Vì sao nhà đầu tư toàn cầu đang “mua lại cơ hội Nhật Bản”?

Vì sao nhà đầu tư toàn cầu đang “mua lại cơ hội Nhật Bản”?

Theo giới quản lý quỹ, dòng vốn đầu tư vào tài sản định giá bằng yên Nhật đã duy trì ổn định trong tháng này, khi các nhà đầu tư theo dõi tiến trình đàm phán thành lập liên minh cầm quyền giữa đảng Dân chủ Tự do (LDP) và đảng Đổi mới Nhật Bản (Ishin), đồng thời đặt cược vào khả năng bà Takaichi giành chiến thắng. Khi kết quả chính thức được công bố hôm thứ Ba, phản ứng thị trường ngay lập tức tích cực.

Những cam kết của bà Takaichi về chi tiêu tài khóa mở rộng, giảm thuế, duy trì lãi suất thấp và tăng đầu tư công đã tạo lực đẩy lớn cho chứng khoán Nhật Bản. Chỉ số Nikkei 225 liên tục lập đỉnh mới, giúp Nhật trở thành điểm đến hấp dẫn trong mắt giới đầu tư toàn cầu đang tìm cách rút vốn khỏi các thị trường công nghệ Mỹ vốn đã “quá nóng”.

“Chiến thắng của bà Takaichi, cùng với tác động tâm lý khi Nhật Bản cuối cùng đã thoát khỏi "ba thập kỷ mất mát", chắc chắn có thể thúc đẩy dòng vốn mới vào thị trường”, Peter Vassallo, quản lý danh mục ngoại hối tại BNP Paribas Asset Management (Boston) nhận định. Ông cho rằng điều này có thể song hành với nỗi lo về định giá cao và bất ổn chính sách tại Mỹ, khiến nhiều nhà đầu tư dịch chuyển một phần danh mục khỏi tài sản Mỹ sang Nhật Bản.

Từ tháng 9, thị trường tài chính toàn cầu đã bước vào giai đoạn hưng phấn khi Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) bắt đầu cắt giảm lãi suất, mở rộng đà tăng vốn trước đây chỉ tập trung vào nhóm cổ phiếu công nghệ và trí tuệ nhân tạo (AI). Phố Wall, châu Âu, Nhật Bản, vàng và bitcoin đều lần lượt thiết lập các mức kỷ lục mới.

Điểm hấp dẫn của chứng khoán Nhật Bản nằm ở mức định giá hợp lý. Trong khi chỉ số Nasdaq của Mỹ tăng 19% từ đầu năm và giao dịch ở mức P/E (tỷ lệ giữa giá thị trường của cổ phiếu và thu nhập trên mỗi cổ phiếu) 34 lần, thì Nikkei tăng 24% nhưng chỉ có P/E 22 lần. STOXX 600 của châu Âu tăng 13%, với P/E 18 lần. Sự kết hợp giữa tăng trưởng mạnh và định giá vừa phải khiến Nhật trở thành điểm đến cân bằng giữa lợi nhuận và rủi ro.

Trước cuộc bầu cử lãnh đạo, nhà đầu tư nước ngoài đã mua ròng 4,36 nghìn tỷ JPY (28,9 tỷ USD) cổ phiếu Nhật trong hai tuần tính đến 11/10 - mức mua ròng liên tiếp lớn nhất kể từ năm 2005. Tuy nhiên, các nhà quản lý quỹ cảnh báo rằng dòng vốn quay vòng này sẽ diễn ra có chọn lọc và thận trọng, thay vì ồ ạt.

Rủi ro lớn nhất đối với “giao dịch Takaichi” - tên gọi mà Phố Wall dành cho làn sóng đầu tư vào Nhật Bản - nằm ở mức độ thiếu hiểu biết của giới đầu tư quốc tế về cấu trúc quyền lực trong chính phủ mới.

