Cà tím có nhiều công dụng, nhưng một số người không nên ăn

Đặc điểm chung của quả cà tím

Ở Việt Nam, cà tím còn được gọi là cà nâu hay cà dê. Cà tím có thân cao 50 - 150 cm, thường có gai nhỏ; Lá to, phiến lá rộng, mặt dưới có lông; Hoa màu trắng hoặc tím nhạt với nhị màu vàng. Quả mọng đơn, thuôn dài, da bóng, màu tím nhạt đến tím sẫm. Quả dài 15 - 23 cm, đường kính 4 - 5 cm hoặc lớn hơn.

Cà tím Nhật Bản và một số giống cà tím phương Đông có xu hướng thuôn dài và vỏ mỏng hơn. Trong các loại cà tím, lại dùng "trang trí" quả vẫn ăn được, nhưng kích thước nhỏ hơn, đôi khi có vỏ màu trắng và hình bầu dục. Cà tím là một trong những sản phẩm nông nghiệp có năng suất cao nhất thế giới.

Một số tác dụng của quả cà tím

Ăn cà tím giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch: Cà tím chứa kali, vitamin C và B6, là những chất chống oxy hóa có thể thúc đẩy sức khỏe tim mạch và giúp giảm nguy cơ mắc bệnh tim; giúp ngăn ngừa ung thư, chống oxy hóa. Màu tím đẹp của cà tím được quyết định bởi sắc tố anthocyanin có đặc tính chống oxy hóa mạnh, đặc biệt là nasunin anthocyanin.Các chất chống oxy hóa trong cà tím giúp bảo vệ các tế bào của cơ thể khỏi tác hại của các gốc tự do. Chất chống oxy hóa cũng giúp ngăn ngừa các bệnh mãn tính như bệnh tim và ung thư.

Một đánh giá của khoảng 200 nghiên cứu dịch tễ học cho thấy ăn trái cây và rau (bao gồm cả cà tím) có thể ngăn ngừa ung thư dạ dày, tuyến tụy, trực tràng, bàng quang, vú, buồng trứng, cổ tử cung và nội mạc tử cung. Các chất chống oxy hóa trong cà tím giúp bảo vệ các tế bào của cơ thể khỏi tác hại của các gốc tự do các chất chống oxy hóa trong cà tím giúp bảo vệ các tế bào của cơ thể.

Kiểm soát tốt lượng đường trong máu: Cà tím chứa nhiều chất xơ không hòa tan, không được tiêu hóa. Chúng có thể làm chậm quá trình tiêu hóa và làm suy yếu khả năng hấp thụ đường của cơ thể; giúp cân bằng lượng đường trong máu và ngăn ngừa bệnh tiểu đường. Mặt khác, các hợp chất polyphenolic trong cà tím đã được chứng minh là làm giảm chỉ số đường huyết và cải thiện độ nhạy insulin. Chúng có tác dụng tuyệt vời trong việc ngăn ngừa sự phát triển của bệnh tiểu đường loại 2. Các nhà dinh dưỡng khuyên bạn nên thêm cà tím vào chế độ ăn của bệnh nhân tiểu đường cùng với ngũ cốc và các loại rau khác.

Hỗ trợ giảm cân hiệu quả: Cà tím, ít calo và giàu chất xơ, là thực phẩm lý tưởng cho những người béo, thừa cân và phù hợp với mọi chế độ ăn kiêng giảm cân. Chất xơ không hòa tan không được tiêu hóa hoặc hấp thụ trong dạ dày, do đó bạn cảm thấy no lâu hơn và giảm cảm giác thèm ăn. Đồng thời, chúng còn kích thích quá trình tiêu hóa, thúc đẩy nhu động ruột, giúp tống nhanh chất thải ra ngoài cơ thể và chống táo bón. Cứ 100 g cà tím sống cung cấp khoảng 16% lượng chất xơ khuyến nghị cho người Việt Nam mỗi ngày (18-20 g).

