Xây dựng thương hiệu Việt Nam: Doanh nghiệp cần làm ngay

	Vẫn yếu khâu thương hiệu
	Ba rào chắn cạnh tranh trên sân nhà

Tuy nhiên ở Việt Nam, việc các DN xây dựng được thương hiệu chỉ chiếm tỷ lệ nhỏ. Có thể kể đến như Vinamilk, Bảo Việt, Viettel, Vingroup... còn lại phần lớn là các DNNVV chưa đủ sức xây dựng được thương hiệu cho riêng mình. Vì vậy việc xây dựng thương hiệu mạnh là điều không thể chậm chễ đối với đội ngũ DN trong xu thế toàn cầu hiện nay.

Hàng Việt cần khẳng định thương hiệu tại nước ngoài

Có thể nói, vấn đề xây dựng thương hiệu đang là yêu cầu cấp bách đối với DN nhằm khẳng định vị thế cũng như lợi thế cạnh tranh trên thương trường. Ths. Bùi Văn Vượng, Giám đốc Trung tâm Tạo mẫu và Hỗ trợ làng nghề Việt Nam cho biết, sản phẩm hàng hóa có nguồn gốc rõ ràng, có tên tuổi, nhà sản xuất có uy tín, có kiểm định chất lượng theo tiêu chuẩn, có sự đảm bảo là sản phẩm sạch, không gây tác động xấu đến môi trường và sức khỏe người tiêu dùng chính là “giấy thông hành” có giá trị cao nhất, là đảm bảo bằng vàng cho sản phẩm này lưu thông trên thị trường quốc gia và quốc tế.

Có lẽ tất cả các quy chuẩn hàng hóa của nước ta và các nước, các nền kinh tế thương mại lớn nhỏ trên thế giới ngày nay đều quan tâm sâu sắc đến vấn đề cốt lõi này. Theo đó, ngoại trừ những sản phẩm và nhà sản xuất danh tiếng lớn có bề dày uy tín hàng trăm năm với những mặt hàng đạt tiêu chuẩn “miễn bình luận”, còn tuyệt đại đa số DN và các sản phẩm hiện nay đều phải tốn công sức xây dựng và quảng bá thương hiệu.

Các làng nghề trong nước hiện nay đua nhau xây dựng thương hiệu, tạo nên phong trào khá rầm rộ, tự phát có, được sự chỉ đạo cũng có. Trong khi đó hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng vẫn gia tăng như căn bệnh xã hội khó điều trị. Vấn đề bản quyền tác giả, quyền sở hữu trí tuệ và kiểu dáng công nghiệp trong ngành hàng thủ công mỹ nghệ vẫn chưa được kiểm soát theo luật định đã tác động tiêu cực đến tâm lý nhà sản xuất. Do đó xây dựng được thương hiệu là thế mạnh để giúp các DN vươn lên và cũng là giải pháp để bảo vệ chính mình.

Theo khảo sát của Bộ Công Thương, người nước ngoài biết đến thương hiệu Việt và sự ấn tượng về hình ảnh biểu trưng cho sản phẩm hàng hóa Việt Nam còn mờ nhạt. Nguyên nhân chính là do chỉ có 20% DN đầu tư xây dựng thương hiệu. Bên cạnh đó, các DN chỉ chú trọng đăng ký tại thị trường trong nước, chứ chưa đăng ký tại thị trường nước ngoài.

Đã có nhiều trường hợp, sản phẩm của DN Việt Nam rất nổi tiếng và được ưa chuộng trên thế giới như cà phê Trung Nguyên, mít sấy Vinamit, giày dép Bitis… do chưa chú ý đăng ký nhãn hiệu nên đã bị chiếm đoạt thương hiệu tại một số thị trường nước ngoài, gây tổn thất lớn trong việc mở rộng thị trường và cạnh tranh với hàng ngoại nhập.

Trong lĩnh vực xuất khẩu, yếu tố thương hiệu đóng vai trò quan trọng cũng như tăng ưu thế cạnh tranh cho DN tại các thị trường nước ngoài. Nhưng thực trạng là nhiều DN Việt Nam hiện nay có hàng xuất khẩu đã phải chịu thiệt đơn, thiệt kép do không hiểu biết pháp luật, không có ý thức về xây dựng và bảo vệ thương hiệu của DN mình. Minh chứng cho điều này chính là lĩnh vực xuất khẩu nông sản.

