WHO nhấn mạnh sự kết hợp của các triệu chứng trong phát hiện bệnh ung thư vú

Các chuyên gia ung thư đang kêu gọi công chúng quan tâm nhiều hơn đến sự kết hợp của các triệu chứng hoặc những thay đổi kéo dài

Với chủ đề năm nay do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khởi xướng là “mỗi câu chuyện đều độc đáo, mỗi hành trình đều quan trọng”, thông điệp này không chỉ nhắc nhở chúng ta về sự khác biệt trong trải nghiệm của mỗi bệnh nhân mà còn khẳng định sự cấp thiết của việc tiếp cận dịch vụ chăm sóc kịp thời và công bằng để phòng ngừa và kiểm soát ung thư vú.

Trong bối cảnh đó, WHO đã đưa ra một lời cảnh báo quan trọng, làm thay đổi cách thức chúng ta nhìn nhận các dấu hiệu ung thư vú. Thay vì chỉ chú trọng vào các triệu chứng đơn lẻ mà hầu hết mọi người đều biết như việc xuất hiện một khối u, núm vú bị tụt hoặc đau ngực, WHO và các chuyên gia ung thư đang kêu gọi công chúng quan tâm nhiều hơn đến sự kết hợp của các triệu chứng hoặc những thay đổi kéo dài. Khi nhiều dấu hiệu cảnh báo xuất hiện cùng lúc, nguy cơ những thay đổi này không chỉ đơn thuần là lành tính sẽ tăng lên đáng kể.

Hy vọng đằng sau việc nhấn mạnh các nhóm triệu chứng này rất đơn giản: khuyến khích mọi người đi khám bác sĩ sớm hơn, phá vỡ thái độ nguy hiểm của việc "chờ đợi và quan sát". Phát hiện và chẩn đoán sớm có thể tạo nên sự khác biệt giữa điều trị hiệu quả và bệnh đã tiến triển, mang lại cơ hội sống cao hơn cho bệnh nhân.

Ung thư vú vẫn là một gánh nặng y tế toàn cầu. Chỉ riêng trong năm 2022, khoảng 2,3 triệu phụ nữ đã được chẩn đoán mắc bệnh, và khoảng 670.000 người đã tử vong. Sự dự báo của WHO về tương lai thậm chí còn đáng lo ngại hơn: nếu xu hướng hiện tại tiếp tục, cả tỷ lệ mắc và tỷ lệ tử vong được dự báo sẽ tăng khoảng 40% vào năm 2050 ở nhiều khu vực, đặc biệt là những nơi có cơ sở hạ tầng y tế còn nhiều hạn chế. Điều đáng buồn là sự chênh lệch về tỷ lệ sống sót rất rõ rệt và phản ánh sự bất bình đẳng toàn cầu trong tiếp cận dịch vụ chăm sóc. Trong khi ở các nước thu nhập cao, tỷ lệ sống sót sau 5 năm thường vượt quá 90%, con số này giảm xuống còn khoảng 66% ở Ấn Độ và chỉ còn 40% ở một số vùng thuộc châu Phi cận Sahara. Để thu hẹp khoảng cách sinh tồn này, Sáng kiến ​​Ung thư vú Toàn cầu (GBCI) của WHO đã thiết lập các mục tiêu đầy tham vọng: chẩn đoán 60% ung thư vú xâm lấn ở giai đoạn đầu, đảm bảo chẩn đoán trong vòng 60 ngày kể từ khi phát hiện bệnh, và đảm bảo 80% bệnh nhân hoàn thành liệu trình điều trị được khuyến nghị.

Thông điệp về sự kết hợp các triệu chứng là cốt lõi để đạt được mục tiêu phát hiện sớm. Theo thông tin từ WHO, ung thư vú có thể có nhiều triệu chứng kết hợp, đặc biệt là khi bệnh đã tiến triển. Điều này có nghĩa là sự xuất hiện đồng thời của nhiều dấu hiệu cảnh báo, hoặc việc một dấu hiệu duy nhất kéo dài và kèm theo các dấu hiệu khác, sẽ làm tăng mức độ lo ngại. WHO đã liệt kê một loạt các nhóm triệu chứng đặc trưng mà công chúng cần đặc biệt quan tâm.

