Từ nâng hạng đến tự cường: Cần cú hích từ nhà đầu tư tổ chức và sản phẩm tài chính mới

Ông Don Lam - Tổng Giám đốc và Cổ đông sáng lập Tập đoàn VinaCapital

Tại buổi lễ kỷ niệm và sự kiện chính thức ra mắt hệ thống giao dịch mới KRX, ông Don Lam đã chia sẻ những nhận định sâu sắc xoay quanh hành trình 25 năm qua và viễn cảnh chuyển mình của thị trường trong giai đoạn tới.

Theo ông Don Lam, TTCK Việt Nam đã đạt được nhiều bước tiến vượt bậc kể từ phiên giao dịch đầu tiên năm 2000. Từ chỗ sơ khai, thị trường hiện nay đã có hơn 1.600 công ty niêm yết, hơn 10 triệu tài khoản giao dịch, vốn hóa gần 300 tỷ USD, tương đương 70% GDP, và thanh khoản bình quân hơn 1 tỷ USD mỗi ngày. Hệ thống công nghệ KRX mới ra mắt không chỉ giúp hiện đại hóa hạ tầng mà còn là nền tảng cho những cải tiến đột phá như giao dịch T+0, bán khống và các sản phẩm phái sinh.

Tuy nhiên, ông Don Lam khẳng định: Được nâng hạng thị trường chỉ là bước đầu. Mục tiêu xa hơn là hướng đến tự chủ tài chính quốc gia, xây dựng một hệ thống thị trường vốn đủ sâu, rộng và hiệu quả để phục vụ phát triển trung - dài hạn của nền kinh tế.

Nhìn lại chặng đường phát triển, ông Don Lam nhấn mạnh ba dấu ấn lớn của thị trường: hiện đại hóa hạ tầng công nghệ; mở rộng quy mô và chiều sâu; và hội nhập quốc tế với việc cải cách giới hạn sở hữu nước ngoài, nâng chuẩn quản trị công ty.

Quan trọng hơn, ông cho rằng Việt Nam đang đứng trước "thời cơ chuyển mình tốt nhất", tương tự như các thị trường mới nổi thành công như Hàn Quốc, Malaysia và Thái Lan là nơi vốn hóa thị trường từng tăng từ 60% lên 100% GDP chỉ trong vài năm nhờ chính sách hỗ trợ IPO, phát triển nhà đầu tư tổ chức và đa dạng hóa sản phẩm.

Vai trò thị trường vốn cần được khẳng định rõ nét hơn

Thị trường Việt Nam vẫn đang phụ thuộc nhiều vào hai nhóm ngành là tài chính và bất động sản, chiếm tới 60% vốn hóa. Nếu muốn phản ánh đúng cấu trúc một nền kinh tế hiện đại, chúng ta cần thêm đại diện từ công nghệ, sản xuất tiên tiến và đổi mới sáng tạo, ông Don Lam cảnh báo.

Đây là nền móng giúp thị trường hướng đến những mục tiêu xa hơn như hội nhập tài chính quốc tế và kết nối hiệu quả với khu vực tư nhân.

Bên cạnh đó, Tổng Giám đốc VinaCapital đánh giá cao định hướng chiến lược của Chính phủ thể hiện qua Nghị quyết 86 (về phát triển thị trường vốn), Quyết định 1726 (chiến lược TTCK đến 2030), và hai nghị quyết gần đây là 57 (khoa học -công nghệ) và 68 (phát triển kinh tế tư nhân).

Chuyển hướng từ phụ thuộc vào vốn ngoại sang phát huy nội lực là lựa chọn mang tính sống còn trong bối cảnh toàn cầu nhiều bất ổn. TTCK phải là công cụ để hiện thực hóa điều đó, ông nói.

Theo ông Don Lam, sự tham gia tích cực của các quỹ đầu tư trong nước sẽ tạo nên “xương sống” cho thị trường. Các quỹ này không chỉ cung cấp vốn ổn định mà còn phát triển các sản phẩm chuyên biệt như quỹ hưu trí, quỹ hạ tầng, bất động sản, giúp thị trường ổn định và giảm dần phụ thuộc vào dòng vốn nước ngoài.

Kết thúc phần chia sẻ, ông Don Lam gửi gắm kỳ vọng: Sức mạnh nội lực sẽ là thước đo mức độ tự cường của quốc gia. Với nền tảng 25 năm đã tích lũy, cùng sự quyết tâm của Chính phủ, Bộ Tài chính và các cơ quan vận hành thị trường, tôi tin Việt Nam có đủ năng lực và khát vọng để tiếp tục kiến tạo tương lai, trong đó TTCK là nền tảng chiến lược.

Trong bối cảnh nền kinh tế Việt Nam bước vào giai đoạn chuyển mình mới, lời kêu gọi tập trung phát triển nhà đầu tư tổ chức, đa dạng hóa sản phẩm và tiến tới tự chủ tài chính quốc gia không chỉ là định hướng của một nhà đầu tư kỳ cựu, mà còn là một thông điệp hành động cho toàn ngành trong thập kỷ tới.