Mặc dù Việt Nam luôn đứng trong top đầu thế giới về xuất khẩu gạo, cà phê, hồ tiêu… nhưng nông sản mang thương hiệu Việt Nam trên thị trường thế giới hiện rất khiêm tốn. Thương hiệu nông sản mang tên DN Việt Nam rất ít được biết đến mặc dù chất lượng các mặt hàng nông sản xuất khẩu được thị trường nhiều nước ưa chuộng.

Theo các chuyên gia, thương hiệu các mặt hàng như: gạo, chè, cà phê xuất khẩu của Việt Nam vẫn còn khá mờ nhạt. Nguyên nhân là do phần lớn các DN Việt Nam có quy mô nhỏ, vốn ít, hạn chế về kỹ năng tiếp thị hay đàm phán ký kết hợp đồng với đối tác nước ngoài.

Chính vì vậy, hàng hóa Việt Nam vẫn tiếp tục phải vào thị trường thế giới thông qua trung gian hoặc dưới dạng gia công cho các thương hiệu nước ngoài. Và điều này hay bị đối thủ cạnh tranh xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, khai thác một cách bất lợi trên thị trường thế giới. Đồng thời làm giảm giá trị xuất khẩu cũng như nâng cao giá trị hàng Việt Nam trên thị trường thế giới.

Thống kê của Cục Sở hữu Công nghiệp cho thấy, hiện mới chỉ có khoảng 15% trong hơn 90 nghìn thương hiệu hàng hóa được đăng ký bảo hộ tại Việt Nam là của các DN trong nước và có đến hơn 80% hàng nông sản của ta được bán ra thị trường thế giới thông qua các thương hiệu nước ngoài.

Tương tự, Tại thị trường nội địa, cũng có khoảng 80% sản phẩm nông sản được tiêu thụ mà không có nhãn hiệu. Điều này cho thấy việc các DN trong nước chưa thực sự quan tâm đến vấn đề xây dựng thương hiệu. Đại diện một số DN khẳng định, không phải họ lãng quên việc xây dựng nhãn hiệu hàng hóa, mà do tiềm lực tài chính còn hạn chế khiến việc tạo lập, quảng bá thương hiệu gặp nhiều khó khăn.

Nhận thấy tầm quan trọng của thương hiệu, nhiều DN hiện nay đã có những chiến lược đầu tư bài bản nhằm xây dựng thương hiệu riêng. Hà Nội là một trong những địa phương có nhiều chính sách hỗ trợ các DN xây dựng thương hiệu nhằm nâng cao giá trị DN.

Bà Trần Thị Phương Lan, Phó giám đốc Sở Công Thương Hà Nội cho biết, nhằm hỗ trợ DN xây dựng thương hiệu, UBND TP. Hà Nội đã ban hành kế hoạch triển khai thực hiện quy chế hỗ trợ các DN trên địa bàn thành phố xây dựng và phát triển thương hiệu.

Theo đó Hà Nội sẽ hỗ trợ các DN trong khâu đào tạo, huấn luyện kiến thức về xây dựng và quảng bá thương hiệu. Đặt tên thương hiệu, thiết kế biểu tượng (lô gô) hoặc hệ thống các dấu hiệu nhận diện thương hiệu tương ứng cho các thương hiệu DN hoặc thương hiệu sản phẩm. Hỗ trợ các hoạt động tuyên truyền marketing, quảng bá các thương hiệu DN hoặc thương hiệu sản phẩm bằng các loại hình marketing...

Để từ đó thu hút sự quan tâm và tham gia của các DN trên địa bàn, đặc biệt là các DN xuất nhập khẩu và sản xuất trên địa bàn thành phố, tạo sự chuyển biến từ nhận thức tới hành động của DN và phát triển việc xây dựng thương hiệu mạnh

Bên cạnh đó, Chính phủ và Nhà nước cũng có nhiều chính sách nhằm khuyến khích, hỗ trợ DN xây dựng thương hiệu. Tại buổi gặp mặt đoàn đại biểu DN hội nhập và phát triển đầu năm 2017, Chủ tịch nước Trần Đại Quang nhấn mạnh, cộng đồng DN cần nỗ lực phấn đấu xây dựng thương hiệu “Made in Vietnam" trên trường quốc tế, làm chủ thị trường trong nước và thời gian tới có đội ngũ doanh nhân, DN đạt tầm cỡ khu vực, từng bước vươn ra thế giới.