Diễn biến thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế tuần từ 6-11/10

Diễn biến thị trường tài chính tiền tệ quốc tế

Mỹ: Chứng khoán giảm điểm, niềm tin người tiêu dùng tháng 10 giữ ổn định

Các chỉ số chứng khoán Mỹ giảm trong tuần qua giữa lúc lo ngại gia tăng về việc căng thẳng thương mại toàn cầu có thể tái bùng phát và những tác động tiềm ẩn của tình trạng đóng cửa chính phủ Mỹ kéo dài. Chỉ số Nasdaq Composite và S&P 500 phần lớn duy trì sắc xanh trong phần lớn tuần, được hỗ trợ bởi làn sóng hứng khởi quanh các công ty liên quan đến trí tuệ nhân tạo (AI). Nhiều thỏa thuận hợp tác mới tiếp tục thúc đẩy tâm lý tích cực, trong đó có thỏa thuận chiến lược giữa Advanced Micro Devices (AMD) và OpenAI, giúp cổ phiếu AMD tăng hơn 20% trong phiên thứ Hai.

Tuy nhiên, thị trường cổ phiếu quay đầu giảm mạnh vào sáng thứ Sáu sau khi Tổng thống Donald Trump đăng trên mạng xã hội rằng ông đang xem xét “tăng mạnh thuế nhập khẩu đối với hàng hóa Trung Quốc” nhằm đáp trả kế hoạch Trung Quốc siết kiểm soát xuất khẩu đất hiếm. Cùng lúc đó, giá vàng tiếp tục phá kỷ lục, lần đầu tiên vượt ngưỡng 4.000 USD/oz, phản ánh mức độ bất ổn địa chính trị và kinh tế ngày càng cao.

Theo các nhà đầu tư cũng đang hướng sự chú ý đến mùa công bố kết quả kinh doanh quý III, sẽ bắt đầu không chính thức với báo cáo của JPMorgan Chase vào ngày 14/10. Trong bối cảnh tình trạng đóng cửa chính phủ khiến nhiều dữ liệu kinh tế quan trọng bị trì hoãn, kết quả lợi nhuận doanh nghiệp có thể sẽ tác động mạnh đến tâm lý thị trường.

Theo khảo sát của FactSet, các chuyên gia phân tích dự báo chỉ số S&P 500 sẽ ghi nhận quý tăng trưởng lợi nhuận thứ chín liên tiếp so với cùng kỳ năm trước.

Giữa lúc thiếu vắng dữ liệu kinh tế mới do chính phủ tiếp tục đóng cửa, nhà đầu tư tập trung vào biên bản cuộc họp chính sách giữa tháng 9 của Cục Dự trữ Liên bang (Fed) công bố hôm thứ Tư.

Biên bản cho thấy sự chia rẽ quan điểm giữa các nhà hoạch định chính sách, khi họ phải cân nhắc giữa các tín hiệu kinh tế trái chiều. Nhiều thành viên vẫn lo ngại về lạm phát cao kéo dài và thị trường lao động suy yếu, đồng thời lưu ý rằng “rủi ro tăng đối với lạm phát vẫn ở mức cao, trong khi rủi ro giảm đối với việc làm cũng gia tăng”.

Tuy vậy, phần lớn nhà hoạch định chính sách cho rằng việc tiếp tục nới lỏng chính sách trong phần còn lại của năm là phù hợp, dù một số ý kiến cảnh báo rằng chính sách tiền tệ hiện tại có thể chưa đủ chặt chẽ, do đó cần thận trọng khi xem xét điều chỉnh trong tương lai.

Ở thông tin khác, theo Đại học Michigan, chỉ số niềm tin người tiêu dùng sơ bộ tháng 10 đạt 55 điểm, hầu như không đổi so với tháng trước. Báo cáo cho thấy đánh giá của người dân về tài chính cá nhân hiện tại và triển vọng kinh doanh trong năm tới được cải thiện, trong khi kỳ vọng về tài chính cá nhân trong tương lai và điều kiện mua sắm hàng hóa lâu bền lại giảm.

Kỳ vọng lạm phát trong 12 tháng tới giảm nhẹ xuống 4,6% từ mức 4,7% hồi tháng 9, trong khi kỳ vọng lạm phát dài hạn duy trì ở mức 3,7%.

Trái phiếu chính phủ Mỹ (U.S. Treasuries) ghi nhận mức lợi nhuận dương khi lợi suất giảm mạnh vào cuối tuần, do căng thẳng thương mại Mỹ - Trung leo thang. (Giá trái phiếu và lợi suất di chuyển ngược chiều nhau.) Nguy cơ chính phủ tiếp tục đóng cửa cũng thúc đẩy nhu cầu trú ẩn an toàn đối với trái phiếu.

