Chờ hành lang pháp lý để đẩy mạnh triển khai eKYC

	eKYC mở đường cho ngân hàng số phát triển
	eKYC sẽ tăng tốc
	Ngân hàng vào cuộc triển khai định danh điện tử

Ông Dương Trọng Chữ

NHNN vừa ban hành Thông tư 16/2020/TT-NHNN sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 23 về hướng dẫn mở và sử dụng tài khoản thanh toán tại tổ chức cung ứng dịch vụ thanh toán. Một trong sửa đổi đáng chú ý của Thông tư lần này là quy định rõ ràng về việc mở tài khoản thanh toán của cá nhân tại các TCTD bằng phương thức điện tử (eKYC). Phóng viên Thời báo Ngân hàng đã phỏng vấn ông Dương Trọng Chữ - Giám đốc Khối ngân hàng số LienVietPostBank.

Thưa ông, việc chính thức cho phép thực hiện eKYC tại Thông tư 16 sẽ tác động ra sao đối với hoạt động thanh toán nói riêng, hoạt động ngân hàng nói chung?

LienVietPostBank là một trong những ngân hàng được phép triển khai thử nghiệm eKYC. Ngay từ đầu năm 2020, LienVietPostBank đã tập trung nguồn lực, xây dựng cơ sở hạ tầng và hoàn thiện các giải pháp về công nghệ để sẵn sàng triển khai mở tài khoản thanh toán cá nhân bằng hình thức điện tử. Đặc biệt, từ giữa tháng 9/2020, LienVietPostBank đã triển khai định danh tài khoản bằng eKYC trên ứng dụng di động LienViet24h. Tính đến hết tháng 11, sau gần 3 tháng triển khai, chỉ có khoảng gần 14.000 khách hàng thực hiện định danh eKYC, trong đó có gần 5.000 khách hàng không thực hiện thao tác đến bước cuối cùng.

Việc NHNN chính thức cho phép thực hiện eKYC tại Thông tư 16 sẽ tác động tích cực đến hoạt động thanh toán nói riêng và hoạt động ngân hàng nói chung. Ngày nay, ngân hàng không chỉ cạnh tranh về uy tín, chất lượng dịch vụ, mà còn cạnh tranh nhau cả về sản phẩm, dịch vụ và phương thức phục vụ khách hàng.

Với tỷ lệ sử dụng điện thoại thông minh khá cao, tỷ lệ phủ sóng internet 3G, 4G trải dài khắp cả nước, người dùng tại Việt Nam cũng như tại các nước khác trên thế giới sẽ có xu hướng chuyển dịch dần các hành vi mua sắm, tiêu dùng, giao dịch ngân hàng sang trực tuyến, dần thay thế các hoạt động mua sắm, tiêu dùng truyền thống. Việc dễ dàng mở tài khoản thanh toán trực tuyến sẽ tạo thuận lợi cho khách hàng trong việc mở tài khoản thanh toán mà không cần đến ngân hàng, giúp thúc đẩy các hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt trong cả thương mại điện tử và thương mại truyền thống (tại các điểm bán hàng có chấp nhận thanh toán bằng các hình thức điện tử như thanh toán thẻ, thanh toán QR…).

Việc cho phép mở tài khoản thanh toán trực tuyến mà không phải đến ngân hàng sẽ tạo nhiều tiện lợi cho khách hàng vừa tiết kiệm thời gian và công sức, giúp khách hàng có thể thực hiện được mọi lúc, mọi nơi. Đồng thời, chính sách này sẽ giúp tăng khả năng tiếp cận các dịch vụ tài chính chính thống cho người dân ở khu vực nông thôn, vùng sâu vùng xa - nơi có tỷ lệ tiếp cận tài chính còn khá thấp và có ý nghĩa lớn đối với quá trình phát triển tài chính toàn diện tại Việt Nam.

NHNN cho phép các ngân hàng xác minh khách hàng cho việc mở tài khoản qua eKYC, nhưng phải chịu trách nhiệm hoàn toàn về đảm bảo an ninh an toàn, bảo mật. Điều này có tạo áp lực đối với ngân hàng không?

Các yêu cầu về giải pháp công nghệ của NHNN tại Thông tư 16 không gây áp lực đối với LienVietPostBank. Hiện nay, LienVietPostBank đã ứng dụng nhiều công nghệ mới trong quá trình xác thực eKYC như: dùng trí tuệ nhân tạo và công nghệ xử lý ảnh để đọc thông tin khách hàng từ thẻ căn cước, CMND… để tự động đăng ký thông tin khách hàng (công nghệ OCR); dùng trí tuệ nhân tạo và công nghệ xử lý ảnh để kiểm tra thực thể sống và so khớp hình ảnh qua camera với hình ảnh bóc tách từ CMND, thẻ căn cước… để xác thực khuôn mặt khách hàng. Ngoài ra, chúng tôi cũng đang tiếp tục nghiên cứu ứng dụng công nghệ Video Call và các công nghệ sinh trắc học khác để bổ sung thêm vào giải pháp eKYC của ngân hàng.

Việc NHNN quy định khống chế hạn mức giao dịch qua các tài khoản thanh toán không vượt quá 100 triệu đồng/tháng theo ông có phù hợp với thực tế hay không?

Việc khống chế hạn mức giao dịch qua tài khoản thanh toán mở trực tuyến không vượt quá 100 triệu đồng/tháng tuy có gây nhiều hạn chế cho khách hàng, nhưng đồng thời cũng giúp khách hàng kiểm soát rủi ro trong giao dịch, tránh việc bị lừa đảo, kẻ xấu lợi dụng. Điều này cũng góp phần giúp ngân hàng và các cơ quan có thẩm quyền phòng chống rửa tiền, tránh việc mở tài khoản phục vụ các mục đích lừa đảo, rửa tiền. Bên cạnh đó, việc khống chế hạn mức giao dịch chỉ áp dụng với các khách hàng mở tài khoản trực tuyến hoàn toàn. Khi khách hàng có nhu cầu giao dịch với hạn mức cao hơn, có thể đến ngân hàng để xác thực thông tin theo đúng quy định. Vì vậy, việc khống chế hạn mức giao dịch là hợp lý.

Còn vướng mắc nào ngân hàng cần được tháo gỡ để giúp ngân hàng triển khai eKYC đạt hiệu quả như kỳ vọng cũng như đảm bảo an toàn trong hoạt động thanh toán, thưa ông?

LienVietPostBank đã chuẩn bị công nghệ từ sớm và đang chờ hành lang pháp lý để đẩy mạnh triển khai. Việc NHNN ban hành Thông tư 16 sẽ tạo hành lang pháp lý để LienVietPostBank cũng như khách hàng có thể yên tâm triển khai eKYC. Để đảm bảo an toàn trong hoạt động thanh toán cũng như tăng tính thuận tiện cho khách hàng, LienVietPostBank đề xuất có cơ chế liên thông với cơ quan quản lý như Bộ Công an để xác thực thông tin trên CCCD, CMND, là đúng với thông tin trong cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư. Đồng thời đề xuất NHNN xây dựng cơ chế chính sách cho phép các ngân hàng thương mại có thể xác thực thông tin khách hàng bằng cách sử dụng thông tin dữ liệu hoặc công nhận kết quả định danh của khách hàng đó tại một ngân hàng khác.

Xin cảm ơn ông!