Điểm lại thông tin kinh tế tuần từ 28/7 - 1/8

Điểm lại thông tin kinh tế

Tổng quan

Mỹ công bố kế hoạch thuế quan mới, áp dụng từ ngày 7/8/2025 cho hầu hết các nước trên thế giới, ngoại trừ các nước đã có thỏa thuận trước đó, trong đó có Việt Nam.

Cuối ngày 31/7 theo giờ Mỹ, Chính quyền Tổng thống Trump đã công bố chính sách thương mại mới và cùng với đó là kế hoạch thuế quan mới, áp thuế từ 10-41% với các nước. Sắc lệnh này được ban hành để điều chỉnh thuế đối ứng ông Trump công bố ngày 2/4. Theo đó, mức thuế quan phổ biến đối với hàng hóa nhập khẩu vào Mỹ sẽ vẫn ở mức 10%, tương tự mức đã được áp dụng vào ngày 2/4.

Tuy nhiên, mức thuế 10% nay sẽ chỉ áp dụng cho các quốc gia mà Mỹ có thặng dư thương mại. thángức thuế 15% là mức thuế sàn mới đối với các quốc gia mà Mỹ đang có thâm hụt thương mại. Khoảng 40 quốc gia có thặng dư thương mại nhỏ với Mỹ sẽ chịu mức thuế này.

Đối với nhiều quốc gia trong nhóm này, mức thuế đối ứng 15% thấp hơn đáng kể so với mức họ được thông báo ngày 2/4. Hơn một chục quốc gia có mức thuế quan cao hơn 15%, hoặc do họ đã đồng ý một khuôn khổ thương mại với Mỹ, hoặc do Tổng thống Donald Trump gửi thư cho các nhà lãnh đạo của họ, yêu cầu mức thuế quan cao hơn. Đây là những nước có thặng dư thương mại cao nhất với Mỹ. Các nước không được liệt kê trong phụ lục của Sắc lệnh, và chưa có thỏa thuận thương mại với Mỹ, sẽ chịu mức thuế chung là 10%. Hàng hóa trung chuyển để né thuế nhập khẩu sẽ bị áp mức 40%. Chính sách thuế quan mới sẽ có hiệu lực vào ngày 7/8/2025, trừ một số ngoại lệ.

Một số nước chịu mức thuế đối ứng điều chỉnh cao nhất mà Mỹ công bố tối 31/7 gồm: Syria (41%); Lào, Myanmar (40%); Thụy Sĩ (39%); Iraq, Serbia (35%); Algeria, Bosnia và Herzegovina, Libya, Nam Phi (30%). Ông Trump cũng áp mức thuế 35% đối với Canada, 25% đối với Ấn Độ. Mexico được gia hạn thêm 90 ngày.

Trước đó, Mỹ đã ký một loạt thỏa thuận thương mại hoặc đàm phán thành công với nhiều quốc gia. Cụ thể đối với một số nước như sau:

Đối với Trung Quốc, hai nước đã ký Biên bản ghi nhớ và các văn kiện liên quan đến thỏa thuận tạm hoãn thuế 90 ngày kể từ 12/5/2025. Ngày 28/7, Mỹ và Trung Quốc đã có vòng đàm phán thứ 3 với mục tiêu gia hạn hoãn thuế sau khi thời gian 90 ngày kết thúc. Tuy nhiên, khi kết thúc vòng đàm phán này, hai bên chưa đưa ra thông báo nào, quyết định cuối cùng thuộc về Tổng thống Trump. Vào tháng 5, tại vòng đàm phán đầu tiên sau khi Mỹ áp thuế đối ứng, Trung Quốc đồng ý giảm thuế hàng Mỹ từ 125% xuống còn 10%, trong khi Mỹ cũng giảm thuế với hàng Trung Quốc từ 145% xuống còn 30%. Đồng thời, Trung Quốc khôi phục xuất khẩu đất hiếm và nam châm; quy trình cấp phép được “rút ngắn” theo khung Geneva, trong khi Mỹ nới lỏng hạn chế cấp visa sinh viên của Trung Quốc...