Trái phiếu đô thị (municipal bonds) diễn biến ổn định với biến động giá hạn chế, khi thị trường tiêu hóa lượng phát hành mới dày đặc cùng nhu cầu chọn lọc từ nhà đầu tư.

Trái phiếu doanh nghiệp hạng đầu tư kém tích cực hơn so với trái phiếu chính phủ do thanh khoản giao dịch thấp, nhà đầu tư thận trọng hơn và nguồn cung mới hạn chế. Trong khi đó, theo các nhà đầu tư, tâm lý trên thị trường trái phiếu lợi suất cao bắt đầu suy yếu do bối cảnh kinh tế vĩ mô xấu đi, khi bên bán chiếm ưu thế và khối lượng giao dịch dưới mức trung bình.

Châu Âu: Chứng khoán giảm, sản xuất công nghiệp Đức lao dốc mạnh

Tính theo đồng nội tệ, chỉ số toàn châu Âu STOXX Europe 600 kết thúc tuần giảm 1,10%. Nhà đầu tư chốt lời sau khi chỉ số này chạm mức cao kỷ lục, trong khi bất ổn chính trị tại Pháp và căng thẳng thương mại toàn cầu đã khiến tâm lý thị trường suy yếu vào cuối tuần. Các chỉ số chính tại khu vực cũng đồng loạt giảm: DAX (Đức) giảm 0,56%, CAC 40 (Pháp) mất 2,02% FTSE MIB (Ý) giảm 2,80% và FTSE 100 (Anh) giảm nhẹ 0,67%.

Dữ liệu kinh tế mới nhất cho thấy nền công nghiệp Đức tiếp tục suy yếu, sau khi tác động từ hoạt động đẩy mạnh sản xuất trước thời hạn áp thuế của Mỹ vào tháng 4 dần phai nhạt.

Sản lượng công nghiệp Đức tháng 8 giảm 4,3% so với tháng trước, mức giảm mạnh hơn nhiều so với dự báo, làm dấy lên lo ngại suy thoái. Nguyên nhân chính là sản xuất ô tô sụt giảm mạnh, trong khi sản lượng máy móc, thiết bị, dược phẩm, sản phẩm điện – máy tính – quang học cũng giảm đáng kể.

Một báo cáo khác cho thấy xuất khẩu của Đức bất ngờ giảm trong tháng 8, sụt 0,5% so với tháng 7, với mức giảm ở cả Anh, Liên minh châu Âu và Mỹ. Xuất khẩu sang Mỹ – đối tác thương mại lớn nhất của Đức năm 2024 – giảm 2,5% trong tháng, và giảm tới 20,1% so với cùng kỳ năm trước (đã điều chỉnh theo lịch và mùa vụ).

Trong bối cảnh đó, chính phủ liên minh Đức đã công bố một gói biện pháp mới nhằm cắt giảm chi tiêu ngân sách và hỗ trợ ngành công nghiệp ô tô, bao gồm siết chặt quy định phúc lợi xã hội và tăng trợ cấp cho việc mua xe điện sản xuất trong nước.

Tại Anh, các báo cáo từ ngân hàng cho vay thế chấp Halifax và Hiệp hội Môi giới Bất động sản Hoàng gia Anh (RICS) cho thấy hoạt động thị trường nhà ở tại Anh tiếp tục giảm tốc trong tháng 9.

Chỉ số giá nhà Halifax bất ngờ giảm 0,3% so với tháng trước, trái ngược với mức tăng 0,2% trong tháng 8 và kỳ vọng tăng 0,2% của các chuyên gia do FactSet khảo sát. Dù vậy, giá nhà vẫn tăng 0,3% kể từ đầu năm.

Chỉ số của RICS phản ánh nhu cầu mua và doanh số nhà đã ký kết vẫn âm trong tháng thứ ba liên tiếp. Thước đo cân bằng giá nhà (chênh lệch giữa tỷ lệ môi giới báo giá tăng và giảm) cải thiện nhẹ, từ -18 lên -15 trong tháng 9.

Khủng hoảng chính trị Pháp leo thang. Thủ tướng Pháp Sébastien Lecornu đã từ chức, chấm dứt chính phủ có thời gian tồn tại ngắn nhất trong lịch sử nền Cộng hòa thứ Năm, sau khi Tổng thống Emmanuel Macron bổ nhiệm một nội các mới nhưng bị phe đối lập bác bỏ.

