Làm đậm tính ưu việt của nền hành chính vì lợi ích người dân

	Ban hành Kế hoạch cải cách hành chính ngành Ngân hàng năm 2021
	Giữ vững tâm thế bộ ngành dẫn đầu cải cách
	Ngân hàng Nhà nước và tư duy phục vụ nhân dân

Nhân dịp này Thời báo Ngân hàng có cuộc trao đổi với Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú - Thành viên Ban chỉ đạo CCHC của Chính phủ.

Phó Thống đốc Thường trực NHNN Đào Minh Tú

Phó Thống đốc có thể chia sẻ những bí quyết để NHNN tạo đột phá trong CCHC và có được những thành tích ngoạn mục trong suốt 10 năm qua?

Năm 2020 là năm “bản lề”, kết thúc kế hoạch 5 năm (2016 -2020) và Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội 10 năm (2011- 2020), bước vào kế hoạch 5 năm và Chiến lược 10 năm mới. Năm 2020 cũng là năm kết thúc chương trình tổng thể CCHC nhà nước 10 năm giai đoạn 2011-2020 để tiếp tục thực hiện chương trình cải cách của 10 năm tới. Trong năm bản lề quan trọng này, NHNN tiếp tục khẳng định kết quả của sự nỗ lực CCHC bằng việc lần thứ 6 liên tiếp dẫn đầu chỉ số CCHC trong số các bộ, ngành. Đây là kết quả của quá trình phấn đấu không mệt mỏi của cả hệ thống NHNN nói riêng và cả ngành Ngân hàng nói chung trong suốt 10 năm qua.

Để đạt được điều này, tôi có thể khẳng định đó là nhận thức phải rất đầy đủ và hành động phải rất quyết liệt, được quán triệt từ người đứng đầu là Thống đốc NHNN đến từng cán bộ trong Ngành. CCHC được coi đó là “xương sống” và là “tinh thần” của hoạt động quản lý, điều hành thực hiện nhiệm vụ chính trị của NHNN với vai trò chức năng quản lý nhà nước, là công cụ giải pháp của các TCTD với chức năng kinh doanh hoạt động ngân hàng và dịch vụ tiền tệ, thanh toán.

Đặc biệt trong bối cảnh kinh tế quốc tế hội nhập sâu rộng với cơ hội và thách thức đan xen, nền kinh chuyển đổi mô hình tăng trưởng từ chiều rộng sang chiều sâu hướng tới tăng trưởng bền vững, NHNN đã nhận thức rõ phải tái cơ cấu tổng thể toàn diện ngành Ngân hàng với trọng tâm là hệ thống TCTD theo định hướng chỉ đạo của Đảng và Chính phủ, góp phần vào việc thực hiện thành công đề án tái cơ cấu tổng thể nền kinh tế giai đoạn 2011-2020. Trong đó CCHC được xác định là nội hàm của Đề án tái cơ cấu tổng thể ngành Ngân hàng nói chung và Đề án tái cơ cấu hệ thống các TCTD nói riêng. Đích đến cuối cùng của các Đề án tái cơ cấu hay CCHC là huy động hiệu quả mọi nguồn lực trong xã hội để phân bổ, cung ứng và đáp ứng tốt nhất nhu cầu vốn cho nền kinh tế. Hay nói cách khác là tạo cơ chế và môi trường cho quan hệ giao dịch giữa các chủ thể trong nền kinh tế được thuận lợi, khai thác và sử dụng hiệu quả các nguồn lực phục vụ cho phát triển kinh tế - xã hội.

Từ đây Thống đốc NHNN đã chỉ đạo, trong mọi nhiệm vụ nội dung cải cách tổng thể hoạt động ngân hàng theo đề án tái cơ cấu ngành Ngân hàng 2 giai đoạn 2011 - 2015 và 2015 - 2020 phải có sự cải cách sâu rộng cả về phương thức tổ chức, chỉ đạo điều hành của NHNN cũng như tổ chức thực hiện, nhằm hội tụ sức mạnh, tạo ra sự thúc đẩy chung, góp phần liên thông, liên kết trong vận hành các hoạt động NHNN nói riêng và toàn ngành Ngân hàng.