Đối với Liên minh châu Âu EU, Mỹ và EU đã đạt thỏa thuận thương mại vào 27/7, quy định hàng hóa EU nhập khẩu vào Mỹ phải chịu thuế 15%, hàng hóa Mỹ vào EU sẽ không chịu thuế (miễn hoàn toàn), bao gồm ô tô, nông sản, vũ khí, một số công nghệ nhất định. Bên cạnh đó, Mỹ vẫn tiếp tục duy trì mức 50% thuế chuyên biệt cho thép và nhôm, nhưng cam kết chuyển sang hệ thống hạn ngạch trong tương lai gần và áp thuế 0% cho một số mặt hàng chiến lược như: linh kiện máy bay, dược phẩm generic, chip AI, một số hoá chất và nguyên liệu quan trọng. EU cam kết mua 750 tỷ USD năng lượng Mỹ trong 3 năm, đồng thời đầu tư 600 tỷ USD vào nền kinh tế Mỹ, gồm cả quân sự, năng lượng, công nghệ.

Với trường hợp Hàn Quốc, Mỹ và Hàn Quốc tuyên bố đạt thỏa thuận thương mại ngày 31/7. Tổng thống Mỹ thông báo mức thuế quan 15% sẽ được áp dụng đối với hàng hóa nhập khẩu từ Hàn Quốc, giảm so với mức 25% được ông Trump đề cập trong Thư báo thuế gửi chính quyền Hàn Quốc đầu tháng 7. Ông Trump tuyên bố Hàn Quốc sẽ đầu tư 350 tỉ USD vào Mỹ, và sẽ mua 100 tỉ USD khí hóa lỏng (LNG) hoặc các sản phẩm năng lượng khác của Mỹ.

Trước đó, Nhật Bản và Mỹ cũng đã đạt được thỏa thuận thương mại, có hiệu lực từ 1/8. Hàng hóa Nhật Bản vào Mỹ phải chịu thuế suất 15%. Bên cạnh đó, Nhật Bản cam kết đầu tư 550 tỷ USD vào nền kinh tế Mỹ, tập trung vào năng lượng, chip, hóa chất, đóng tàu, AI và dược phẩm, lợi nhuận dự kiến khoảng 90% thuộc Mỹ; cam kết mua 100 máy bay boeing, tăng 75% lượng gao nhập khẩu và mua thêm 8 tỷ USD nông sản cùng hàng hóa khác như ngô, đậu nành, phân bón, bioethanol và nhiên liệu bền vững dùng trong lĩnh vực hàng không; mua thêm “hàng tỷ USD” thiết bị quân sự do Mỹ sản xuất mỗi năm và nhập khẩu thêm các mặt hàng năng lượng của Mỹ; dỡ bỏ rào cản phi thuế quan đối với ô tô và xe tải Mỹ.

Ngoài ra, Mỹ còn thỏa thuận với các nước khác như Indonesia (19%), Malaysia (25%), Thái Lan (19%), Campuchia (19%),....

Với trường hợp Việt Nam, ngày 2/7, thỏa thuận giữa Việt Nam và Mỹ được coi là gần hoàn tất, dù cho đến nay vẫn chưa có thông báo văn bản chính thức. Theo thông báo của Tổng thống Mỹ, hàng hóa Việt Nam nhập khẩu vào Mỹ chịu mức thuế 20%; hàng trung chuyển chịu mức 40%; đổi lại, Việt Nam đồng ý bãi bỏ thuế nhập khẩu đối với nhiều nhóm hàng hóa Mỹ (nông sản, ô‑tô dung tích lớn...), mở cửa thị trường cho doanh nghiệp Mỹ, cam kết tăng cường nhập khẩu một số loại hàng Mỹ nhằm hướng tới cân bằng thương mại với Mỹ.

