Diễn biến thị trường tài chính - tiền tệ quốc tế tuần từ 11-16/8

Diễn biến thị trường tài chính tiền tệ quốc tế

Mỹ: Chứng khoán lập đỉnh, doanh số bán lẻ tăng, niềm tin người tiêu dùng suy yếu

Thị trường chứng khoán Mỹ khép lại tuần giao dịch với sắc xanh, được thúc đẩy bởi một số dữ liệu kinh tế khả quan làm gia tăng kỳ vọng Cục Dự trữ Liên bang (Fed) sẽ hạ lãi suất ngắn hạn trong cuộc họp tháng 9 tới. Cổ phiếu vốn hóa nhỏ dẫn đầu đà tăng, với chỉ số Russell 2000 vượt trội so với S&P 500 ở mức chênh lệch tuần lớn nhất kể từ tháng 4. Cả Dow Jones, S&P 500 và Nasdaq đều đi lên, trong đó S&P 500 và Nasdaq ghi nhận mức cao kỷ lục giữa tuần trước khi hạ nhẹ vào phiên cuối tuần.

Tin tức về thuế quan và thương mại phần lớn nhường chỗ cho dữ liệu kinh tế và kỳ vọng lãi suất, ngoại trừ thông tin hôm thứ Hai rằng Mỹ và Trung Quốc đồng ý gia hạn thêm 90 ngày trước khi áp mức thuế cao hơn để có thêm thời gian đàm phán một thỏa thuận rộng hơn.

Hôm thứ Ba, Cục Thống kê Lao động Mỹ (BLS) công bố chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 7. Báo cáo cho thấy lạm phát toàn phần hạ nhiệt nhẹ, từ mức 0,3% trong tháng 6 xuống còn 0,2%, nhờ chi phí thực phẩm và năng lượng giảm. Tuy nhiên, lạm phát lõi (loại trừ thực phẩm và năng lượng) lại tăng từ 0,2% lên 0,3%, sát với dự báo và đẩy tốc độ tăng hằng năm lên 3,1%, mức cao nhất kể từ tháng 2. Đáng chú ý, chi phí dịch vụ là động lực chính, trong khi các nhóm hàng chịu ảnh hưởng từ thuế quan ghi nhận diễn biến trái chiều.

Cổ phiếu bật tăng sau báo cáo này và kỳ vọng Fed hạ lãi suất trong tháng 9 cũng tăng, khi nhà đầu tư tin rằng áp lực giá cả không tăng đột biến bởi thuế quan sẽ tạo dư địa cho Fed nới lỏng.

Tuy nhiên, đến cuối tuần, BLS công bố chỉ số giá sản xuất (PPI) tháng 7 tăng 0,9% sau khi đi ngang tháng trước, cao hơn nhiều so với dự báo 0,2%. Cũng như CPI, chi phí dịch vụ là nguyên nhân chính. Báo cáo này khiến chứng khoán giảm điểm khi mở cửa hôm thứ Năm, nhưng hầu hết các chỉ số sau đó hồi phục và kết phiên gần như đi ngang. Theo công cụ FedWatch của CME, xác suất Fed cắt giảm lãi suất tháng 9 cũng giảm sau báo cáo này.

Theo số liệu từ Cục Thống kê Dân số Mỹ, doanh số bán lẻ tháng 7 tăng 0,5% so với tháng trước, dẫn đầu bởi chi tiêu cho ô tô và phụ tùng; số liệu tháng 6 cũng được điều chỉnh tăng từ 0,6% lên 0,9%. Nhóm doanh số lõi, vốn được dùng để tính GDP, cũng tăng 0,5%.

Trong khi đó, khảo sát sơ bộ tháng 8 của Đại học Michigan cho thấy chỉ số niềm tin tiêu dùng giảm xuống 58,6 từ mức 61,7 trong tháng 7, do lo ngại lạm phát gia tăng. Kỳ vọng lạm phát 1 năm tới của người tiêu dùng tăng lên 4,9%, từ mức 4,5% trong tháng trước.

