ở mức cao, tương ứng 0,9% và 14,2%. Về nợ xấu, tính đến 31/12/2016, dư nợ nhóm 2 của Vietcombank đã giảm mạnh 21,5% (tương ứng với 2.033 tỷ đồng) so với cuối 2015, tỷ lệ nợ xấu chỉ còn 1,44%, giảm 0,4% so với cuối 2015. Và năm qua NH này đã thu hồi được 2.267 tỷ đồng nợ ngoại bảng.

Các NH muốn kinh doanh tốt trong năm 2017 và thoát khỏi khó khăn thì cần nâng cao uy tín của mình

Trước đó, ACB cũng cho biết đã xử lý thành công các vấn đề tồn đọng và KQKD của năm 2016 khá khả quan. Trong đó, hoạt động tín dụng tăng tốc khá nhanh trong năm 2016, ước đạt 21%, cao hơn đáng kể so với mức tăng trung bình của Ngành và so với mức tăng trưởng 16% của tiền gửi khách hàng. Dự báo LNTT cả năm của ACB đạt 1.556 tỷ đồng, cao hơn kế hoạch khoảng 3,5% và tăng 18,4% so với năm 2015. LNST tương ứng là 1.245 tỷ đồng (tăng 21% so với cùng kỳ).

Về tiến độ xử lý các vấn đề tồn đọng, liên quan đến khoản vay của hai ngân 0 đồng là CBBank (dư nợ 400 tỷ đồng) và GPBank (dư nợ 772 tỷ đồng) đã có phương án giải quyết triệt để. Theo đó, ACB đã trích lập toàn bộ cho khoản vay của CBBank, hoán đổi 500 tỷ đồng dư nợ của GPBank thành trái phiếu doanh nghiệp có tài sản đảm bảo với mức sinh lợi tốt và đang tiến hành thương lượng đối với khoản nợ hơn 272 tỷ đồng còn lại.

Thông tin mới nhất được cập nhật là ACB cũng đã thu hồi được khoảng 2.500 tỷ đồng nợ của nhóm 6 công ty có tổng dư nợ 5.800 tỷ đồng, thông qua xử lý tài sản đảm bảo. Với tiến độ thu hồi nợ như trên cộng với việc tích cực trích lập dự phòng rủi ro, ACB dự kiến có thể hoàn tất việc xử lý các vấn đề tồn đọng vào năm 2017.

Một số NH khác cũng đưa ra các con số đáng chú ý đó là OCB, Sacombank, VIB… Đối với VIB, tính đến thời điểm cuối quý III/2016, vốn điều lệ của VIB đạt khoảng 4.845 tỷ đồng, thị phần tín dụng và huy động đạt khoảng 1%, dù còn khiêm tốn so với quy mô vốn và thị phần của ACB hay Sacombank. Và hệ số sinh lời của VIB cũng khá thấp với NIM đạt khoảng 2,9% và ROE, ROA đạt lần lượt 6,1% và 0,6%. Thế nhưng, hệ số an toàn vốn (CAR) của NH đạt 15,3% so với mức tối thiểu 9% theo quy định của Thông tư 36 có thể thấy áp lực về vốn của VIB không đáng kể.

Nhìn chung, điểm qua số liệu theo báo cáo tài chính của NH còn lại thì KQKD của phần lớn NH đã hoàn thành được hơn 70-80% chỉ tiêu lợi nhuận xây dựng cho cả năm 2016.

Vậy, lợi nhuận và hiệu quả sinh lời mà các NH làm được trong năm 2016 đến từ đâu?