Tóm lược thị trường trong nước tuần từ 28/7 - 1/8

Thị trường ngoại tệ tuần từ 28/7 - 1/8, tỷ giá trung tâm được NHNN điều chỉnh tăng mạnh ở tất cả các phiên. Chốt ngày 1/8, tỷ giá trung tâm được niêm yết ở mức 25.249 VND/USD, tăng tới 85 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.

NHNN niêm yết tỷ giá mua USDở mức 24.037 VND/USD, cao hơn 50 đồng so với tỷ giá sàn; trong khi giá bán USD được niêm yết mức 26.461 VND/USD, thấp hơn 50 đồng so với tỷ giá trần.

Tỷ giá liên ngân hàng trong tuần từ 28/7 - 1/8 biến động tăng - giảm đan xen. Kết thúc phiên 1/8, tỷ giá liên ngân hàng đóng cửa tại 26.217 VND/USD, tăng mạnh 72 đồng so với phiên cuối tuần trước đó.

Tỷ giá trên thị trường tự do tuần qua ít biến động. Chốt phiên 1/8, tỷ giá tự do tăng 60 đồng ở chiều mua vào trong khi giảm 10 đồng ở chiều bán ra so với phiên cuối tuần trước đó, giao dịch tại 26.440 VND/USD và 26.450 VND/USD.

Thị trường tiền tệ liên ngân hàng tuần từ 28/7 - 1/8, lãi suất VND liên ngân hàng các kỳ hạn từ 1 tháng trở xuống tuy tăng mạnh phiên cuối tuần nhưng giảm mạnh các phiên trước đó. Chốt ngày 1/8, lãi suất VND liên ngân hàng giao dịch ở mức: qua đêm 5,40% (-1,17 điểm phần trăm); 1 tuần 5,45% (-1,08 điểm phần trăm); 2 tuần 5,45% (-0,88 điểm phần trăm); 1 tháng 5,38% (-0,35 điểm phần trăm).

Lãi suất USD liên ngân hàng biến động nhẹ ở tất cả các kỳ hạn trong tuần qua. Chốt phiên 1/8, lãi suất USD liên ngân hàng giao dịch tại: qua đêm 4,30% (không đổi); 1 tuần 4,36% (-0,01 điểm phần trăm); 2 tuần 4,41% (không đổi) và 1 tháng 4,43% (-0,01 điểm phần trăm).

Trên thị trường mở tuần qua, ở kênh cầm cố, NHNN chào thầu 157.000 tỷ đồng với các kỳ hạn 7 ngày, 14 ngày, 28 ngày và 91 ngày, lãi suất đều giữ ở mức 4,0%. Có 68.832,83 tỷ đồng trúng thầu ở cả 4 kỳ hạn; có 70.598,45 tỷ đồng đáo hạn trong tuần qua trên kênh cầm cố.

NHNN không chào thầu tín phiếu NHNN trong tuần qua.

Như vậy, NHNN hút ròng 1.765,62 tỷ đồng từ thị trường trong tuần qua qua kênh thị trường mở. Có 209.105,11 tỷ đồng lưu hành trên kênh cầm cố, không còn tín phiếu NHNN lưu hành trên thị trường.

Thị trường trái phiếu phiên 30/7, Kho bạc Nhà nước đấu thầu thành công 9.034 tỷ đồng/12.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ gọi thầu, tỷ lệ trúng thầu đạt 75%. Trong đó, kỳ hạn 5 năm huy động được 300 tỷ đồng/500 tỷ đồng gọi thầu, kỳ hạn 10 năm huy động được toàn bộ 8.000 tỷ đồng gọi thầu, kỳ hạn 15 năm huy động được 650 tỷ đồng/3.000 tỷ đồng và kỳ hạn 30 năm huy động được 84 tỷ đồng/500 tỷ đồng gọi thầu. Lãi suất trúng thầu ở kỳ hạn 5 năm là 2,75% (+0,05 điểm phần trăm so với phiên đấu thầu trước), 10 năm là 3,29% (+0,01 điểm phần trăm), 15 năm là 3,40% (+0,03 điểm phần trăm) và 30 năm là 3,45% (không đổi).

