Hé cửa cho người dân bán điện mặt trời

	Tài trợ 735 tỷ đồng xây dựng nhà máy điện mặt trời
	Vietcombank ký Hợp đồng tín dụng Dự án Nhà máy điện mặt trời BP Solar1
	Phát triển mô hình năng lượng sạch

Trước tình hình cung ứng điện năm 2019 gặp nhiều khó khăn, để đảm bảo an ninh cung cấp điện, Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) mới đây đã phải tăng huy động các nhà máy thủy điện, làm giảm mức nước dự trữ để cấp điện năm 2019. Song song đó tiếp tục khuyến khích mạnh mẽ các hộ dân lắp đặt hệ thống điện mặt trời trên mái nhà để bán điện hòa vào lưới điện quốc gia.

Khuyến khích các hộ dân lắp đặt hệ thống điện mặt trời để bán điện hòa vào lưới điện quốc gia

Chủ trương trên của EVN tuy không mới, nhưng những ngày gần đây được khá nhiều DN nhỏ và các hộ dân cư thuộc các tỉnh thành phía Nam đón nhận một cách hứng khởi, bởi ngay từ đầu năm 2019 Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 02/2019/QĐ-TTg, trong đó có nội dung xóa bỏ cơ chế bù trừ điện mặt trời trên mái nhà, chuyển sang cơ chế mua bán điện theo chiều giao và chiều nhận riêng biệt của công tơ điện đo đếm hai chiều.

Theo phân tích của các chuyên gia ngành điện, việc áp dụng cơ chế mua bán điện mặt trời trên mái nhà theo công tơ điện hai chiều sẽ tạo ra bước chuyển quan trọng trong thị trường cấp điện với sự tham gia của hàng triệu hộ dân và các DN. Bởi theo tính toán của Bộ Công thương, đến quý III/2018 mặc dù mới chỉ ký thực hiện đấu nối, lắp đặt công tơ hai chiều, xác nhận chỉ số công tơ và sản lượng điện năng giao nhận với khoảng gần 750 khách hàng đăng ký bán điện mặt trời trên mái nhà thì công suất cấp điện đã đạt khoảng 11,55 MWp. Nếu có khoảng 1 triệu hộ gia đình lắp điện mặt trời áp mái (công suất 3-5 kV) thì sẽ tạo ra được khoảng 3.000 MW điện, giải quyết được một phần quan trọng nhu cầu sử dụng điện tại miền Nam.

Tuy nhiên, theo tìm hiểu của Thời báo Ngân hàng, để việc mua bán điện mặt trời áp mái được thực hiện suôn sẻ và khuyến khích được các hộ dân và DN nhỏ tham gia sản xuất điện như một hình thức kinh doanh thì vẫn còn khá nhiều nút thắt hành chính cần cởi mở. Bởi với quy định tại Quyết định 02 mặc dù giá mua điện mặt trời được tính theo quy định của Bộ Tài chính và tham chiếu trên cơ sở tỷ giá trung tâm giữa VND/USD do NHNN công bố để ấn định mức giá năm tiếp theo, nhưng vẫn chưa có những phân tích rõ ràng và hướng dẫn cụ thể.

Ngoài ra, hiện nay chính sách thuế chưa có quy định chi tiết về thuế phí đối với lĩnh vực mua bán điện mặt trời áp mái. Từ trước khi có Quyết định 02, việc mua bán theo cơ chế bù trừ (được thực hiện theo Quyết định 11/2017 của Thủ tướng Chính phủ) cũng đã gặp trở ngại lớn ở khâu hóa đơn khiến hầu hết các hợp đồng bán điện dù đã ký kết nhưng chưa thể thực hiện được. Nay áp dụng Quyết định 02/2019, theo các chuyên gia tài chính, nếu tách riêng hai dòng điện theo chiều giao và chiều nhận riêng biệt thì khả năng sẽ phát sinh hai hóa đơn, hai lần giao dịch trên cùng một hệ thống. Khi đó DN hoặc người dân sản xuất điện để bán sẽ rất vướng trong việc ký kết các hợp đồng hoặc khó khăn trong khi làm việc, quyết toán với cơ quan thuế về các nghĩa vụ thu nộp ngân sách.

Theo chuyên gia ngành điện Trần Viết Ngãi (Hiệp hội Năng lượng Việt Nam) đến thời điểm hiện tại đã có hàng chục ngàn hộ dân và DN đầu tư phát điện mặt trời áp mái có điện năng dư thừa có thể bán lên mạng lưới điện quốc gia. Ở khu vực TP.HCM đã có khoảng gần 300 khách hàng đăng ký bán lại phần điện dư cho Tổng công ty điện lực TP.HCM. Hiện nay ở khu vực các tỉnh nam miền Trung, Đông và Tây Nam bộ đã có chục DN có kế hoạch đưa sản xuất điện mặt trời áp mái vào kế hoạch kinh doanh như một khoản đầu tư.

Vì vậy, việc sửa đổi những chính sách thuế, hướng dẫn chi tiết về hợp đồng, hóa đơn cần thực hiện sớm để các địa phương có thể tranh thủ tận dụng nguồn điện năng do người dân sản xuất và cung ứng. Và cùng với đó, ở góc độ thị trường, DN và người dân có thể sử dụng nguồn năng lượng mặt trời để vừa phục vụ sản xuất kinh doanh vừa có thể tạo ra nguồn doanh thu tích hợp vào kế hoạch kinh doanh, để tăng lợi nhuận và trên cơ sở tận dụng cơ sở vật chất, nhà xưởng sẵn có.