Trái phiếu Kho bạc Mỹ gần như đi ngang, với lợi suất ngắn hạn giảm nhẹ trong khi lợi suất dài hạn tăng. Đường cong lợi suất chủ yếu chịu ảnh hưởng từ dữ liệu PPI nóng hơn dự báo. Trái phiếu đô thị (muni) cũng ít biến động, dù nguồn cung tiếp tục lớn và phần lớn các đợt phát hành đều được hấp thụ tốt.

Trái phiếu doanh nghiệp Mỹ hạng đầu tư tiếp tục được hỗ trợ nhờ nhu cầu mạnh, các đợt phát hành mới hầu hết được đăng ký mua vượt mức. Trái phiếu lợi suất cao cũng tăng giá trong bối cảnh vĩ mô ổn định hơn.

Châu Âu: Sản lượng công nghiệp Eurozone giảm mạnh, niềm tin king tế Đức suy yếu

Chỉ số toàn châu Âu STOXX Europe 600 tăng 1,18% tính theo đồng nội tệ, nhờ căng thẳng thương mại hạ nhiệt và kỳ vọng tiến triển trong việc chấm dứt xung đột Nga - Ukraine. Tâm lý cũng được củng cố nhờ lạc quan về khả năng Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) cắt giảm lãi suất. Các chỉ số lớn trong khu vực đều tăng như CAC 40 của Pháp tăng 2,33%, DAX của Đức cộng 0,81%, FTSE MIB của Ý (đóng cửa thứ Sáu) chốt tuần tăng 2,47%, trong khi FTSE 100 của Anh tăng 0,47%.

Sản lượng công nghiệp Eurozone giảm 1,3% trong tháng 6 so với tháng trước, sau khi tăng 1,1% trong tháng 5, mức giảm mạnh hơn dự báo -0,9% của các chuyên gia phân tích theo khảo sát của FactSet. Tốc độ tăng trưởng sản lượng hằng năm cũng gây thất vọng, chỉ đạt 0,2% trong tháng 6, giảm mạnh so với mức 3,1% của tháng 5.

Trong khi đó, chỉ số Niềm tin Kinh tế ZEW của Đức giảm xuống 34,7 trong tháng 8 từ mức 52,7 trong tháng 7, đánh dấu lần giảm đầu tiên trong 4 tháng. Viện ZEW cho biết nguyên nhân là sự thất vọng với thỏa thuận thương mại Mỹ - EU cùng tăng trưởng âm nhẹ trong quý II của kinh tế Đức.

Ở thông tin khác, Ngân hàng trung ương Na Uy (Norges Bank) quyết định giữ nguyên lãi suất chính sách ở mức 4,25%, đúng như kỳ vọng, sau khi đã hạ lãi suất lần đầu tiên trong 5 năm vào tháng 6. Ngân hàng cho biết nếu điều kiện kinh tế diễn biến như dự báo, họ có thể tiếp tục nới lỏng chính sách tiền tệ trong năm nay.

Ở thông tin khác, GDP Anh tăng 0,4% trong tháng 6 so với tháng trước, sau khi giảm 0,1% trong tháng 5. Sự phục hồi bất ngờ đến từ lĩnh vực dịch vụ, sản xuất công nghiệp và xây dựng. Dù tăng trưởng GDP quý II giảm còn 0,3% từ mức 0,7% quý I khi doanh nghiệp đẩy mạnh xuất khẩu sang Mỹ để tránh thuế nhập khẩu cao hơn, tốc độ này vẫn vượt dự báo 0,1% của Ngân hàng Trung ương Anh (BoE).

Dữ liệu mới cũng cho thấy thị trường lao động Anh suy yếu ít hơn so với ước tính trước đó. Số lao động có trong bảng lương giảm tháng thứ 6 liên tiếp trong tháng 7, chỉ giảm sơ bộ 8.000 người; số liệu tháng 6 cũng được điều chỉnh giảm ít hơn, ở mức 26.000 thay vì 41.000. Tỷ lệ thất nghiệp duy trì ở mức 4,7%, cao nhất từ tháng 7/2021. Tiền lương trung bình hằng tuần (bao gồm thưởng) tăng 4,6% trong ba tháng kết thúc tháng 6, thấp hơn giai đoạn trước.