Nhất là với vị thế của một ngành kinh tế trọng yếu, huyết mạch của nền kinh tế có vai trò trọng yếu trong tổng thể hệ thống tài chính Việt Nam, lãnh đạo NHNN xác định cải cách là quá trình liên tục không ngừng và bền bỉ. Từ đó mạnh mẽ quyết đoán các chương trình CCHC, đi tắt đón đầu những xu hướng phát triển, lựa chọn những mô hình cải cách mới nhất của hoạt động tài chính - ngân hàng trong nước và trên thế giới phù hợp với điều kiện thực tiễn Việt Nam, hoạch định rõ lộ trình thực hiện từng năm với đích đến cao hơn. Đồng thời, bổ sung các định hướng, mục tiêu cụ thể CCHC vào chương trình công tác hàng năm, nhằm góp phần hoàn thành tốt các nhiệm vụ chính trị mà Đảng, Quốc hội, Chính phủ giao phó.

Đặc biệt để hiện thực hóa các định hướng kế hoạch này, NHNN đã chọn 3 trụ cột trong 6 nội dung CCHC làm điểm tựa đột phá cho việc triển khai kế hoạch tái cấu trúc tổng thể Ngành đó là cải cách thể chế, hoàn thiện cơ chế chính sách đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin dựa trên nền hiện đại hóa hoạt động hành chính và nâng cao năng lực chất lượng nguồn nhân lực, ý thức trách nhiệm công chức công vụ.

Trong đó, NHNN đã hoàn thiện hành lang pháp lý về hoạt động ngân hàng, xử lý nợ xấu, quản lý hoạt động tín dụng, thanh toán của các TCTD... Đổi mới, công tác quản lý điều hành tỷ giá, vàng hướng đến mục tiêu cao nhất là kiểm soát lạm phát, ổn định giá trị đồng tiền. Đồng thời chỉ đạo các TCTD, đặc biệt các TCTD yếu kém triển khai quyết liệt, hiệu quả phương án cơ cấu lại gắn với xử lý nợ xấu giai đoạn 2016-2020 đã được phê duyệt; Hướng các TCTD cơ cấu lại danh mục đầu tư, cơ cấu tài sản của các TCTD dịch chuyển theo hướng tích cực, hướng dòng vốn tín dụng vào lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên, hỗ trợ thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Bằng chính những kết quả trong CCHC đã tạo được những công cụ hữu hiệu để NHNN triển khai đồng bộ các giải pháp thực hiện thành công chính sách tiền tệ, xây dựng một hệ thống ngân hàng hoạt động an toàn, lành mạnh, có hiệu quả, nâng cao hiệu quả huy động và phân bổ nguồn vốn trong nền kinh tế, qua đó củng cố niềm tin của người dân vào các mục tiêu ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát, giữ vững giá trị đồng bản tệ, thúc đẩy tăng trưởng bền vững trong 10 năm qua luôn ở mức cao.

Việc triển khai CCHC trên toàn hệ thống đã góp phần nâng cao trách nhiệm không chỉ của các TCTD mà của cả người dân và doanh nghiệp trong sử dụng vốn

Người dân, doanh nghiệp nói riêng và nền kinh tế nói chung đã được hưởng lợi gì từ công tác CCHC của NHNN, thưa Phó Thống đốc?