Nhóm đầu tiên là sự kết hợp của u cục hoặc dày lên cùng với thay đổi da.

Một khối u mới hoặc vùng mô dày ở vú hoặc nách, nếu đi kèm với các thay đổi trên da như lúm đồng tiền, da nhăn nheo hoặc kết cấu da giống vỏ cam, là một dấu hiệu cực kỳ đáng lo ngại. Sự thay đổi da cho thấy sự liên quan đến hệ thống dẫn lưu bạch huyết hoặc mô sâu hơn.

Nhóm thứ hai liên quan đến tình trạng đỏ/sưng, nóng và thay đổi nhanh chóng.

Khi vú xuất hiện các triệu chứng đỏ, sưng, nóng và những thay đổi này diễn ra nhanh chóng trong vòng vài tuần thay vì nhiều tháng, đây là dấu hiệu cảnh báo điển hình của ung thư vú viêm (IBC) một loại ung thư vú hung hãn, thường không hình thành khối u rõ ràng.

Tiếp theo là sự kết hợp giữa núm vú bị thụt vào hoặc tiết dịch cùng với những thay đổi về da hoặc kết cấu vú.

Việc núm vú đột ngột bị tụt vào trong, hoặc có dịch tiết tự nhiên (đặc biệt là dịch có máu hoặc trong, không phải sữa), kết hợp với da vú dày lên, là một sự kết hợp triệu chứng nghiêm trọng. Nhóm triệu chứng thứ tư là Đau dai dẳng, Sưng, Thay đổi hình dạng. Cơn đau ngực kéo dài không liên quan đến chu kỳ kinh nguyệt, đi kèm với tình trạng sưng tấy hoặc thay đổi kích thước, đường viền ngực, không bao giờ được bỏ qua.

Cuối cùng, việc phát hiện sưng hạch bạch huyết dưới cánh tay (nách) to ra, kết hợp với bất kỳ triệu chứng vú nào kể trên, có thể là dấu hiệu cho thấy ung thư đã lan vào đường bạch huyết.

Sự cần thiết phải chú ý đến sự kết hợp của các triệu chứng là một yếu tố thay đổi cuộc chơi trong chẩn đoán. Chúng không chỉ là những dấu hiệu cảnh báo rõ ràng hơn mà còn chỉ ra nguy cơ mắc bệnh cao hơn khi các triệu chứng tập trung. Một triệu chứng đơn lẻ có thể do nhiều nguyên nhân lành tính, nhưng các cụm triệu chứng, đặc biệt là những triệu chứng kéo dài, lại đáng lo ngại hơn nhiều. Việc này cũng giúp khuyến khích người dân đi khám sớm, vì sự xuất hiện của hai hoặc nhiều dấu hiệu bất thường sẽ gióng lên hồi chuông cảnh báo rõ ràng hơn là một khó chịu mơ hồ. Hơn nữa, nhóm triệu chứng giúp các chuyên gia chăm sóc sức khỏe đưa ra chẩn đoán phân biệt chính xác hơn, định hướng các xét nghiệm chẩn đoán mục tiêu sớm hơn.

Để bảo vệ bản thân, mỗi người nên chủ động làm quen với trạng thái "bình thường" của ngực mình thông qua việc tự kiểm tra hàng tháng. Quan trọng hơn, không được bỏ qua các triệu chứng dai dẳng. Nếu có khối u, thay đổi về kết cấu da, núm vú bị thụt vào hoặc tiết dịch, và đặc biệt là khi xuất hiện hai hoặc nhiều triệu chứng trên hoặc kéo dài hơn vài tuần, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ ngay lập tức. Việc chậm trễ trong đánh giá có thể khiến một căn bệnh có khả năng điều trị được tiến triển. Trong trường hợp khám lâm sàng có vấn đề, các xét nghiệm theo dõi như chụp nhũ ảnh, siêu âm hoặc sinh thiết mô là cần thiết để xác định liệu có ung thư hay không. Bên cạnh đó, việc áp dụng các thói quen giảm thiểu nguy cơ như duy trì cân nặng hợp lý, hạn chế uống rượu bia, tập thể dục thường xuyên và thảo luận về tiền sử gia đình là những bước quan trọng không thể thiếu trong cuộc chiến chống lại ung thư vú.