Nhật Bản: Chứng khoán tăng mạnh, kinh tế tăng trưởng nhanh hơn dự kiến

Thị trường chứng khoán Nhật Bản ghi nhận mức tăng mạnh trong tuần giao dịch rút ngắn bởi kỳ nghỉ lễ, với chỉ số Nikkei 225 tăng 3,73% và TOPIX tăng 2,76%. Cả hai đều lập đỉnh lịch sử trong tuần, nhờ số liệu tăng trưởng kinh tế quý II vượt kỳ vọng, mùa báo cáo lợi nhuận doanh nghiệp khởi sắc và triển vọng thương mại toàn cầu cải thiện trong bối cảnh căng thẳng Mỹ - Trung hạ nhiệt.

Trong bối cảnh đó, đồng yên Nhật tăng giá lên khoảng 146,9 JPY/USD từ mức 147,7 JPY/USD cuối tuần trước. Đồng tiền này được hỗ trợ bởi phát biểu của Bộ trưởng Tài chính Mỹ Scott Bessent, cho rằng Ngân hàng Trung ương Nhật Bản (BoJ) đang “tụt lại phía sau” trong việc nâng lãi suất và hành động quá chậm để kiềm chế lạm phát. Dù Thống đốc BoJ Kazuo Ueda duy trì quan điểm thận trọng, khẳng định lạm phát cơ bản vẫn dưới mục tiêu 2%, bình luận của ông Bessent đã làm dấy lên kỳ vọng BoJ có thể sớm nâng lãi suất.

Lợi suất trái phiếu chính phủ Nhật Bản kỳ hạn 10 năm tăng lên 1,57% từ 1,49% cuối tuần trước, khi giới đầu tư nghiêng về kịch bản BoJ nâng lãi suất ngắn hạn vào cuối năm nay hoặc đầu năm 2026.

Nền kinh tế Nhật Bản tăng trưởng nhanh hơn dự kiến trong quý II, củng cố kỳ vọng BoJ tiếp tục lộ trình thắt chặt dần dần. GDP quý II tăng 1,0% so với cùng kỳ, vượt xa dự báo 0,4% và cao hơn mức tăng đã điều chỉnh 0,6% trong quý I. Xuất khẩu phục hồi mạnh khi các công ty Nhật Bản đẩy mạnh giao hàng sang Mỹ trước khi thuế quan có hiệu lực, trong khi chi tiêu vốn vẫn vững chắc và tiêu dùng cá nhân tăng tốt hơn kỳ vọng.

Trung Quốc: Lạm phát gần như đi ngang, chứng khoán tăng điểm

Thị trường chứng khoán Trung Quốc đại lục tăng điểm sau khi Mỹ và Trung Quốc nhất trí gia hạn thỏa thuận tạm dừng áp thuế với hàng hóa của nhau đến tháng 11. Chỉ số CSI 300 tăng 2,37% và Shanghai Composite cộng 1,70% tính theo đồng nội tệ, theo dữ liệu FactSet. Tại Hồng Kông, chỉ số Hang Seng tăng 1,65%.

Cổ phiếu khởi sắc đầu tuần khi có tin các cuộc đàm phán gần đây với Mỹ đạt được thỏa thuận gia hạn thêm 90 ngày đối với đợt tăng thuế mới, trì hoãn mức thuế cao vốn dự kiến có hiệu lực từ thứ Ba, đồng thời kéo dài thỏa thuận đã đạt được hồi tháng 5 để tạo thêm thời gian cho các cuộc đàm phán thương mại. Việc gia hạn này dường như mang lại kỳ vọng cho giới đầu tư rằng quan hệ thương mại giữa hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ ổn định và cuối cùng dẫn đến một thỏa thuận rộng hơn.