Suy cho cùng bản chất của câu chuyện CCHC đó chính là làm thay đổi quan hệ giữa cơ quan hành chính, đơn vị cung ứng dịch vụ với người dân và doanh nghiệp nhằm thực hiện mục tiêu tư tưởng cốt lõi, có tính quy luật trong xây dựng nhà nước pháp quyền XHCN ở nước ta “Nhà nước của dân, do dân, vì dân”. Tư tưởng này đã được NHNN hiện thực hóa với việc đặt người dân và doanh nghiệp vào vị trí trung tâm mọi hoạt động CCHC, không chỉ riêng cơ quan quản lý mà rộng đến toàn bộ các TCTD hoạt động kinh doanh trong toàn Ngành.

Đặc biệt trong bối cảnh 10 năm qua, nền tảng kinh tế, tài chính thế giới có nhiều biến động bất ổn, sự biến động phức tạp của dòng vốn quốc tế… đã ảnh hưởng không nhỏ tới nền kinh tế trong nước. Để hỗ trợ doanh nghiệp người dân cũng như nền kinh tế khắc phục khó khăn từng bước phát triển vững chắc, NHNN đã cụ thể hóa hành động cho toàn Ngành chương trình kế hoạch cải thiện môi trường kinh doanh cho từng giai đoạn cũng như từng năm. Trong đó, tập trung vào việc đổi mới quy trình hoạt động ngân hàng, nâng cao minh bạch, cắt giảm thủ tục, tiết giảm chi phí hoạt động để hạ giá thành dịch vụ, giảm lãi suất cho vay trên cơ sở đảm bảo an toàn hoạt động ngân hàng… Hiệu ứng của việc triển khai các chương trình kế hoạch này trên toàn hệ thống các TCTD đã thúc đẩy, nâng cao trách nhiệm không chỉ của các TCTD mà của cả người dân và doanh nghiệp trong việc sử dụng vốn, góp phần làm giảm nợ xấu giảm tổn thất cho ngân hàng. Đây cũng là cơ sở để ngân hàng ngày càng mang đến nhiều lợi ích cho nền kinh tế đó lợi ích chia sẻ đồng hành giữa doanh nghiệp và ngân hàng.

Như trước tác động của dịch bệnh Covid-19 từ đầu năm 2020 đến nay, NHNN là Bộ hàng đầu sớm có giải pháp chung với xã hội để tháo gỡ khó khăn duy trì hoạt động nền kinh tế, tạo những bứt phá trong giai đoạn khó khăn và đưa hoạt động kinh tế trở lại bình thường ngay sau khi có chủ trương Chính phủ dừng giãn cách xã hội… Trong đó, việc khẩn trương ban hành Thông tư 01/2020/TT-NHNN quy định việc các TCTD cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn, giảm lãi, phí, giữ nguyên nhóm nợ với các quy định thủ tục nhanh chóng nhằm hỗ trợ khách hàng chịu tác động của dịch Covid-19 và đầu năm 2021 là Thông tư 03/2021TT-NHNN được các chuyên gia và cộng đồng doanh nghiệp đánh giá là những giải pháp rất hữu hiệu và hiệu quả trực tiếp giúp doanh nghiệp, người dân vượt qua khó khăn, thúc đẩy các hoạt động sản xuất, kinh doanh, góp phần đạt mục tiêu tăng trưởng theo chỉ đạo của Chính phủ.

Được biết NHNN đã tổng kết 10 năm thực hiện kế hoạch CCHC 2010 – 2020 cũng như đưa ra chiến lược kế hoạch mới cho giai đoạn tiếp theo. Phó Thống đốc có thể chia sẻ một số định hướng lớn trong thời gian tới về CCHC?

Đại hội đại biểu toàn quốc lần thức XIII của Đảng đã xác định rõ mục tiêu phát triển đất nước, bao gồm cả mục tiêu tổng quát và mục tiêu cụ thể cho từng mốc giai đoạn. Cụ thể, đến năm 2025 đất nước ta là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, vượt qua mức thu nhập trung bình thấp. Đến năm 2030 là nước đang phát triển, có công nghiệp theo hướng hiện đại, thu nhập trung bình cao. Đến năm 2045 trở thành nước phát triển, thu nhập cao.