Ngày 6/8, Kho bạc Nhà nước dự kiến chào thầu 12.000 tỷ đồng trái phiếu chính phủ, trong đó kỳ hạn 5 năm chào thầu 500 tỷ đồng, kỳ hạn 10 năm chào thầu 8.000 tỷ đồng, kỳ hạn 15 năm chào thầu 3.000 tỷ đồng và 30 năm chào thầu 500 tỷ đồng.

Giá trị giao dịch Outright và Repos trên thị trường thứ cấp tuần qua đạt trung bình 10.942 tỷ đồng/phiên, giảm mạnh so với mức 16.913 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Lợi suất trái phiếu chính phủ trong tuần qua tiếp tục tăng ở tất cả các kỳ hạn. Chốt phiên 1/8, lợi suất trái phiếu chính phủ giao dịch quanh 1 năm 2,35% (+0,03 điểm phần trăm so với phiên cuối tuần trước); 2 năm 2,39% (+0,03 điểm phần trăm); 3 năm 2,46% (+0,03 điểm phần trăm); 5 năm 2,76% (+0,02 điểm phần trăm); 7 năm 3,07% (+0,01 điểm phần trăm); 10 năm 3,34% (+0,02 điểm phần trăm); 15 năm 3,44% (+0,01 điểm phần trăm); 30 năm 3,58% (+0,02 điểm phần trăm).

Thị trường chứng khoán tuần từ 28/7 - 1/8, các chỉ số biến động trái chiều, VN-Index đạt đỉnh nhưng lại mất mốc 1.500 vào cuối tuần. Kết thúc phiên 01/08, VN-Index đứng ở mức 1.495,21 điểm, giảm mạnh 35,92 điểm (-2,35%) so với phiên cuối tuần trước đó; HNX-Index thêm 10,37 điểm (+4,07%) đạt 264,93 điểm; UPCoM-Index tăng 0,69 điểm (+0,65%) lên 106,46 điểm.

Thanh khoản thị trường trung bình đạt khoảng gần 59.570 tỷ đồng/phiên, tăng rất mạnh so với mức 36.700 tỷ đồng/phiên của tuần trước đó. Khối ngoại bán ròng mạnh khoảng 5.150 tỷ đồng trên cả 3 sàn.

Tin quốc tế

IMF nâng nhẹ triển vọng kinh tế thế giới. Trong báo cáo công bố ngày 29/7, IMF dự báo kinh tế thế giới tăng 3,0% trong năm 2025 (+0,2 điểm phần trăm so dự báo tháng 4). Trong các nền kinh tế lớn, Mỹ được dự báo tăng 1,9% (+0,1 điểm phần trăm); Khu vực đồng Euro tăng 1,0% (+0,2 điểm phần trăm); Nhật Bản tăng 0,7% (+0,1 điểm phần trăm); Anh tăng 1,2% (+0,1 điểm phần trăm). Đối với các nước đang phát triển, Trung Quốc được dự báo tăng 4,8% trong năm nay (+0,8 điểm phần trăm) và Ấn Độ tăng 6,4% (+0,2 điểm phần trăm). Nhóm Asean 5 (Indonesia, Malaysia, Philippines, Singapore, Thailand) dự báo tăng khoảng 4,1% (+0,1 điểm phần trăm).

Về lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng thế giới được IMF dự báo tăng khoảng 4,2% trong năm nay (-0,1 điểm phần trăm). IMF nêu rõ sự điều chỉnh này phản ánh hoạt động kinh tế trong nửa đầu năm 2025 mạnh hơn dự kiến và thuế quan giữa Mỹ với Trung Quốc cũng đã hạ nhiệt đáng kể theo thỏa thuận tạm thời ở quý II.

Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) không thay đổi mức lãi suất chính sách trong cuộc họp cuối tháng 7. Bên cạnh đó, quốc gia này cũng ghi nhận nhiều chỉ báo kinh tế quan trọng. Trong cuộc họp kéo dài 2 ngày 29-30/7, Ủy ban Thị trường Mở Liên bang (FOMC, thuộc Fed) nhận định các chỉ báo gần đây cho thấy tăng trưởng kinh tế đã chững lại trong nửa đầu năm. Tỷ lệ thất nghiệp vẫn ở mức thấp và điều kiện thị trường lao động vẫn ổn định. Lạm phát vẫn ở mức cao hơn một chút so với mục tiêu. FOMC tiếp tục hướng tới toàn dụng nhân công và lạm phát ổn định ở 2,0% trong dài hạn.

Để hỗ trợ cho các mục tiêu này, FOMC quyết định duy trì lãi suất chính sách ở mức 4,25% - 4,5%. FOMC sẽ tiếp tục đánh giá cẩn trọng các dữ liệu mới và lựa chọn thời điểm cũng như mức độ điều chỉnh lãi suất chính sách một cách phù hợp. Tuy nhiên, số liệu tiêu cực về thị trường lao động trong phiên cuối tuần lại làm tăng khả năng Fed có thể hành động sớm hơn dự kiến để hạ lãi suất và hỗ trợ nền kinh tế.

Ngày 1/8 công cụ CME dự báo xác suất 86% Fed sẽ hạ lãi suất vào tháng 9/2025 sau báo cáo việc làm. Đây là một sự đảo ngược so với ngày 30/7, với việc mức xác suất này giảm mạnh sau khi Chủ tịch Fed Jerome Powell phát tín hiệu rằng ngân hàng trung ương này cần chờ đợi và đánh giá tác động của thuế quan đối với lạm phát trước khi hạ lãi suất.

Liên quan đến kinh tế Mỹ, GDP nước này ghi nhận mức tăng 3,0% so với quý trước trong quý II, đảo ngược so với mức giảm 0,5% của quý I, thậm chí vượt so với dự báo ở mức 2,5% của các chuyên gia. Về lạm phát, chỉ số giá tiêu dùng cá nhân (PCE) toàn phần và PCE lõi tại Mỹ cùng tăng 0,3% so với tháng trước trong tháng 6, nối tiếp đà tăng lần lượt 0,1% và 0,2% ở tháng 5, đồng thời khớp với dự báo của các chuyên gia. So với cùng kỳ năm 2024, PCE toàn phần và PCE lõi lần lượt tăng 2,5% và 2,8%, cùng cao hơn so với mức tăng 2,3% và 2,7% ở tháng 5.

Tại thị trường lao động, số đơn xin trợ cấp thất nghiệp lần đầu tại Mỹ tuần kết thúc ngày 26/7 ở mức 218 nghìn đơn, tăng nhẹ từ 217 nghìn đơn của tuần trước đó, thấp hơn mức 222 nghìn đơn theo dự báo. Số đơn bình quân 4 tuần gần nhất ở mức 221 nghìn, giảm 3,5 nghìn so với bình quân 4 tuần gần nhất. Số lượng việc làm phi nông nghiệp tăng thêm của Mỹ chỉ đạt mức 73 nghìn việc làm trong tháng 7, tuy cao hơn mức 14 nghìn của tháng 6 (điều chỉnh giảm mạnh từ mức 147 nghìn theo số liệu ban đầu), nhưng thấp hơn nhiều so với dự báo tăng 106 nghìn đơn của thị trường.

Tỷ lệ thất nghiệp trong tháng 7 của nước này tăng lên mức 4,2% từ mức 4,1% tháng trước đó, đúng như dự báo của thị trường. Thu nhập bình quân theo giờ trong tháng 7 của người lao động tăng bằng với kỳ vọng ở mức 0,3% m/m, cao hơn so với mức tăng 0,2% tháng trước đó.

Cuối cùng, chỉ số PMI lĩnh vực sản xuất do Viện Quản lý nguồn cung ISM khảo sát đạt mức 48,0% trong tháng 7, giảm từ mức 49,0% của tháng 6, trái với dự báo tăng lên mức 49,5%