Một số nhà đầu tư so sánh tình hình của Nhật Bản hiện nay với nước Anh dưới thời Liz Truss - người từng từ chức sau 45 ngày vì chương trình cắt thuế và chi tiêu công khiến thị trường tài chính hỗn loạn. Số khác lại nhìn thấy hình bóng của Donald Trump trong phong cách lãnh đạo của bà Takaichi - mang tính dân túy, chủ nghĩa dân tộc mạnh mẽ và sẵn sàng “bơm tiền” để thúc đẩy tăng trưởng.

“Có một chút "Trump trade" ở đây, nghĩa là nhiều kích thích hơn, chi tiêu nhiều hơn”, James Malcolm, chuyên gia phân tích thị trường Nhật tại JB Drax Honore (London) nhận xét và thêm rằng: “Tuy nhiên, bà ấy không có quyền lực chính trị rộng như ông Trump, không có đà tăng trưởng từ công nghệ AI, và đang phải lèo lái một nền kinh tế có dấu hiệu trì trệ”.

Malcolm cảnh báo rằng tâm lý tích cực của nhà đầu tư có thể đảo chiều nhanh chóng nếu lãi suất tăng mạnh hơn dự kiến hoặc yên Nhật tiếp tục suy yếu.

Đồng tiền Nhật Bản hiện đang ở mức thấp nhất trong nhiều tháng, mất gần 4% giá trị trong tháng này. Dù điều này hỗ trợ xuất khẩu, nó lại khiến tài sản Nhật trở nên kém hấp dẫn với nhà đầu tư quốc tế. Trên thị trường trái phiếu, “Takaichi trade” đồng nghĩa với việc bán yên Nhật và trái phiếu chính phủ Nhật kỳ hạn dài (JGB), do lo ngại chính phủ sẽ duy trì lãi suất thấp và mở rộng chi tiêu trong nền kinh tế vốn đã có tỷ lệ nợ công cao nhất thế giới phát triển.

Tuy nhiên, một số chuyên gia vẫn nhìn thấy cơ hội. Nigel Foo, Giám đốc thu nhập cố định khu vực châu Á tại First Sentier Investors, cho rằng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) sẽ tiếp tục nâng lãi suất dù chịu sức ép chính trị, và ông lạc quan với trái phiếu JGB.

“Chúng tôi là kiểu nhà đầu tư mua vào khi người khác hoảng loạn, vì đó là lúc giá trị thật xuất hiện”, ông nói và thêm rằng: “So với trái phiếu Đức, JGB hiện đang cực kỳ hấp dẫn. Và nếu niềm tin vào chính phủ Mỹ tiếp tục suy giảm, dòng vốn Nhật chắc chắn sẽ quay về quê hương”.

Quan điểm này được chia sẻ bởi Van Luu, Giám đốc chiến lược toàn cầu mảng thu nhập cố định và ngoại hối tại Russell Investments. Ông cho rằng việc người Nhật rút vốn khỏi trái phiếu Kho bạc Mỹ có thể là nguồn tái đầu tư chính trở lại thị trường trong nước trong thời gian tới.

Nhìn chung, Nhật Bản đang được xem như điểm đến an toàn mới cho dòng tiền toàn cầu - rẻ hơn Mỹ, ổn định hơn châu Âu, và có một chính phủ mới đang hứa hẹn hồi sinh tăng trưởng. Tuy nhiên, niềm tin ấy vẫn còn mong manh, phụ thuộc vào việc bà Sanae Takaichi có thể duy trì chính sách kích thích mà không làm yên Nhật yếu thêm hoặc thổi bùng lạm phát.

Các chuyên gia phân tích cho rằng, nếu làm được, “Sanaenomics” có thể trở thành chương mới của nền kinh tế Nhật sau nhiều thập kỷ trì trệ, nhưng nếu thất bại, làn sóng vốn vừa quay lại Tokyo có thể rút đi nhanh chóng như khi đến.