Về dữ liệu kinh tế, Cục Thống kê Trung Quốc cho biết lạm phát tiêu dùng tháng 7 gần như đi ngang so với cùng kỳ năm trước, giảm từ mức tăng nhẹ tháng 6 vốn chấm dứt chuỗi 4 tháng giảm liên tiếp. Trong khi đó, giảm phát tại các nhà máy kéo dài tháng thứ 34 liên tiếp, với giá sản xuất giảm 3,6%, ngang mức của tháng 6 và là mức thấp nhất kể từ tháng 7/2023.

Một loạt số liệu khác công bố cuối tuần cho thấy hoạt động kinh tế Trung Quốc chậm lại mạnh hơn dự báo trong tháng 7. Doanh số bán lẻ tăng 3,7% so với cùng kỳ, giảm từ mức 4,8% trong tháng 6 và là tốc độ thấp nhất kể từ tháng 12. Sản lượng công nghiệp cũng giảm tốc, chỉ tăng 5,7% so với cùng kỳ, so với mức 6,8% tháng 6; trong khi đầu tư tài sản cố định từ đầu năm chỉ tăng 1,6%, thấp hơn nhiều so với mức 2,7% cùng kỳ năm trước. Cả ba chỉ số đều thấp hơn dự báo của giới phân tích.

Hungary

Cuối tuần trước, chính phủ Hungary báo cáo lạm phát tháng 7 ở mức 4,3% so với cùng kỳ năm trước. Con số này thấp hơn mức 4,6% của tháng 6 nhưng vẫn cao hơn dự báo.

Theo giám đốc danh mục đầu tư kiêm nhà phân tích tín dụng của T. Rowe Price, Ivan Morozov, cơ cấu lạm phát không quá bi quan, vì lạm phát lõi đã giảm xuống mức 4% so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, với lạm phát ở mức 4% bất chấp việc áp dụng trần giá đối với một số mặt hàng, Morozov tin rằng - trái với kỳ vọng chung của thị trường - ngân hàng trung ương sẽ có xu hướng giữ nguyên lãi suất chính sách chủ chốt, tức lãi suất cơ bản, ở mức 6,50% cho đến ít nhất là cuối năm 2025.

Mexico: Cắt giảm lãi suất trong bối cảnh “bất định và căng thẳng thương mại”

Cuối tuần trước, Ngân hàng Trung ương Mexico (Banxico) họp chính sách định kỳ và quyết định giảm lãi suất điều hành, lãi suất qua đêm liên ngân hàng, thêm 25 điểm cơ bản (0,25%), từ 8,00% xuống 7,75%. Quyết định này không đồng thuận tuyệt đối với bốn thành viên bỏ phiếu ủng hộ cắt giảm, trong khi một thành viên muốn giữ nguyên.

Trong tuyên bố sau cuộc họp, Banxico cho biết tốc độ tăng trưởng kinh tế quý II vượt quý I. Tuy nhiên, các nhà hoạch định chính sách cũng nhấn mạnh rằng “khoảng trống sản lượng vẫn tồn tại do nền kinh tế tiếp tục thể hiện sự yếu kém” và rằng “môi trường bất định cùng căng thẳng thương mại tạo ra rủi ro suy giảm đáng kể”.

Về lạm phát, cơ quan này ghi nhận sự sụt giảm gần đây của lạm phát toàn phần nhờ “sự giảm của nhóm không cốt lõi”, trong khi lạm phát cơ bản ít biến động. Dù kỳ vọng lạm phát toàn phần cuối năm 2025 được điều chỉnh tăng, các nhà hoạch định chính sách vẫn tin rằng lạm phát sẽ hội tụ về mục tiêu 3% ±1% trong quý III/2026.

Đối với cán cân rủi ro lạm phát, Banxico cho rằng áp lực nghiêng về hướng tăng nhưng “ít rõ rệt hơn” so với giai đoạn 2021-2024. Cuối cùng, họ kết luận việc “tiếp tục chu kỳ cắt giảm lãi suất” là phù hợp trong bối cảnh “diễn biến tỷ giá, sự yếu kém của hoạt động kinh tế, khả năng tác động từ thay đổi chính sách thương mại toàn cầu,” cũng như “mức độ thắt chặt tiền tệ đã được triển khai”.