Theo lý giải của lãnh đạo ACB, thời gian qua ACB là một trong những NH có số dư TPĐB thấp trong hệ thống và khá tích cực trong việc thu hồi nợ xấu đã bán qua VAMC. Đến cuối quý II/2016, số dư TPĐB của ACB là 1.785 tỷ đồng, giảm hơn 5% so với cuối năm 2015. Như đã nói, nhờ tiến độ thu hồi nợ tốt, ước tính chi phí trích lập dự phòng rủi ro cho TPĐB của ACB chỉ xoay quanh mức 300 tỷ đồng mỗi năm. Ngoài ra, vị lãnh đạo này cũng cho biết, việc huy động đầu vào thấp trong khi nền kinh tế và sự ấm dần của thị trường BĐS đã tạo cơ hội để NH tăng trưởng tín dụng.

Bên cạnh những chiến lược thiết yếu như bán nợ, trích lập dự phòng rủi ro giảm… lãnh đạo Sacombank nói rằng, tình hình tăng trưởng tín dụng dần cải thiện đã tác động tích cực lên lợi nhuận trong những tháng cuối năm và cả năm tới. Tương tự, lãnh đạo LienVietPostBank, Nam Á, VietBank cũng cho biết dù là những NH nhỏ song các NH đều có tốc độ tăng trưởng huy động trên 20% trong năm qua. Với kết quả này, các NH cho rằng đây chính là lợi thế lớn góp phần vào việc tăng trưởng lợi nhuận của năm.

Thừa nhận việc giảm chi phí đầu vào tốt tạo lợi nhuận cao, một lãnh đạo của Vietcombank cũng chia sẻ rằng, nếu nhìn vào biểu lãi suất huy động, dễ thấy Vietcombank là NH áp thấp nhất thị trường trong suốt năm qua, chi phí vốn đầu vào của NH theo đó cũng thấp nhất. Mặc dù áp lãi suất thấp như vậy, nhưng huy động vốn lại tăng cao, vượt kế hoạch năm, với 19,4%. Đây cũng chính là điểm mạnh đầu tiên của Vietcombank năm qua. Cụ thể, cùng với tăng trưởng huy động cao, cơ cấu nguồn vốn đã có sự dịch chuyển giá trị, với tỷ trọng lớn từ khách hàng thể nhân trong cơ cấu (chiếm tới 54,6%) - khu vực vốn có độ ổn định và bền vững hơn.

Dịch vụ NH cũng đóng góp đáng kể vào lợi nhuận NH trong năm qua

Thêm nữa, năm qua Vietcombank đã thực hiện được chủ trương gia tăng nguồn vốn giá rẻ. Huy động vốn không kỳ hạn đã tăng 13,9%, chiếm tỷ trọng 28% tổng nguồn vốn. Điều này không trực tiếp góp vào lợi nhuận, khi tỷ lệ lãi biên bình quân của Vietcombank năm qua vẫn khá thấp, khoảng 2,6% so với mức khoảng 2,8% bình quân ngành. Nhưng, nguồn vốn rẻ và chi phí vốn đầu vào thấp giúp cạnh tranh thu hút khách hàng tốt, chất lượng tín dụng theo đó tốt hơn.

Tóm lại, tín dụng năm qua của Vietcombank tăng trưởng khá cao, với 18,9% trong khi đầu vào lại thấp, giúp cho việc dịch chuyển cơ cấu tín dụng của NH hiệu quả. Sự dịch chuyển này, đặc biệt ở khối khách hàng thể nhân, mang lại tỷ lệ lãi biên cao hơn, cũng như kích thích thêm phát triển dịch vụ…

Suy cho cùng, những NH có lợi nhuận vượt trội trong năm 2016 đều khá giống nhau ở cách làm. Đó là hầu hết các NH đang mạnh tay cắt giảm chi phí đầu vào đồng thời giữ được đầu ra ổn định để gia tăng tỷ lệ lãi biên. Điều này cho thấy các NH muốn kinh doanh tốt trong năm 2017 và thoát khỏi khó khăn thì cần nâng cao uy tín của NH trong thu hút tiền gửi trong năm mới. Nói như một chuyên gia, đây được xem là điểm mạnh để các NH có thể cạnh tranh trong ngắn hạn…