Ngành hóa chất cần một môi trường “thoáng” hơn
DPM: Sản lượng tiêu thụ phân bón, hóa chất tăng mạnh trong tháng 4 | |
TP.HCM: Quyết “quản” được các doanh nghiệp hóa chất vi phạm | |
Tập đoàn Hóa chất bán hết 100% số cổ phần chào bán tại 3 công ty |
Ví như về khai báo hóa chất nhập khẩu, theo quy định hiện hành, tổ chức, cá nhân nhập khẩu hóa chất phải thực hiện khai báo hóa chất nhập khẩu thông qua Cổng thông tin một cửa quốc gia. Thông tin phản hồi của Bộ Công thương được xem là bằng chứng xác nhận hoàn thành khai báo hóa chất, làm cơ sở để các tổ chức, cá nhân hoạt động liên quan làm thủ tục hải quan.
Song tại khoản 15 Điều 1 Dự thảo bổ sung khoản 4a sau khoản 4 Điều 27 Nghị định 113/2017/NĐ-CP quy định phê duyệt hồ sơ đối với thủ tục khai báo hóa chất nhập khẩu nguy hiểm cần được kiểm soát (dinitơ oxit, xyanua và các hợp chất của xyanua, thủy ngân và các hợp chất của thủy ngân).
Ảnh minh họa |
Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cho rằng, việc khai báo thông tin hóa chất nhập khẩu được thiết kế trong dự thảo có tính chất như cấp phép nhập khẩu (doanh nghiệp nộp hồ sơ, cơ quan nhà nước sẽ xem xét hồ sơ và phê duyệt, xác nhận mới được phép nhập khẩu) sẽ tạo gánh nặng hành chính khiến cho doanh nghiệp phải xin hai lần giấy phép mới được phép nhập khẩu loại hàng hóa này. Trong khi xét về mục tiêu quản lý thì “dinitơ oxit, xyanua và các hợp chất của xyanua, thủy ngân và các hợp chất của thủy ngân” là các hóa chất thuộc danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp tại phụ lục II ban hành kèm theo Nghị định 113/2017/NĐ-CP. Có nghĩa các tổ chức, cá nhân nhập khẩu các hóa chất này phải có giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp. Theo đó, doanh nghiệp có giấy phép kinh doanh hóa chất hạn chế mới có quyền được nhập khẩu hóa chất này để phục vụ cho hoạt động kinh doanh của mình. Có nghĩa Nhà nước thông qua cơ chế cấp phép kinh doanh đã kiểm soát hoạt động kinh doanh, nhập khẩu loại hóa chất này của các chủ thể được cấp phép.
“Việc đặt ra kiểm soát đặc biệt đối với các hóa chất “dinitơ oxit và các hợp chất của xyanua, thủy ngân và các hợp chất của thủy ngân” cũng sẽ tạo ra sự thiếu nhất quán trong chính sách quản lý đối với các hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp. Bởi về nguyên tắc các hóa chất thuộc danh mục hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh có điều kiện trong lĩnh vực công nghiệp sẽ chịu sự kiểm soát, quản lý tương tự nhau”, VCCI nhìn nhận.
Bên cạnh đó báo cáo đánh giá tác động, cơ quan chủ trì soạn thảo chưa đưa ra các thông tin về mặt thực tiễn đối với những nguy cơ gây mất an toàn đối với việc nhập khẩu các loại hóa chất là “dinitơ oxit, các hợp chất xyanua, các hợp chất thủy ngân nhập khẩu” đến mức buộc phải bổ sung thêm cơ chế quản lý chặt chẽ hơn đối với các loại hóa chất này. Từ những phân tích trên, VCCI đề nghị cân nhắc bỏ quy định tại khoản 15 Điều 1 Dự thảo, trong trường hợp có lý do thuyết phục để giữ lại quy định này, cần giải trình thêm các vấn đề được nêu ở trên.
Một điểm mới tại Dự thảo là bổ sung quy định về thời hạn của giấy phép sản xuất, kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh trong lĩnh vực công nghiệp là 5 năm. Song, VCCI đề nghị ban soạn thảo quy định thời hạn của giấy phép dài hơn so với đề xuất (ví dụ: 10 năm) để giảm các thủ tục cấp phép đồng thời gia tăng sự ổn định trong sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Đề nghị này trên cơ sở Nghị định 113/2017/NĐ-CP không quy định thời hạn của giấy phép, biện pháp quản lý là hậu kiểm và báo cáo đánh giá tác động cũng không đánh giá tác động rõ ràng về những nguy cơ tác động tiêu cực về mặt quản lý nhà nước của việc không quy định này ngoài không đảm bảo tính thống nhất với Luật.
VCCI cũng đề nghị ban soạn thảo cân nhắc bổ sung thêm một số quy định sửa đổi các quy định tại Nghị định 113/2017/NĐ-CP, như bổ sung quy định về căn cứ cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét để cấp giấy phép xuất khẩu, nhập khẩu tiền chất công nghiệp. Bên cạnh đó, cân nhắc bỏ quy định tại điểm c khoản 2 Điều 16 Nghị định113/2017/NĐ-CP yêu cầu hồ sơ đề nghị cấp giấy phép kinh doanh phải có “Bản giải trình kế hoạch kinh doanh hóa chất hạn chế sản xuất, kinh doanh của tổ chức, cá nhân đăng ký cấp giấy phép”.
“Đây là tài liệu không thể hiện hình thức của điều kiện kinh doanh nào quy định tại khoản 2, 3 Điều 15, khoản 2 Điều 9 Nghị định 113/2017/NĐ-CP, vì vậy quy định tài liệu này trong hồ sơ xin cấp phép là chưa phù hợp. Mặt khác, không rõ cơ quan cấp phép sẽ thẩm định nội dung gì ở tài liệu này. Do đó, việc yêu cầu phải có “Bản giải trình kế hoạch kinh doanh” vừa chưa đảm bảo tính thống nhất trong chính các quy định của Nghị định 113/2017/NĐ-CP cũng chưa đảm bảo tính hợp lý và minh bạch”, VCCI phân tích.