Chủ tịch đảng cực hữu RN, Jordan Bardella, đã kêu gọi giải tán Quốc hội và tổ chức bầu cử lập pháp mới, làm gia tăng bất ổn chính trị trong bối cảnh Pháp đang đối mặt với áp lực kinh tế và xã hội ngày càng lớn.

Nhật Bản: Chứng khoán giảm, dữ liệu kinh tế cho thấy tăng trưởng tiền lương chậm lại

Thị trường chứng khoán Nhật Bản tăng mạnh trong tuần, với chỉ số Nikkei 225 tăng 5,07% và TOPIX tăng 2,19%. Giới đầu tư phản ứng tích cực trước việc Sanae Takaichi giành chiến thắng trong cuộc bầu cử chủ tịch Đảng Dân chủ Tự do (LDP), mở đường cho bà trở thành Thủ tướng tiếp theo của Nhật Bản. Kết quả này được xem là tín hiệu thuận lợi cho thị trường cổ phiếu, trong khi đồng yên suy yếu do kỳ vọng chính phủ mới sẽ đẩy mạnh kích thích tài khóa và duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng.

Đồng yên Nhật giảm xuống khoảng 152,8 JPY/USD, từ mức khoảng 147,5 JPY/USD vào cuối tuần trước.

Tuy nhiên, vào cuối ngày thứ Sáu, sau khi thị trường chứng khoán đóng cửa, Đảng Komeito bất ngờ tuyên bố rút khỏi liên minh cầm quyền, viện dẫn bất đồng chính sách và lo ngại cách xử lý bê bối tài chính chính trị trước đây.

Động thái này làm dấy lên nghi ngờ về khả năng bà Takaichi chính thức trở thành Thủ tướng, đồng thời tăng khả năng tổ chức bầu cử sớm.

Sự bất ổn chính trị này đã tác động tiêu cực đến trái phiếu chính phủ Nhật Bản (JGB). Lợi suất JGB kỳ hạn 10 năm tăng lên 1,69%, từ 1,67% của tuần trước, mức cao nhất kể từ năm 2008, do kỳ vọng bà Takaichi sẽ nhanh chóng tung ra gói kích thích tài khóa.

Về chính sách tiền tệ, bà tránh bình luận về việc tăng lãi suất, song nhiều nhà đầu tư cho rằng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) sẽ khó có thể nâng lãi suất trong ngắn hạn.

Trong khi đó, tăng trưởng tiền lương tại Nhật chậm lại trong tháng 8, khi mức lương danh nghĩa trung bình tăng 1,5% so với cùng kỳ năm trước, thấp hơn nhiều so với dự báo 2,7% và giảm mạnh so với 3,4% (điều chỉnh) trong tháng 7.

Lương thực tế (đã điều chỉnh lạm phát) giảm tháng thứ tám liên tiếp.

Ngược lại, chi tiêu hộ gia đình tăng 2,3% so với cùng kỳ, vượt dự báo 1,2% và cao hơn mức 1,4% trong tháng trước, cho thấy tiêu dùng hộ gia đình vẫn là điểm sáng hiếm hoi trong bức tranh kinh tế.

Trung Quốc: Tiêu dùng trong “Tuần lễ vàng” gây thất vọng, giới đầu tư chờ đợi Hội nghị Trung ương 4

Thị trường chứng khoán Trung Quốc đại lục diễn biến trái chiều trong tuần giao dịch ngắn ngủi sau kỳ nghỉ lễ dài. Theo đó, chỉ số CSI 300 giảm 0,51%, Shanghai Composite Index tăng nhẹ 0,37% trong hai ngày giao dịch kết thúc ngày thứ Sáu. Tại Hồng Kông, Hang Seng Index giảm mạnh 3,13% (theo số liệu của FactSet).

Thị trường Trung Quốc mở cửa trở lại ngày 9/10, sau kỳ nghỉ “Tuần lễ vàng” kéo dài tám ngày bắt đầu từ 1/10.

Dữ liệu sơ bộ cho thấy mức tiêu dùng trong Tuần lễ vàng thấp hơn kỳ nghỉ Lao động hồi tháng 5.

Theo Bloomberg trích dẫn số liệu chính phủ, doanh số tại các nhà bán lẻ và nhà hàng tăng 3,3% trong nửa đầu kỳ nghỉ, chỉ bằng một nửa tốc độ tăng trong kỳ nghỉ Lao động.

Lượng hành khách di chuyển trung bình tăng 6,2% so với cùng kỳ năm ngoái, thấp hơn mức 8% trong kỳ nghỉ tháng 5, theo Bộ Giao thông Trung Quốc.