Tăng cường trí não: Theo một báo cáo nghiên cứu trên động vật về việc sử dụng nasunin trong vỏ cà tím, anthocyanin này là một chất làm giảm chất sắt mạnh mẽ. Chúng có khả năng chống lại quá trình peroxy hóa lipid, giúp bảo vệ màng não khỏi sự tấn công của các gốc tự do.

Rau và trái cây có chứa anthocyanins luôn chiếm phần lớn trong chế độ ăn uống để giúp cải thiện chức năng nhận thức và cải thiện trí nhớ.

Ăn cà tím như thế nào mới tốt?

Cà tím là nguồn thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe. Tuy nhiên, bạn cũng cần lưu ý khi thường xuyên ăn cà tím:

Độc tố của cà tím xanh khá cao, không thể hòa tan trong nước, tốt nhất bạn nên ngâm cà tím vào nước muối có pha thêm vài giọt giấm để giảm bớt đáng kể. Bóp nhẹ cà tím để loại bỏ chất độc và hạt dễ dàng hơn.

Ăn cả vỏ: nhiều người cho rằng vỏ cà tím không tốt cho tiêu hóa, nhưng ngược lại, chúng rất giàu vitamin B, hỗ trợ quá trình hấp thụ vitamin C trong cơ thể.

Kết hợp với các thực phẩm khác: Nên chế biến cà tím với các thực phẩm khác để giảm lượng cà tím tiêu thụ và tăng chất dinh dưỡng.

Không ăn quá nhiều: Một người lớn không nên dùng quá 250 g cà tím trong một khẩu phần ăn. Không sử dụng liên tục trong vài ngày.

Hạn chế đồ chiên: Trong đồ chiên, rán, chất xơ sẽ hấp thụ nhiều chất béo, đồng thời làm mất đi 50% chất dinh dưỡng trong cà tím.

Lựa chọn cà tím: Cà tím chỉ ngon nếu quả còn non, tươi, không quá già hoặc héo.

Không nấu ở nhiệt độ quá cao: Khi bạn nấu ở nhiệt độ quá cao sẽ làm mất đi hàm lượng dinh dưỡng trong cà chua và tăng lượng độc tố.

Không dùng chung với tôm càng, tôm càng: Tôm càng và cà tím đều dễ tan, dễ gây khó tiêu.

Cà tím ít nước và khó tiêu hóa, trong khi khoai lang giàu tinh bột và dễ sinh ra khí khi tiêu hóa. Ăn chung dễ dẫn đến chứng khó tiêu và đầy hơi, đặc biệt là đối với những người có chức năng tiêu hóa yếu, có thể gây ra các vấn đề nghiêm trọng. Một số thực phẩm không nên ăn cùng với cà tím như: Cua có tính lạnh, cà tím cũng là thực phẩm có tính lạnh. Ăn chung có thể làm tăng gánh nặng cho dạ dày và ruột, gây tiêu chảy hoặc khó tiêu; Mực nang chứa nhiều cholesterol và một số thành phần trong cà tím có thể ảnh hưởng đến quá trình chuyển hóa cholesterol của cơ thể.

Những người không nên ăn cà tím

Người mắc bệnh dạ dày ăn cà tím sẽ khó chịu gây ra tiêu chảy nặng; Người ốm dậy, yếu mệt, bị thấp khớp, đau nhức khi trời lạnh tránh ăn cà tím nhiều và thường xuyên, nhất là món cà tím chiên rán quá nhiều dầu có thể gây viêm tấy…Người bị hen suyễn, mắc bệnh thận ăn cà tím quá nhiều dễ gây sỏi thận.

Thời điểm giao mùa thu – đông cà tím hay bị chát, đắng, lại thiên về tính hàn nên những người có thể chất hư hàn, người dễ bị lạnh bụng, đau bụng, người đang đi ngoài lỏng thì tránh ăn nhiều. Phụ nữ đang mang thai muốn ăn cà tím thì không ăn nhiều. Cần chọn quả tươi mới. Loại bỏ quả héo, hái đã lâu vì đã sinh nhiều solanine có hại. Người trước khi phẫu thuật cũng không nên ăn.