Nghị quyết chỉ rõ, tiếp tục “xây dựng và hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa trong sạch, vững mạnh, tinh gọn, hoạt động hiệu lực, hiệu quả, vì nhân dân phục vụ và vì sự phát triển của đất nước. Tăng cường công khai, minh bạch, trách nhiệm giải trình; kiểm soát quyền lực gắn với siết chặt kỷ cương, kỷ luật trong hoạt động của Nhà nước và của cán bộ, công chức, viên chức”.

Để hòa mình cùng công cuộc này, trong chiến lược CCHC giai đoạn 2021-2030 chúng tôi sẽ tập trung triển khai liên tục và có hiệu quả các lĩnh vực CCHC nhằm thúc đẩy môi trường kinh doanh nói chung và trong lĩnh vực tiền tệ, ngân hàng nói riêng ổn định, an toàn, khuyến khích cạnh tranh lành mạnh, bảo đảm kỷ luật, kỷ cương, thượng tôn pháp luật và tôn trọng các quy luật thị trường thúc đẩy đầu tư sản xuất phát triển kinh tế và hội nhập quốc tế. Với quan điểm đó, một định hướng lớn của Ngành trong thời gian tới đó là tiếp tục đẩy mạnh triển khai toàn diện 6 lĩnh vực CCHC, trọng tâm vào 3 trụ cột đó là cải cách hoàn thiện thể chế trong các lĩnh vực hoạt động ngân hàng; đẩy mạnh ứng dụng công nghệ tiên tiến trên cơ sở hiện đại hóa đồng bộ hóa hạ tầng cơ sở; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực nói chung và công chức công vụ nói riêng.

Định hướng lớn thứ hai là hướng tới xây dựng hệ thống ngân hàng không khoảng cách với các giao dịch ngân hàng dựa trên nền tảng ngân hàng số, trong đó, chỉ đạo các TCTD khẩn trương cao nhất tiếp cận công nghệ tiên tiến thế giới, ứng dụng nhanh công nghệ hiện đại đi đôi với đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, đưa các sản phẩm tiện lợi, an toàn nhất cho doanh nghiệp và người dân trong các lĩnh vực tiền tệ, tín dụng, thanh toán đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế và cách mạng công nghệ 4.0.

Định hướng lớn thứ ba là tiếp tục cải cách trong toàn Ngành để tăng cường minh bạch, công khai các hoạt động tài chính, quản lý tài chính công, trong đó có lĩnh vực tiền tệ, tín dụng, thanh toán. Để làm được việc này ngành Ngân hàng sẽ triển khai Kế hoạch chuyển đổi số ngành Ngân hàng, triển khai các giải pháp thúc đẩy thanh toán không dùng tiền mặt. Đồng thời, thể chế hóa các quan hệ giao dịch thanh toán để công khai minh bạch mọi hoạt động kinh tế, ngày một giảm bớt đi những thủ tục, vụ việc mang tính chất kinh tế ngầm, từ đó giúp ngân hàng cũng như doanh nghiệp hoạt động hiệu quả hơn, nâng cao năng lực cạnh tranh, giúp quản lý nhà nước được minh bạch hơn, xác thực hơn; và như thế nền kinh tế chắc chắn sẽ hoạt động ổn định bền vững hơn.

Cuối cùng, bằng sự quyết tâm chính trị trong Ngành thực hiện tốt phương châm “Đoàn kết, Kỷ cương, Đổi mới, Sáng tạo, Khát vọng phát triển” của Chính phủ trong chỉ đạo, điều hành để tiếp tục nâng cao năng lực cạnh tranh cho nền kinh tế nói chung và hệ thống các TCTD nói riêng bằng kết quả của Đề án tái cơ cấu hệ thống ngân hàng và các chương trình CCHC hiện nay.

Xin trân trọng cảm ơn Phó Thống đốc Thường trực!