Dữ liệu này gây thất vọng vì Tuần lễ vàng vốn là giai đoạn tiêu dùng cao điểm, trong bối cảnh chính phủ Bắc Kinh đang nỗ lực tái cân bằng nền kinh tế, chuyển trọng tâm từ xuất khẩu và sản xuất sang tiêu dùng nội địa và dịch vụ.

Về chính sách, các chuyên gia đang hướng sự chú ý đến Hội nghị Trung ương 4 của Đảng Cộng sản Trung Quốc, dự kiến diễn ra từ ngày 20–23/10.

Tại hội nghị này, các quan chức cấp cao dự kiến sẽ thảo luận và thông qua đề xuất cho Kế hoạch 5 năm tiếp theo, định hình mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của Trung Quốc.

Giới phân tích sẽ theo dõi chặt chẽ các tuyên bố sau hội nghị để tìm manh mối về định hướng chiến lược kinh tế mới của Bắc Kinh.

Philippines: Lạm phát ôn hòa, triển vọng tăng trưởng yếu thúc đẩy ngân hàng trung ương tiếp tục cắt giảm lãi suất

Hôm thứ Tư, Hội đồng Tiền tệ của Ngân hàng Trung ương Philippines (BSP) đã nhóm họp và quyết định hạ lãi suất điều hành - lãi suất tái cấp vốn mục tiêu - từ 5,00% xuống 4,75%.

Đây là đợt cắt giảm mới nhất trong chuỗi điều chỉnh lãi suất giảm dần bắt đầu từ tháng 8/2024, khi mức lãi suất mục tiêu còn ở 6,50%.

Trong tuyên bố ngắn gọn sau cuộc họp, các nhà hoạch định chính sách cho biết triển vọng lạm phát “ôn hòa và nằm vững trong phạm vi mục tiêu” của ngân hàng trung ương, đồng thời kỳ vọng lạm phát vẫn được “neo giữ ổn định.”

Tuy nhiên, họ cũng lưu ý rằng những yếu tố như điều chỉnh giá điện và tăng thuế nhập khẩu gạo có thể gây thêm áp lực lạm phát.

Ở chiều ngược lại, triển vọng tăng trưởng kinh tế trong nước đã yếu đi, một phần do niềm tin doanh nghiệp suy giảm liên quan đến chi tiêu cơ sở hạ tầng công và dấu hiệu cho thấy nhu cầu tiêu dùng đang chậm lại.

Đối với định hướng chính sách trong tương lai, ngân hàng trung ương cho rằng vẫn có “dư địa để duy trì chính sách tiền tệ nới lỏng hơn”, bởi triển vọng lạm phát thuận lợi và nhu cầu nội địa hạ nhiệt cho phép tăng cường hỗ trợ hoạt động kinh tế.

Tuy nhiên, BSP cũng nhấn mạnh rằng họ sẽ theo dõi sát tác động lan tỏa của các đợt cắt giảm lãi suất trước đó để đánh giá hiệu quả đối với toàn nền kinh tế.

Ba Lan: Ngân hàng trung ương tiếp tục hạ lãi suất nhờ “triển vọng lạm phát cải thiện”

Trong hai ngày họp chính sách tiền tệ (thứ Ba và thứ Tư), Ngân hàng Trung ương Ba Lan (NBP) đã quyết định giảm lãi suất cơ bản (lãi suất tham chiếu) thêm 25 điểm cơ bản, từ 4,75% xuống 4,50%.

Các loại lãi suất khác do NBP kiểm soát cũng được giảm 25 điểm cơ bản. Đây là đợt cắt giảm thứ ba của NBP kể từ cuối tháng 6/2025.

Theo tuyên bố sau cuộc họp, các nhà hoạch định chính sách nhận định rằng tăng trưởng kinh tế tại Liên minh châu Âu (EU) và Hoa Kỳ “có khả năng đã chậm lại” trong quý III.

Tại Ba Lan, tốc độ tăng lương hàng năm vẫn ở mức cao, dù đã giảm nhẹ, và số liệu từ khu vực doanh nghiệp cho thấy tăng trưởng tiền lương đang “chậm dần.”

Về lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 9 tăng 2,9% so với cùng kỳ, bằng với mức của tháng 8, trong khi lạm phát lõi (loại trừ thực phẩm và năng lượng) được ước tính vẫn ở mức tương đương tháng trước.

Từ đó, NBP kết luận rằng với “triển vọng lạm phát được cải thiện trong thời gian tới”, việc điều chỉnh giảm lãi suất là “hoàn toàn hợp lý”.